Naar inhoud springen

Romeinse Curie

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door VDesmet (overleg | bijdragen) op 7 jun 2022 om 13:43.
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
De Sint-Pietersbasiliek bij avond

De Romeinse Curie (Latijn: Curia Romana) is het bestuursapparaat van de paus en wordt gevormd door de organen van de Heilige Stoel die de paus bijstaan in het vervullen van zijn taken als hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk.

Het woord curie is afgeleid van het Latijnse curia, dat verwijst naar de plaats waar in de klassieke oudheid de Romeinse senaat vergaderde. Later werd de term gebruikt om het paleis van de vorst aan te duiden en stilaan ook voor het ‘vorstelijke huis’, de hofhouding die de vorst bijstond in zijn bestuurstaak.

De term curie wordt ook wel gebruikt voor de bestuursorganen van een bisdom. In dat geval gaat het om een diocesane curie.

Geschiedenis

In de middeleeuwen was er een strijd tussen de macht van de concilies (conciliarisme) en de hofhouding van de paus: de curie.

Hoewel paus Martinus V (1417-1431) door het Concilie van Konstanz (1414-1418) werd gekozen om uit de strijd tussen drie pausen te geraken, nam hij geen enkele bevoegdheid aan uit handen van de curie. Ook zijn opvolger paus Eugenius IV (1431-1447) ontbond ijlings het Concilie van Bazel (in 1433) toen dat te veel weerstand bood.

Met het Motu proprio Integrae Servandae van 7 december 1965 gaf paus Paulus VI nieuwe statuten aan het Heilig Officie, dat sindsdien Congregatie voor de Geloofsleer heet. De apostolische constitutie Regimini Ecclesiae Universae van deze paus van 15 augustus 1967 bevatte een algehele reorganisatie van de curie en wordt gezien als de grondwet van de Heilige Stoel. Het aantal congregaties werd beperkt tot maximaal tien (er zijn thans negen congregaties) en vele veranderden van naam. Er kwamen raden en secretariaten bij en ook de bevoegdheid van het staatssecretariaat werd ingrijpend gewijzigd.

Met de Apostolische Constitutie Pastor Bonus van 28 juni 1988 voerde paus Johannes Paulus II een nieuwe hervorming van de curie door, die tegemoetkwam aan de nieuwe noden van een sterk geïnternationaliseerde Kerk.

Paus Franciscus kondigde in 2022 een nieuwe constitutie af, Praedicate Evangelium.

Samenstelling van de Romeinse Curie

De Romeinse Curie bestaat uit de volgende organen en instellingen. Het Staatssecretariaat staat aan het hoofd.

Staatssecretariaat Secretaris
Staatssecretariaat van de Heilige Stoel Pietro Parolin
  1e afdeling: Secretariaat voor Algemene Zaken van de Heilige Stoel Edgar Peña Parra
  2e afdeling: Secretariaat voor de Relaties met Staten Paul Gallagher
  3e afdeling: Secretariaat voor de Diplomatieke Staf Jan Pawłowski
Dicasterie Prefect
Congregatie voor de Bisschoppen Marc Ouellet, P.S.S.
Congregatie voor de Clerus Lazarus You Heung-sik
Congregatie voor de Evangelisatie van de Volkeren Luis Antonio Tagle
Congregatie voor de Geloofsleer Luis Ladaria Ferrer
Congregatie voor de Goddelijke Eredienst en de Regeling van de Sacramenten Arthur Roche
Congregatie voor de Heilig- en Zaligsprekingsprocessen Marcello Semeraro
Congregatie voor de Instituten van Gewijd Leven en Gemeenschappen van Apostolisch Leven João Braz de Aviz
Congregatie voor de Katholieke Opvoeding Giuseppe Versaldi
Congregatie voor de Oosterse Kerken Leonardo Sandri
Rechtbank Prefect
Apostolische Penitentiarie Mauro Piacenza [1]
Hoogste Rechtbank van de Apostolische Signatuur Dominique Mamberti
Tribunaal van de Rota Romana Alejandro Arellano Cedillo [2]
Dicasterie Prefect
Dicasterie voor Communicatie Paolo Ruffini
Dicasterie voor Leken, Gezin en Leven Kevin Farrell
Dicasterie voor de Bevordering van de Gehele Menselijke Ontwikkeling Michael Czerny S.J.
Pauselijke Raad Voorzitter
Pauselijke Raad voor de Cultuur Gianfranco Ravasi
Pauselijke Raad ter Bevordering van de Eenheid van de Christenen Kurt Koch
Pauselijke Raad voor de Interreligieuze Dialoog Miguel Ángel Ayuso Guixot M.C.C.I.
Pauselijke Raad voor de Bevordering van de Nieuwe Evangelisatie Rino Fisichella
Pauselijke Raad voor de Wetteksten Filippo Iannone
Bureau Voorzitter
Apostolische Kamer Kevin Farrell [3]
Administratie van het Patrimonium van de Heilige Stoel Nunzio Galantino
Secretariaat voor de Economie Juan Antonio Guerrero Alves S.J. [4]
Raad voor de Economie[5] Reinhard Marx [6]
Bureau van de auditeur-generaal Alessandro Cassinis Righini [7]
Overige organen Voorzitter
Prefectuur voor de Pauselijke Huishouding Georg Gänswein
Bureau voor de Liturgische Vieringen van de Paus Guido Marini
Persdienst van de Heilige Stoel[8] Matteo Bruni
Bureau voor de statistiek vacant
Pauselijke Commissie Voorzitter
Pauselijke Commissie voor Gewijde Archeologie Gianfranco Ravasi
Pauselijke Bijbelcommissie[9] Luis Ladaria Ferrer
Pauselijke Commissie voor Latijns-Amerika[10] Marc Ouellet, P.S.S.
Overige commissies en comités Voorzitter
Internationale Theologencommissie Luis Ladaria Ferrer
Pauselijk Comité voor de Internationale Eucharistische Congressen Piero Marini
Pauselijk Comité voor de Geschiedwetenschappen Bernard Ardura, O.Praem.
Comité voor Religieuze Betrekkingen met de Joden[11] Kurt Koch
Comité voor Religieuze Betrekkingen met Moslims[12] Miguel Ángel Ayuso Guixot M.C.C.I.
Zwitserse Garde Christoph Graf
Internationale Raad voor Catechese Rino Fisichella
Instelling verbonden met de Heilige Stoel Voorzitter
Vaticaans Geheim Archief José Tolentino Mendonça
Vaticaanse Bibliotheek José Tolentino Mendonça
Typografische dienst van het Vaticaan[8] Sergio Pellini S.D.B.
L'Osservatore Romano[8] Andrea Monda
Libreria Editrice Vaticana[8] Giuseppe Costa S.D.B.
Centro Televisivo Vaticano[8] Claudio Celli
Bureau voor Pauselijke Liefdadigheid Konrad Krajewski
Arbeidsbureau van de Heilige Stoel Giuseppe Sciacca
Kerkfabriek van Sint Pieter Mauro Gambetti
Peregrinatio ad Petri Sedem[13] Francesco Gioia
Koor van de Sixtijnse kapel Marcos Pavan
Autoriteit voor Financiële Informatie Carmelo Barbagallo
AVEPRO[14] Andrzej Stefan Wodka C.Ss.R.
Pauselijke Commissie voor de bescherming van minderjarigen Seán Patrick O'Malley

