Cynllun Morgenthau
Enghraifft o'r canlynol | cynnig a fwriedir, memorandum, cynllun |
---|---|
Rhan o | aftermath of World War II, Allied plans for German industry after World War II |
Dechrau/Sefydlu | Awst 1944 |
Yn cynnwys | denazification, Allied plans for German industry after World War II, demilitarisation |
Olynydd | Cynllun Marshall |
Gwladwriaeth | Unol Daleithiau America |
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Roedd Cynllun Morgenthau ("The Morgenthau Plan") yn gynllun arfaethiedig ar gyfer dyfodol yr Almaen wedi'r Ail Ryfel Byd a ddatblygwyd gan Henry Morgenthau, Ysgrifennydd Trysorlys Unol Daleithiau America.
Cyflwynwyd cynllun Morgenthau ar 9 Medi 1944 yn ystod ail gynhadledd Prydain-America yn Ail Gynhadledd Québec (11-16 Medi 1944) ac fe’i cefnogwyd gan Franklin D. Roosevelt, Arlywydd yr Unol Daleithiau a Winston Churchill, Prif Weinidog y Deyrnas Unedig. Fe'i cynigwyr gyntaf gan Morgenthau mewn memorandwm o'r enw, Suggested Post-Surrender Program for Germany. Fe'i beirniadwyd gan yr Ysgrifennydd Gwladol UDA, Cordell Hull, a Gweinidog Tramor Prydain, Anthony Eden. Cafodd dderbyniad gwael yn f arn gyhoeddus a chylchoedd busnes America hefyd. Ar ddiwedd ym mis Tachwedd 1944 cafodd ei wrthod gan Roosevelt.
Argymhellion Cynllun
[golygu | golygu cod]- rhaniad yr Almaen yn dair rhan - De, Gogledd, a Pharth Ryngwladol
- roedd rhan ogleddol Dwyrain Prwsia i gael ei chysylltu â'r Undeb Sofietaidd, y rhan ddeheuol, Silesia Uchaf a rhan o Silesia Isaf i Wlad Pwyl, a'r ardal dros afon Rhein a Moselle i Ffrainc
- dadfilwro yn llwyr,
- datgymalu y diwydiannau trwm
- creu gwladwriaeth amaethyddol a bugeiliol
- meddiannaeth y gwledydd sy'n dod i'r amlwg gan luoedd y Cynghreiriaid
Beirniadwyd y cynllun hwn yn eang, yn enwedig gan gabinet Prydain, o ystyried effeithiau trychinebus niwtraleiddio'r Almaen gan Gytundeb Versailles yn 1919.
Yn raddol, adolygodd Roosevelt ei farn ar y cynllun hwn, a ddaeth i ben ym mis Medi 1946 [1][2] a'i ddiystyru'n ffurfiol ym mis Gorffennaf 1947 wedi Cytundeb Paris ac wrth i linellau y Rhyfel Oer rhwng y gorllewin (UDA, Prydain, Ffrainc) a'r Undeb Sofietaidd.[3]
Dadleuol
[golygu | golygu cod]Yn 1947, ysgrifennodd Herbert Hoover: "There is the illusion that the New Germany left after the annexations can be reduced to a 'pastoral state'. It cannot be done unless we exterminate or move 25,000,000 people out of it." [4]
Pan gyhoeddwyd Cynllun Morgenthau gan wasg yr UD ym mis Medi 1944, atafaelwyd arno ar unwaith gan lywodraeth Almaeneg Natsïaidd, a'i ddefnyddio fel rhan o ymdrechion propaganda yn saith mis olaf y rhyfel yn Ewrop a anelodd i argyhoeddi Almaenwyr i ymladd ymlaen.
Ym 1951, rhoddwyd y gorau i ddatgymalu ffatrïoedd a therfynau cynhyrchu llym.[5] O'r flwyddyn 1947, strategaeth polisïau'r UDA oedd ailgodi "(a) stable and productive Germany" a dilynwyd hyn yn fuan gyda Chynllun Marshall.[6][7]
Cynadleddau Pwysig Eraill
[golygu | golygu cod]- Cytundeb Heddwch Paris, 29 Gorffennaf - 15 Hydref 1946
- Cynhadledd Potsdam, 17 Gorffennaf - 2 Awst 1945
- Cynhadledd Yalta, 4 - 11 Chwefror 1945
- Cynhadledd Quebec (1944), 12 - 16 Medi 1944
- Cynhadledd Tehran, 28 Tachwedd - 1 Rhagfyr 1943
- Cynhadledd Cairo (1943), 22 - 26 Tachwedd 1943
- Cynhadledd Quebec (1943), 17-24 Awst 1943
- Cynhadledd Casablanca, 14 - 24 Ionawr 1943
Dolenni
[golygu | golygu cod]- Memorandwm 1944, wedi'i lofnodi gan Morgenthau
- "Le droit aux réparations -Le plan Morgenthau" Archifwyd 2007-03-13 yn y Peiriant Wayback
- (Saesneg) "U.K. Policy towards Germany" Archifwyd 2011-06-23 yn y Peiriant Wayback
- (Saesneg) Lightner interview
- (Saesneg) Pas de Pagaille! Archifwyd 2011-06-28 yn y Peiriant Wayback
- (Saesneg) / (Ffrangeg) French proposal concerning the separation of Germany’s industrial regions (8 Medi 1945)
- (Saesneg) 12,000 factory workers demonstrate against the dismantling of German industry (19 Awst 1949)
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Script error: No such module "Biblio".
- ↑ James Francis Byrnes and U.S. Policy towards Germany 1945-1947 Archifwyd 2008-07-05 yn y Peiriant Wayback Deutsch-Amerikanische Zentrum / James-F.-Byrnes-Institute.V
- ↑ Script error: No such module "Biblio".
- ↑ quoted by John Dietrich, The Morgenthau Plan: Soviet Influence on Amer Postwar Policy, Algora Publishing , 2007, p. 117
- ↑ Script error: No such module "Biblio"..
- ↑ Beschloss, tt. 169–170.
- ↑ Greiner 1995, tt. 327–328.