Przejdź do zawartości

Krystyna Kersten

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Krystyna Kersten
Jan Bujnowski
Data i miejsce urodzenia

25 maja 1931
Poznań

Data i miejsce śmierci

10 lipca 2008
Warszawa

Zawód, zajęcie

historyk

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

profesor

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Grób Krystyny Kersten na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie

Krystyna Kersten z domu Goławska, pseudonim „Jan Bujnowski” (ur. 25 maja 1931 w Poznaniu, zm. 10 lipca 2008 w Warszawie), polska historyk, profesor Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk, autorka prac dotyczących najnowszej historii Polski, publicystka; żona Adama Kerstena. W czasach PRL jedna z najpopularniejszych autorek wydawanych przez opozycyjne wydawnictwa podziemne[1].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Ukończyła w 1954 studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, następnie pracowała w Instytucie Historii PAN. Zajmowała się historią najnowszą Polski, zwłaszcza okresem 1944–1956. Była także członkinią Collegium Invisibile[2].

Od 1948 do 1957 należała do Związku Młodzieży Polskiej. Po śmierci Bolesława Bieruta i objęciu władzy przez Władysława Gomułkę wstąpiła w 1956 roku do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Była członkiem Komitetu Zakładowego PZPR przy Polskiej Akademii Nauk. Z partii wystąpiła demonstracyjnie 22 sierpnia 1968 roku po wkroczeniu wojsk Układu Warszawskiego do Czechosłowacji[3]. W 1975 roku podpisała tzw. List siedmiu do Edwarda Gierka, w którym krytykowała stosunki wewnętrzne w PRL. Od 1977 działaczka organizowanego przez opozycję w prywatnych mieszkaniach Uniwersytetu Latającego, przekształconego w 1978 roku w Towarzystwa Kursów Naukowych. 20 VIII 1980 sygnatariuszka apelu 64 intelektualistów popierającego postulaty strajkujących stoczniowców[4]. 23 sierpnia 1980 roku dołączyła do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami[5]. Od września 1980 roku w Solidarności. W latach 1980–1981 publikowała w „Tygodniku Solidarność” teksty ujawniające sposób przejęcia władzy w Polsce przez komunistów oraz zbrodnie UB. Badała w szczególności kwestie spraw polskich w dyplomacji przed i po jałtańskiej konferencji trzech mocarstw, wojenne i powojenne przesiedlenia polskiej ludności, polskie podziemie wojskowe i cywilne w oporze przeciw władzy komunistycznej, ewolucja postaw polskiej inteligencji w latach powojennych. Jej książka „Narodziny systemu władzy. Polska 1943–1948” została w 1986 roku uhonorowana Nagrodą Kulturalną „Solidarności”[6]. W 1990 roku otrzymała tytuł profesora nadzwyczajnego. W 1994 roku otrzymała tytuł profesora zwyczajnego. W 1997 autorka raportu o stanie wojennym[4].

Została pochowana na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie.

Uczniowie

[edytuj | edytuj kod]

Do uczniów Krystyny Kersten należą: Jan Żaryn, Dariusz Libionka, Paweł Kowal.

Bibliografia podmiotowa

[edytuj | edytuj kod]
  • Repatriacja ludności polskiej po II wojnie światowej. Studium historyczne
  • Historia polityczna Polski 1944–1956 (liczne wydania, jedynie w II obiegu Muzeum Wolnego Słowa)
  • Narodziny systemu władzy. Polska 1943–1948 (1985)
  • Polska – probierz porozumień jałtańskich (1987)
  • Jałta w polskiej perspektywie (1989)
  • Między wyzwoleniem a zniewoleniem. Polska 1944–1956 (1993)
  • Polacy–Żydzi–Komunizm. Anatomia półprawd 1939–1968 (1992)
  • Rok pierwszy (1993)
  • Pogrom Żydów w Kielcach 4 lipca 1946 r.
  • Pisma rozproszone (2005)
  • wstęp do polskiego wydania Czarnej księgi komunizmu (1999)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Fundacja Kerstenow | Krystyna Kersten [online], kerstens.org [dostęp 2018-07-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-13] (pol.).
  2. Collegium Invisibile [online], www.ci.edu.pl [dostęp 2017-11-24] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-22] (pol.).
  3. Sławomir Cenckiewicz, „Nauka pod lupą”. Środowisko historyków w opiniach Służby Bezpieczeństwa przełom lat 60. i 70., w: Oczami bezpieki i partii. Szkice z dziejów aparatu bezpieczeństwa PRL, Kraków 2006, s. 281.
  4. a b Krystyna Kersten – Encyklopedia Solidarności [online], www.encysol.pl [dostęp 2018-07-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-13] (pol.).
  5. Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 [b.n.s])
  6. Kersten Krystyna (1931–2008) [online], ihpan.edu.pl [dostęp 2020-01-16] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]