Metro van Rome
| Metro van Rome | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| ||||
Rome metro B1
| ||||
| Basisgegevens | ||||
| Locatie | Rome, Italië | |||
| Vervoerssysteem | Metro | |||
| Startdatum | 1955 | |||
| Lengte trajecten | 54,6 km | |||
| Aantal lijnen | 3 (4e in planning) | |||
| Aantal stations | 68 | |||
| Uitvoerder(s) | ATAC | |||
| Netwerkkaart | ||||
| ||||
| ||||
De metro van Rome (Italiaans: Metropolitana di Roma) bestaat uit drie lijnen, A, B en C, die tezamen met drie regiospoorlijnen geëxploiteerd worden door Agenzia dei Trasporti Autoferrotranviari del Comune di Roma SpA (ATAC).
Via de lijnen A en B zijn vele bezienswaardigheden in Rome bereikbaar. Het is tevens de snelste manier om van de ene kant naar de andere kant van de stad te reizen. Het enige kruispunt van deze beide lijnen is Stazione Termini. De metrostations zijn herkenbaar aan een vierkant, rood bord met een witte 'M'. Lijn C is momenteel nog voor een groot gedeelte in aanbouw en zal in de toekomst het historische centrum doorkruisen. Eind 2017 zal de lijn verbonden worden aan lijn A en B, via de stations San Giovanni (A) en Colosseo (B). De voorbereidingen voor een vierde lijn (D) zijn inmiddels begonnen.
Ontwikkeling
Ten opzichte van de metrosystemen in andere Europese hoofdsteden is drie lijnen niet veel. De trage aanleg van de metro heeft te maken met de archeologische rijkdom in de bodem van Rome. Steeds wanneer men tijdens de werkzaamheden een archeologisch interessante plek tegenkomt moet de aanleg worden stilgelegd. De Italiaanse filmregisseur Fellini verbeeldde een archeologische vondst tijdens de aanleg van de metrolijn B in zijn film Roma (1972). Het gebrek aan metrolijnen is een van de oorzaken dat Rome verkeerstechnisch gezien een ramp is met auto's die straten verstoppen. Fietsen wordt sinds de jaren zestig zelden meer gedaan. Men hoopt nu de verkeersdrukte terug te dringen door in de eerste twee decennia van de eenentwintigste eeuw het netwerk van de metro uit te breiden.
Historie
In 1942 zou de wereldtentoonstelling E42 gehouden worden in Rome. Om de bezoekers snel te vervoeren, besloot de Italiaanse regering een metrolijn te bouwen van Stazione Termini naar de geplande expositieterreinen in het zuiden van de stad. In 1938 werd begonnen met de bouw. Echter door de politieke situatie en de daaropvolgende Tweede Wereldoorlog kwam er van de expositie en de metro niets terecht. De werken werden uitgesteld en pas op 10 februari 1955 werd metrolijn B geopend tussen het Centraal Station en Laurentina, via het het voorziene expositieterrein EUR (EUR=Esposizione Universale di Roma). Deze metro werd tussen station Piramide en station EUR Magliana naast de bestaande spoorlijn Rome Lido aangelegd, die begon in het kopstation Porta S. Paolo. Sommige spitstreinen van deze voorstadslijn werden via de metro doorgetrokken naar Termini.
Materieel
De metro van Rome wordt gereden met normaalsporige treinstellen. Er wordt gereden met 3 typen treinstellen, allen van 6 rijtuigen. De voeding geschiedt met een bovenleiding, met een spanning van 1500V.
Lijn A
Lijn A wordt voor het grootste gedeelte gereden met nieuwe treinstellen uit 2004 van de Spaanse fabrikant CAF. Deze zien er aanmerkelijk beter uit en zijn moderner ingericht dan de treinstellen van Lijn B. Er hangen tv-schermen met reclame en de haltes en kant van het perron worden afgeroepen (bijvoorbeeld Prossima fermata: Barberini- Fontana di Trevi, uscita lato destro). Ook op een display is te zien aan welke kant het perron zich bevindt.
Lijn B
De meeste metrostellen van Lijn B zijn volledig ondergespoten met graffiti en worden ook niet meer schoongemaakt, omdat het vervoersbedrijf dit de moeite niet meer vindt. In deze treinstellen is geen halte-omroepstem, geen reclameschermen en geen display. Alleen in de spits worden haltes door de bestuurder omgeroepen. Lijn B wordt gereden met gekoppelde motorrijtuigen met (Mc) en zonder cabine (M) uit 1988. Eén treinstel bestaat uit drie wagons (Mc+M+M). Er kan dus alleen met 6 wagons gereden worden.