Academies en opleidingsinstituten

Pauselijke Academie Voorzitter
Pauselijke Romeinse Academie voor Archeologie[15] Maurizio Sannibale
Pauselijke Academie voor de Cultuur der Martelaren[15] Fabrizio Bisconti
Pauselijke Academie voor Latijn[15] Ivano Dionigi
Pauselijke Academie voor het Leven[16] Vincenzo Paglia
Pauselijke Academie van Maria[15] Stefano Cecchin O.F.M.
Pauselijke Academie van Sint Thomas van Aquino[15] Serge-Thomas Bonino O.D.
Pauselijke Academie voor Sociale Wetenschappen Stefano Zamagni
Pauselijke Theologische Academie[15] Ignazio Sanna
Pauselijke Academie voor de Wetenschappen Joachim von Braun
Pauselijke universiteit in Rome[17] Rector
Pauselijke Gregoriaanse Universiteit Nuno da Silva Gonçalves S.J.
Pauselijke Lateraanse Universiteit Vincenzo Buonomo
Pauselijke Salesiaanse Universiteit Carlo Nanni, S.D.B.
Pauselijke Universiteit Sint Thomas van Aquino (Angelicum) Michał Paluch O.P
Pauselijke Urbaniana Universiteit Alberto Trevisiol I.M.C.
Pauselijke Antonianum Universiteit Mary Melone, S.F.A.
Pauselijke Universiteit van het Heilig Kruis Luis Felipe Navarro Marfá
Kerkelijk opleidingsinstituut Voorzitter
Pauselijke Ecclesiastische Academie Joseph Marino

Overige instellingen

Instelling verbonden met de Staat Vaticaanstad Voorzitter
Pauselijke Commissie voor de Staat Vaticaanstad Fernando Vérgez Alzaga L.C.
Hooggerechtshof van de Staat Vaticaanstad Dominique Mamberti
Hof van beroep van de Staat Vaticaanstad Alejandro Arellano Cedillo
Tribunaal van de Staat Vaticaanstad Giuseppe Pignatone
Rechter van de Staat Vaticaanstad Paolo Papanti-Pelletier [18]
Gendarmerie van de Staat Vaticaanstad Gianluca Gauzzi Broccoletti
Kanoniek orgaan Voorzitter
College van Kardinalen Giovanni Battista Re [19]
Raad van Kardinalen Óscar Rodríguez Maradiaga
Bisschoppensynode Lorenzo Baldisseri
Pauselijke vertegenwoordiging voor de aartsbasilieken Aartspriester
Pauselijke Aartsbasiliek van Sint-Pieter Mauro Gambetti
Pauselijke Aartsbasiliek van Sint-Jan van Lateranen Angelo De Donatis
Pauselijke Aartsbasiliek van Sint-Paulus buiten de Muren James Michael Harvey
Pauselijke Aartsbasiliek van de Heilige Maria de Meerdere Stanisław Ryłko
Financiële instelling Voorzitter
Instituut voor Religieuze Werken[20] Jean-Baptiste de Franssu