Przejdź do zawartości

Pancerniki typu Tennessee

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pancerniki typu Tennessee
Ilustracja
USS "California" w 1921 roku
Kraj budowy

 Stany Zjednoczone

Użytkownicy

 US Navy

Wejście do służby

1920

Zbudowane okręty

2

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

"Tennessee": standardowa: 33 190 t

Długość

190 m

Szerokość

29,6 m

Zanurzenie

9,4 m

Napęd

turboelektryczny, 26 800 KM
zmod. do 29 000 KM,
4 śruby,
zapas ropy 4893 ton

Prędkość

21 w (ok. 39 km/h)

Załoga

czas pokoju: 57 oficerów,
1026 podoficerów i marynarzy
czas wojny: 1407

Uzbrojenie

po zbudowaniu:
12x356 mm L/50 (4xIII)
14x127mm (kazamaty)

Pancerniki typu Tennessee – typ amerykańskich pancerników z okresu I i II wojny światowej. Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych zbudowała dwa okręty tego typu: USS "Tennessee" (BB-43) i USS "California" (BB-44).

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Okręty typu Tennessee zostały zaprojektowane z uwzględnieniem udoskonaleń wprowadzonych do okrętów typu New Mexico, które były pierwszymi pancernikami zbudowanymi według projektu kadłuba "pojutlandzkiego". W literaturze okręty tej generacji pancerników, z artylerią powyżej 305 mm, określane są mianem „superdrednotów”[1]. W wyniku licznych eksperymentów i testów, jego zabezpieczenie podwodne kadłuba było lepsze w stosunku do poprzedników, a zarówno artyleria główna, jak i pomocnicza były wyposażone w system kontroli ognia. Okręty typu Tennessee i trzy okręty typu Colorado (które zostały zbudowane później) cechowały maszty kratownicowe, na których zamontowano duże stanowiska kierowania ogniem. W przeciwieństwie do modernizowanych starszych pancerników, ten szczegół wyróżniał "Wielką Piątkę" spośród reszty pancerników amerykańskich do czasów II wojny światowej[1].

Opancerzenie było wykonane wzorem poprzednich amerykańskich superdrednotów w schemacie all or nothing („wszystko albo nic”), oznaczającym gruby pancerz tylko na istotnych elementach konstrukcji. Zasadniczym elementem pancerza pionowego był pas na linii wodnej o długości 121,9 m i grubości 343 mm (zmniejszającej się do 203 mm na dolnej krawędzi), ze stali nawęglanej Kruppa (CKC – Carnegie-Krupp cemented)[2]. Pas miał wysokość 5,33 m, z tego 2,59 m pod linią wodną przy wyporności normalnej[2]. Płyty pancerne były przykręcane do burt i spoczywały na podkładzie betonowym[2]. Pas tworzył cytadelę, zamkniętą od przodu i tyłu grodziami grubości również 343 mm[2]. W części rufowej poza cytadelą maszynę sterową chronił znajdujący się w większości pod wodą, wychylony na zewnątrz pas o grubości 330 mm[3].

Jako że działa artylerii głównej pancerników typu Tennessee mogły podnosić się do 30 stopni, w przeciwieństwie do 15 stopni na wcześniejszych okrętach, mogły prowadzić ogień na odległość większą o 9 km. Wobec tego, iż właśnie w tym czasie zaczęto montować na pancernikach urządzenia dźwigowe do opuszczania i podnoszenia wodnosamolotów (służących głównie do korygowania ognia artyleryjskiego), zdolność prowadzenia przez te okręty ognia "poza horyzont" miała znaczenie praktyczne.

Po Pearl Harbor oba okręty zostały znacząco przebudowane, co praktycznie uczyniło z nich nowe jednostki. Ich kadłuby zostały wyposażone w boczne wybrzuszenia dla większej stabilności i lepszego zabezpieczenia przeciwtorpedowego, nadbudówki zostały rozebrane do poziomu pokładu i zbudowane od nowa. Wcześniejsza artyleria średniego kalibru, na którą składały się działa 127 mm/51 służące do prowadzenia ognia przeciw okrętom oraz przeciwlotnicze działa kal. 76 mm/50, została zastąpiona przez zunifikowaną artylerię uniwersalną kal. 127 mm. Dodano także wiele działek kal. 20 i 40 mm.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Lipiecki 2021 ↓, s. 49.
  2. a b c d Lipiecki 2021 ↓, s. 54-55.
  3. Lipiecki 2021 ↓, s. 55, 57.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Tennessee Class (BB-43 and BB-44), Department of the Navy – Naval Historical Center (ang.)
  • Sławomir J. Lipiecki. Pierwsze z „wielkiej piątki”. Pancerniki typu Tennessee. Część 1. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 11-12/2021. XXVI (207), listopad – grudzień 2021. Warszawa. ISSN 1426-529X.