Sinds kort worden er ook CAF-treinstellen ingezet, hetzelfde type als op lijn A. Deze metro's zijn voorzien van een lichtblauwe kleurstelling in plaats van een oranje en hebben tevens een halteafroepinstallatie ingebouwd.
Toekomst (lijnen C & D)
Voor de toekomstige lijnen C en D gaat men waarschijnlijk gebruikmaken van treinen van Ansaldo Breda, hetzelfde type treinstellen dat ook op de Metro van Kopenhagen ingezet wordt, maar het is nog niet duidelijk of deze net als lijn A en B met bovenleiding gaan rijden of dat ze gevoed worden via een derde rail.
Toekomst en uitbreidingsplannen
Er zijn plannen gemaakt om het netwerk de komende jaren fors uit te breiden. Alle werkzaamheden moeten volgens de huidige planning begin 2020 voltooid zijn. Het project omvat 2 nieuwe lijnen, Lijn C (groen), tussen Pantano en Grottarossa en Lijn D (geel) tussen Agricoltura en Ojetti (lijn D moet volgens de planning in 2020 verlengd zijn van Ojetti naar Grottaperfetta). Met deze twee lijnen wordt onder meer de bereikbaarheid van een aantal bezienswaardigheden verbeterd. Hierdoor wordt het stuk tussen Re di Roma en Cipro van Lijn A, dat toeristisch gezien erg aantrekkelijk is, ontlast. De meeste bezienswaardigheden zijn straks ook te bereiken met Lijn C (tussen Ottaviano en San Giovanni via Colosseo). Ook wordt de wijk Trastevere per metro bereikbaar, wat nu nog niet het geval is.
Lijn A
Voor Lijn A zijn is aan beide kanten een verlenging voorzien. Aan de kant van Battistini wordt de lijn met 5 stations verlengd richting Casal Selce en aan de kant van Anagnina wordt de lijn met 3 stations verlengd tot aan station Romanina.
Lijn B
Lijn B is in afgelopen jaren verlengd. Vanaf station Bologna splits de lijn nu richting Jonio (deze wordt later verlengd richting Bufalotta) en richting Rebibbia (deze wordt later verlengd naar Casal Monastero). Lijn B zal tevens opgesplitst worden in lijn B1 en B2, waarbij lijn B1 zal gaan rijden tussen Trigitoria en Bufalotta. Voor lijn B2 is er een tweede aftakking voorzien op station Acilia Sud. Er zal een beginpunt zijn op de luchthaven op Fiumicino en het andere beginpunt zal station Cristoforo Colombo zijn, het eindpunt van de spoorlijn Roma-Lido. Lijn B2 volgt tussen zijn beginpunt en Eur-Magliana het spoortracé van de lijn Roma-Lido waar het vanaf EUR Magliana het bestaande tracé vervolgt richting Casal Monastero. Hierdoor ontstaat er een stamtraject tussen EUR Magliana en Bologna, dit tracé wordt door beide B-lijnen bediend.
Lijn C
Oorspronkelijk was het plan om lijn C in 3 lijnen op te splitsen, C1, C2 en C3. Lijn C1 en C2 zouden dan beginnen bij station Grottarossa en volgen hetzelfde tracé tot aan station Torre Angela. Hier loopt lijn C1 door richting station Pantano (lijn C1 volgt dus het oorspronkelijke traject, zoals hieronder bij "Toekomstige Lijn C" beschreven staat) en buigt C2 af richting Tor Vergata. Lijn C3 heeft haar beginpunt bij station Clodio-Mazzini en buigt bij station Teano af richting Ponte Mammolo, waar reeds Lijn B stopt. In feite zou dus een stamtraject ontstaan tussen Clodio-Mazzini en Teano.
Deze plannen bleken uiteindelijk niet realiseerbaar. Het eerste gedeelde tussen Lodi en Pantano is inmiddels operationeel. De zijtak naar Tor Vergata bleek te duur en onrendabel. In plaats hiervan wordt lijn A op termijn als lightrailverbinding verlengd via het tracé Anagnina - Romanina - Tor Vergata.
De vertakking tussen Teano en Ponte Mammolo staat nog wel steeds gepland, maar er is nog geen opleverdatum bekend.
Deze metrolijn neemt een deel van de vroegere buurtspoorweg Rome Pantano Fiuggi Alatri van de SFV (Società per le Ferrovie Vicinali) over. Vroeger reed deze 95 cm brede spoorlijn helemaal tot Alatri en verder, maar was in 1984 ingekort tot Pantano Borghese. In 2008 is deze lijn verder ingekort tot Giardinetti om de lijn om te bouwen naar een metro. Tussen Togliatti en Giardinetti wordt de buurtspoorlijn (tramlijn) gehandhaafd en wordt de metro ernaast gebouwd. De kruisingen met de metrolijn A is bij S.Giovanni en Ottaviano S.Pietro. De metrolijn B wordt gekruist bij het Colosseum.
