Edukira joan

Anglo-Vasco-Navarro trenbidea

Wikipedia, Entziklopedia askea
Anglo-Vasco-Navarroren bide berdea Arabako Erentxun inguruan.

Anglo-Vasco-Navarro trenbidea —laburturik, Vasco-Navarro trenbidea, Anglo-Vasco trenbidea eta Angloa izenez ere ezaguna[1]Bergara (Gipuzkoa) eta Lizarra (Nafarroa), Gasteiztik zehar lotzen zituen trenbide estuko burdinbidea zen, The Anglo-Vasco-Navarro Railway Company Limited konpainiak 1887. urtean eraikitzen hasia. 143 km-ko luzera zuen, eta Debagoiena Gipuzkoan, Lautada eta Mendialdea Araban eta Estellerria Nafarroan gurutzatzen zituen.[2] 1889tik 1967ko abenduaren 31 arte jardun zuen. Bere osoan, ordea, 1927tik izan zen indarrean, orduan ireki baitzen Gasteiz eta Lizarra arteko ibiltartea.

Gaur egun, trenbideko hainbat zati bide berde dira:

Bergara-Gasteiz

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Gipuzkoa
Araba
Oñatirako adarra

Gasteiz-Lizarra

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Araba
Estibalitzerako adarra
Nafarroa

2023an Eusko Jaurlaritzak Vasco-Navarro trenbidearen Euskadiko tartea Babes Bereziko Kultura-Ondare izendatu zuen, Monumentu-multzoaren kategoriarekin. trenbidearen trazadura, obra zibila (zubiak, gaineko eta azpiko pasabideak, tunelak…), arkitektura (geltokiak, biltegiak…), elementu osagarriak (geralekuak, lubakiak, erreken gaineko zubi txikiak eta ondare higigarriek (tren-makinek eta bagoiak) babesten ditu.[18]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Rikardo ARREGI: «Iñaki Varona eta Angloa», Deia, 2009-03-23.
  2. SLU, Herritar Berri. (2018-01-25). «Gasteizetik igarota Bergaratik Lizarraraino zihoan trenbidea» GAUR8 (Noiz kontsultatua: 2018-01-29).
  3. «Gure bidegorriak - opepro01i1» www.gipuzkoabizikletaz.eus (Noiz kontsultatua: 2019-08-21).
  4. «OpenStreetMap. Debarroko bizikleta bideak. Soraluze-Bergara-Eskoriatza eta San Prudentzio-Oñati» OpenStreetMap (Noiz kontsultatua: 2019-08-21).
  5. «Vitoria-Gasteiz - Arlaban - Vitoria-Gasteiz - Arlaban - rutasverdes - web.araba.eus» rutasverdes.araba.eus (Noiz kontsultatua: 2019-08-21).
  6. a b «OpenStreetMap. Arlaban-Gasteiz-AlegriaDulantzi bide berdearen mapa.» OpenStreetMap (Noiz kontsultatua: 2019-08-21).
  7. «Vitoria-Gasteiz - Túnel de Laminoria - Vitoria-Gasteiz - Túnel de Laminoria - rutasverdes - web.araba.eus» rutasverdes.araba.eus (Noiz kontsultatua: 2019-08-21).
  8. «Tunel de Laminoria - Acedo - Tunel de Laminoria - Acedo - rutasverdes - web.araba.eus» rutasverdes.araba.eus (Noiz kontsultatua: 2019-08-21).
  9. «OpenStreetMap. Maeztu-Acedo-Murieta bide berdearen mapa.» OpenStreetMap (Noiz kontsultatua: 2019-08-21).
  10. Vasco Navarro trenbidearen bide berdearen natura-bidea. (Noiz kontsultatua: 2019-08-21).
  11. «OpenStreetMap. Soraluze-Eskoriatza bide berdea.» OpenStreetMap (Noiz kontsultatua: 2019-08-21).
  12. «OpenStreetMap. Arlaban-Gasteiz-Dulantzi bide berdea.» OpenStreetMap (Noiz kontsultatua: 2019-08-21).
  13. «OpenStreetMap. Maeztu-Zuñiga-Acedo-Murieta» OpenStreetMap (Noiz kontsultatua: 2019-08-21).
  14. «Gipuzkoako foru-bidegorrien sarea» (PDF) Gipuzkoako Foru Aldundia (Noiz kontsultatua: 2019-08-08).
  15. a b «ESKORIATZA Iruditan (Anglo-Vasco-Navarro trenbideko geltokiak-eta ikusteko argazki zaharrak).» iruditan.eskoriatza.net (Noiz kontsultatua: 2021-11-15).
  16. «ESKORIATZA Iruditan» iruditan.eskoriatza.net (Noiz kontsultatua: 2021-11-29).
  17. «ESKORIATZA Iruditan» iruditan.eskoriatza.eus (Noiz kontsultatua: 2024-09-28).
  18. Irekia. «Irekia - Eusko Jaurlaritzak Vasco-Navarro trenbidearen Euskadiko tartea Babes Bereziko Kultura-Ondare izendatu du, Monumentu-multzoaren kategoriarekin (Gobernu Bilera 2023-10-24)» www.irekia.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2023-10-26).

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]