De laatste jaren brengen we (mijn man, onze dochter en ik) oud en nieuw door in een grote stad ergens in Europa. Was vorig jaar Parijs de stad naar keuze, dit jaar besloten we het iets warmer op te zoeken en werd het Lissabon. Lissabon is de hoofdstad van Portugal en heeft een zacht klimaat. Zeker in de winter wordt het nooit echt koud en dat is in de kerstvakantie wel lekker. We kunnen deze dagen vaak genieten van een terrasje in de zon en dat voelt in de koude wintermaanden toch echt als een traktatie. Bovendien is Lissabon een erg leuke en levendige stad die zich steeds meer ontwikkeld. De stad heeft nauwe oude straatjes die soms, door de vele graffiti, ook wel een beetje vervallen aandoen. Aan de andere kant zorgt dit ook voor een ontzettend grote hoeveelheid prachtige straatkunst. Steeds meer stukken van Lissabon worden opgeknapt en er ontstaan allerlei mooie initiatieven van bewoners om de stad leefbaarder en aantrekkelijker te maken voor toeristen. De LX Factory en de Time-Out market die we vandaag gaan bezoeken zijn hier mooie voorbeelden van. Die toeristen zijn er overigens zo tussen kerst en oud en nieuw meer dan genoeg. Het is goed te merken dat ook veel Portugezen vakantie hebben. In de stad heerst een gezellige drukte.

Vandaag gaan we een dagje naar Belém, de wijk die net even buiten het centrum ligt aan de oevers van de Taag. In Belém is de glorietijd van de ontdekkingsreizigers terug te vinden. In deze wijk vind je twee bijzondere monumenten van de stad terug. De Torre de Belém en het klooster van Jéronimus. Om in de wijk te komen kun je het beste het openbaar vervoer nemen. Vanaf het oude centrum van de stad is het een behoorlijk stukje lopen. (ongeveer 8 km).

10:06 uur – tram naar Belém

Vanaf ons hotel lopen we naar de Praca da Figueira en nemen we tram 15E naar Belém. We hebben bij ons hotel een dagkaart gekocht voor het openbaar vervoer die 24 uur lang geldig is. De 15E naar Belém is een van de leuke oude trammetjes die door het oude centrum heen rijdt. De oude gele karretjes stammen nog uit het begin de vorige eeuw en zien er fantastisch uit. Jammer dat met dit zelfde kleine trammetje nog 200 andere toeristen naar Belém willen en er toch echt maar 80 inpassen. Gelukkig weten we een plekje te bemachtigen en gaan we langs het water op weg naar Belém.

Mocht je het overvolle trammetje liever links laten liggen, pak dan de taxi vanaf het Nationale theater op de Praca Dom Pedro IV of neem de metro richting Cais do Sodré en pak vanaf hier de stoptrein richting de Cascais. Taxi’s zijn in Lissabon erg goedkoop en een makkelijke manier van reizen. Je bent, zeker als je met zijn tweeën bent waarschijnlijk per persoon meer kwijt aan trein en metrokaartjes dan aan taxikosten.

10:17 uur – streetart

Al rammelend volgt het trammetje de oevers van de Taag. Onderweg komen we langs een van de mooiste streetart werken van BordaloII. Deze straatartiest uit Lissabon maakt werken van rommel en verf die hij tot de mooiste dingen weet te maken. Dit werk van een vos vind je op de Avenida da Liberdade op een vervallen gebouw.

10:28 uur – Lx Factory

We rijden niet helemaal door tot aan Belém, maar stappen uit op de Rua de Alcantara. Onder de brug van 25 april ligt de Lx Factory. De Lx Factory is en oud industrieel complex uit de 19^e eeuw waar vroeger een stoffen en dradenfabriek was gevestigd. Tegenwoordig is het, zoals je dat wel vaker ziet met oude industriële complexen, omgetoverd tot een hippe plek met leuke kleine winkeltjes, workshops van kunstenaars en gezellige barretjes en restaurants. Overal in het complex zijn kunstwerken van streetart artiesten te vinden. Een erg leuke creatieve plek onder de brug. We lopen een rondje en bekijken de verschillende winkeltjes en kunstwerken. Zo vroeg op de dag is het nog redelijk rustig hier. Na een bijzonder slecht kopje koffie lopen we verder over de Rua de 1 Maio onder de brug door. Bij het congrescentrum van Lissabon steken we de drukken avenida da India over en lopen we verder over de boulevard langs de Taag.