Overzicht Metronetwerk Rome
| Lijn | Kleur | Traject | Opening | Lengte | Stations |
|---|---|---|---|---|---|
| A | Oranje | Anagnina ↔ Battistini | 1980 | 19 km | 27 |
| B | Blauw | Laurentina ↔ Rebibbia | 1955 | 19 km | 22 |
| C | Groen | Clodio Mazzini ↔ Pantano | ± 2015 | 35 km | 32 |
| D | Geel | Ojetti ↔ Agricoltura | ± 2019 | 22 km | 23 |
Lijn A
Lijn A, de ‘oranje’ lijn, met circa 450.000 passagiers per dag, is in principe dagelijks geopend van 05:30 tot 23:30 uur, en op vrijdag en zaterdag tot 1:30 uur. Lijn A telt 27 stations, van het zuidoosten naar het noordwesten van Rome.
De schuingedrukte stations worden op nog vast te stellen datum opgeleverd.
- Casal Selce
- Casalotti
- Torrevecchia
- Pietro Bembo
- Battistini
- Cornelia
- Baldo degli Ubaldi - genoemd naar de jurist Baldus de Ubaldis (1327-1400)
- Valle Aurelia (tevens treinstation)
- Cipro (Bezienswaardigheid: Vaticaanse musea)
- Ottaviano San Pietro - Musei Vaticani (Bezienswaardigheden: Vaticaanstad en de Vaticaanse musea)
- Lepanto (tevens busstation)
- Flaminio Piazza del Popolo (Bezienswaardigheid: Villa Borghese. Tevens beginpunt van de Ferrovia Roma Nord)
- Spagna (Bezienswaardigheden: Piazza di Spagna, Spaanse Trappen)
- Barberini Fontana di Trevi (Bezienswaardigheid: Trevifontein)
- Repubblica Teatro dell'Opera (Bezienswaardigheden: Piazza della Repubblica en Najadenfontein, Santa Maria degli Angeli e dei Martiri)
- Termini (kruising met lijn B en treinstation)
- Vittorio Emanuele
- Manzoni Musea della Liberazione
- San Giovanni (bij de Sint-Jan van Lateranen)
- Re di Roma
- Ponte Lungo
- Furio Camillo
- Colli Albani Parca Appia Antica
- Arco di Travertino
- Porta Furba - Quadraro
- Numidio Quadrato
- Lucio Sestio
- Giulio Agricola
- Subaugusta
- Cinecitta - nabij de filmstudio's van Cinecittà
- Anagnina (tevens busstation)
- Tor di Mezzavia
- Ponte Linari
- Romanina
- Tor Vergata
Openingsdata lijn A
- Cinecitta - Termini - Ottaviano. Geopend op 19 februari 1980.
- Cinecitta - Anagnina. Geopend op 11 juni 1980.
- Ottaviano - Valle Aurelia. Geopend op 29 mei 1999.
- Valle Aurelia - Battistini. Geopend op 1 januari 2000.
Lijn B
Lijn B, de ‘blauwe’ lijn, met circa 300.000 passagiers per dag, is dagelijks geopend van 05:30 tot 23:30 uur, en op vrijdag en zaterdag zelfs tot 1:30 uur. Lijn B telt 22 stations, van het zuiden naar het noordoosten van Rome. Er wordt onderzocht of Lijn B kan worden verlengd aan de kant van Rebibbia.
De schuingedrukte stations worden op nog vast te stellen datum opgeleverd. Lijn B:
- Trigoria
- Tor Pagnotta
- Celine
- Cecchignola
- Laurentina
- EUR Fermi
- EUR Palasport
- EUR Magliana
- Marconi
- Basilica San Paolo (bij de kerk van Sint-Paulus buiten de Muren)
- Garbatella
- Piramide (Bezienswaardigheid: Piramide van Cestius; tevens nabij het beginpunt van de spoorlijn Rome-Lido en nabij treinstation Ostiense)
- Circo Massimo (Bezienswaardigheid: Circus Maximus)
- Colosseo (Bezienswaardigheid: Colosseum)
- Cavour
- Termini (onder Stazione Termini)
- Castro Pretorio
- Policlinico
- Bologna
(De helft van de metro's neemt hier de aftakking naar lijn B1)
- Tiburtina (tevens treinstation)
- Quintiliani
- Monti Tiburtini
- Pietralata
- S.M. del Soccorso
- Ponte Mammolo
- Rebibbia
- S. Basilio
- Torraccia
- Casal Monastero
Aftakking B1:
- S. Agnese / Annibaliano
- Libia
- Conca d'Oro
- Jonio
- Vigne Nuove
- Mosca
- Bufalotta
Openingsdata lijn B
Het zuidelijke deel, Termini-Laurentina is geopend door Luigi Einaudi op 10 februari 1955, hoewel de werkzaamheden voor deze lijn al onder Mussolini waren aangevangen in 1930. Het gedeelte Termini-Rebibbia is geopend op 8 december 1990.
