Andrea Mantegna
Andrea Mantegna (Piazzola sul Brenta (provincie Padua), circa 1431 - Mantua, 13 september 1506) was een Italiaanse kunstschilder.
Leven
Jeugd en opleiding
Mantegna is geboren in Isola di Carturo als tweede zoon van de timmerman Biagio. Zijn opleiding begon toen hij 11 jaar was als leerling van de schilder Francesco Squarcione, die hem en een aantal andere leerlingen geadopteerd had, in Padua. Squarcione was zeer gepassioneerd in het verzamelen van antieke objecten, zoals beeldhouwwerken, reliëfs en vazen. Hij leidde in totaal 137 leerlingen op in zijn atelier en genoot bekendheid in heel Italië. Naast schilderen leerde Squarcione hem ook Latijn. Op 17-jarige leeftijd verliet Mantegna het atelier van Squarcione met als reden dat deze gebruik van zijn werk had gemaakt zonder hem daarvoor voldoende te betalen.
Latere jaren
In 1453 trouwde Mantegna met de Nicolosia Bellini, dochter van de Venetiaanse schilder Jacopo Bellini. Zo werd hij ook familie van de bekende schilders Giovanni and Gentile Bellini. In 1460 werd hij benoemd tot hofkunstenaar van het huis Gonzaga, de hertogen van Mantua. Na 1490 ging zijn gezondheid achteruit. Dit weerhield hem er echter niet van om door te werken en in 1497 trad hij in dienst bij Isabella d'Este, voor wie hij de mythologische gedichten van de hofdichter Paride Ceresara uitbeelde in een reeks schilderijen voor haar privévertrekken in het Palazzo Ducale.
Mantegna's grafmonument
In de Renaissance werden kunstenaars zich steeds meer bewust van hun status in de samenleving en probeerden bij de intellectuele elite van hun tijd te horen. Zo ook Mantegna. Dat hij zichzelf als een belangrijk individu met een hoge status beschouwde blijkt onder meer uit het grafmonument dat hij voor zichzelf liet maken in de kapel van Johannes de Doper in de S. Andrea kerk in Mantua. Al op 1 maart 1504 (dus ongeveer 2 jaar voor zijn dood) betaalde hij 50 dukaten, zodat er alvast begonnen kon worden aan het decoreren van zijn kapel. 10 dagen later betaalde hij nog eens 100 dukaten, om er zeker van te zijn dat er na zijn dood missen voor hem en zijn familie gehouden zouden worden. Het geheel werd een indrukwekkend monument dat uiteindelijk pas in 1516 voltooid werd, maar waarschijnlijk wel geheel volgens Mantegna's eigen ontwerp.
Werk
Mantegna is een kunstenaar uit de renaissance en gebruikt dan ook in zijn werk veel klassieke elementen. Mantegna is daarbij beïnvloed door Donatello. Het gebruik van perspectief door Mantegna is voor die tijd magnifiek. Ook de anatomie van het menselijk lichaam kende hij goed, en hij was tevens in staat de moeilijke techniek van de verkorting in beeld te brengen. Mantegna's eerste werk was een altaarstuk dat hij maakte voor de Santa Sophia kerk, in 1448. Het is verloren gegaan, omdat er in 1944 een bom op viel.
Zoals alle schilders uit zijn tijd schilderde Mantegna ook veel bijbelse taferelen, waarbij hij als achtergrond echter vaak Romeinse gebouwen gebruikte. Bekend in dit verband is het fresco in een Paduaanse kerk waar Sint-Jacobus afgebeeld wordt op weg naar de plaats van de terechtstelling.
Zijn werelds werk was humoristisch. In de plafondschildering in de Camera degli Sposi in het Palazzo Ducale van Mantua schilderde hij bijvoorbeeld een open koepel waardoor engeltjes en andere personen door naar beneden kijken in de kamer eronder. Ook de muurschilderingen in deze kamer, die de Gonzaga familie afbeelden, zijn bijzonder.
In de Renaissance werden kunstenaars zich steeds meer bewust van hun status in de samenleving en probeerden bij de intellectuele elite van hun tijd te horen. Zo ook Mantegna. Dat hij zichzelf als een individu met een hoge status beschouwde blijkt onder meer uit het grafmonument dat hij voor zichzelf liet maken in een kapel in de S. Andrea kerk in Mantua, waarin hij allerlei verwijzingen naar zijn grootsheid liet verwerken, compleet met gouden en diamanten details.
Een kleine selectie uit het grote oeuvre van Mantegna:
- Pietà (= De Bewening van Christus)
- Fresco's in de Ovetari Kapel in Padua (1448-59)(verwoest in de Tweede Wereldoorlog)
- Fresco's in het Palazzo Ducale in Mantua
- Het altaarstuk in de basiliek van San Zeno te Verona (1456-59)
- De Heilige Sebastiaan, (circa 1459), Wenen, Kunsthistorisches Museum.
Zie ook
Externe link naar schilderijen