Lijn C
Het eerste gedeelte van de lijn, Monte Compatri/Pantano -Parco di Centocelle, is in werking vanaf 9 november 2014. Het gedeelte Parco di Centocelle-Lodi wordt naar verwachting in de eerste maanden van 2015 geopend, terwijl aan het einde van dat jaar de lijn door zal gaan tot San Giovanni.Door de vele Romeinse resten in de bodem zijn er vele vertragingen in de werkzaamheden. De totale oplevering van de lijn tussen Clodio Mazzini en Pantano staat gepland in 2015. In de jaren daarna moeten de geplande vertakkingen gerealiseerd worden. Dit alles moet in 2020 voltooid zijn.
De treinen op deze lijn zullen volledig automatisch gaan rijden, zoals bijvoorbeeld de Parijse Metrolijn 14.
Voorlopige data voor de opleveringen van de trajecten:
- San Giovanni: Eind 2015
- Amba Aradam - Fori Imperiali Colosseo: ?
- Venezia - Clodio Mazzini: ?
- Auditorium - Grottarossa: ?
Hieronder een overzicht van de stations.
De schuingedrukte stations worden op een later (nog nader vast te stellen) moment opgeleverd. Lijn C:
- Grottarossa
- Tomba di Nerone
- Villa San Pietro
- Parco di Veio
- Giochi Istmici
- Farnesina
- Auditorium
- Clodio - Mazzini
- Ottaviano San Pietro-Musei Vaticani (Kruising met lijn A)
- Risorgimento
- San Pietro
- Chiesa Nuova (bij de Chiesa Nuova)
- Venezia (bij Piazza Venezia)
- Fori Imperiali Colosseo (Kruising met lijn B)
- Amba Aradam
- San Giovanni (Kruising met lijn A)
- Lodi
- Pigneto
- Malatesta
- Teano (Geplande aftakking richting Ponte Mammolo aan lijn B)
- Gardenie
- Mirti
- Parco di Centocelle
- Togliatti
- Grano
- Alessandrino
- Torre Spaccata
- Torre Maura
- Tobagi
- Giardinetti
- Torrenova
- Torre Angela
- Torre Gaia
- Grotte Celoni
- Fontana Candida
- Borghesiana
- Bolognetta
- Finocchio
- Graniti
- Pantano
Aftakking C1:
- Teano
- Serenissima
- Togliatti
- Sacco e Vanzetti
- Ponte Mammolo
Toekomstige Lijn D
Met de bouw van de vierde metrolijn wordt in 2011 begonnen. De oplevering van de totale lijn staat gepland voor medio 2019, maar het belangrijkste gedeelte, tussen Prati Fiscali en Fermi (niet te verwarren met station EUR Fermi aan lijn B), wordt volgens de planning begin 2015 opgeleverd. Deze lijn zal, net als Lijn C, met volautomatisch materieel gaan rijden. Lijn D gaat lopen van het noordoosten van de stad naar het stadsgedeelte EUR, ongeveer parallel aan lijn B, en zal 22 kilometer lang worden en 22 stations tellen
- Ojetti
- Pugliese
- Talenti
- Adriatico
- Jonio (Kruising met Metro B1)
- Prati Fiscali
- Salario (Overstapmogelijkheid op regionale spoorlijn FR1)
- Vescovio
- Verbano
- Buenos Aires
- Fiume
- Spagna (Kruising met Metro A)
- San Silvestro Fontana di Trevi
- Venezia (Kruising met Metro C)
- Sonnino
- Nievo
- Trastevere (Overstapmogelijkheid op regionale spoorlijnen FR1, FR3 en FR5)
- Fermi
- Roma Tre
- Magliana Nuova
- EUR Magliana (Kruising met Metro B en overstapmogelijkheid op spoorlijn Roma-Lido)
- EUR Agricoltura
Externe links
- Riechers, D. (1995) Metro's in Europa. Alkmaar: De Alk ISBN 90-6013-011-1
· 
· 