11:58 uur – boulevard langs de Taag

Het is een mooie zachte zaterdag tussen kerst en oud en nieuw. Veel Portugezen genieten van hun vrije dagen en dat merk je. Overal langs op de boulevard wordt gefietst, kom je hardlopers tegen en wordt er gevist in de Taag. Hele Portugese families zijn vandaag uit wandelen gegaan en kuieren langs de rivier. Wij lopen rustig richting het monument van de ontdekkingsreizigers aan de Taag. Ondertussen genietend van het uitzicht. Het is een zachte lichtbewolkte dag en er ligt een deken van mist over de rivier en de overkant. Dit zorgt ervoor dat het uitzicht iets mysterieus heeft. Vooral het metershoge Christusbeeld, een directe kopie van die in Rio de Janeiro, maakt het uitzicht af. Deze kopie, ooit besteld door de Portugese dictator Salazar, staat gedeeltelijk in de mist. Samen met de grote hoge brug een mooi plaatje.

12:34 uur – MAAT

Onderweg passeren we het MAAT, het museum voor Art, Architecture and Technology. Dit prachtige gebouw bestaat uit de nieuwe Kunsthall en de oude gerestaureerde energiecentrale. Vanaf het dak van de Kunsthall, wat je vanaf de boulevard kunt beklimmen, heb je wederom een mooi uitzicht over de stad en de rivier. De Kunsthall is een fantastisch mooi modern gebouw met een bijna organische vorm. In het gebouw zijn er vaste tentoonstellingen en wisselende exposities te bekijken rondom het thema technologie.

13:03 uur –  lunch

Ondertussen beginnen we allemaal wel wat honger te krijgen. We stoppen voor de lunch bij Restaurante Ou Pedrocos. De ober heeft net een prachtige zeebaars binnen gekregen geschikt voor drie personen. Dat laten we ons natuurlijk geen twee keer zeggen. We drinken er een heerlijke Vino Verde bij. Deze groene wijn komt uit het noorden van Portugal. Het is een jonge wijn die een klein licht bruisje heeft en daarom heerlijk past bij de lunch. De vis is overheerlijk en perfect klaargemaakt. We vallen aan als hongerige aasgieren en plukken hem helemaal kaal. Na een kopje espresso lopen we weer verder over de boulevard naar het monument voor de ontdekkingsreizigers.

14:45 uur – monument van de zeevaarders

Dit grote monument werd opgericht ter ere van de 500 verjaardag van Hendrik de Zeevaarder. Ondanks dat deze man nooit zelf een voet op een schip heeft gezet, wordt hij toch gezien als de grote inspirator achter de Portugese ontdekkingsreizen. Zijn zeevaartschool maakte het mogelijk dat er nieuwe technieken en hulpmiddelen werden ontwikkeld om beter de weg te vinden over de zeven wereldzeeën. Hendrik de Zeevaarder staat trots vooraan op het monument. Andere ontdekkingsreizigers die op het monument te vinden zijn, zijn Bartolomeuz Diaz (ronde als eerste de Kaap), Vasco da Gama (vond als eerste een weg naar Indië) en Ferdinand Magelhaen, die als eerste de wereld rond zeilde. Voor het monument is een grote wereldkaart waarop alle ontdekkingsreizen te zien zijn. We gaan even het monument in, want ook hier mag je naar boven klimmen. Een lift brengt ons snel naar de top waar we weer worden getrakteerd op een mooi uitzicht over de Taag.

14:56 uur – expositie

Terug beneden bekijken we nog even de tijdelijke expositie van kunstenares Rosana Paulino over de “Rode Atlantische Oceaan”. Zo genoemd vanwege de grote hoeveelheden slaven die vervoerd werden door de Portugezen naar Brazilië. De kunstenares laat met collages van foto’s van slaven en oude botanische tekeningen het ontbreken van de Afrikaanse cultuur zien in de Braziliaanse cultuur. Als klein meisje speelde Rosalino, zelf afkomstig van slaven, met witte babypoppen en waren er geen “zwarte” rolmodellen te vinden in de Braziliaanse cultuur. Met deze expositie probeert ze dit probleem op de kaart te zetten. We verlaten de expositie en gaan richting de Torre de Belém.

15:17 uur – Torre de Belém

Deze toren werd in de zestiende-eeuw opgericht ter verdediging van het nabijgelegen klooster en de haven. De toren bestaat uit twee delen, een bastion en een toren. De Moorse invloeden zijn duidelijk zichtbaar in de toren. Pas sinds de aardbeving van 1755 ligt de toren aan de oevers van de Taag. Daarvoor was de toren gelegen op een klein eilandje in de Taag. De aardbeving verschoof echter de loop van de rivier. Naast de defensieve functie van de toren was de toren een gedenkteken voor de ontdekkingsreizen van Vasco da Gama en de ceremoniële toegangspoort van de stad. Omdat de wachtrij voor de toren erg lang is slaan we de binnenkant over en gaan we op pad naar de lekkerste en drukstbezochte bakker van Lissabon.

15:29 uur – moderne kunst

We steken de Avenue da India over en lopen langs het museum voor Moderne kunst: het Museu Coleccao Berardo Arte Moderna et Contemporanea. Dit bijzondere gebouw huisvest de collectie van José Berardo. Deze kunstverzamelaar schonk zijn collectie na zijn dood aan de stad. We lopen over het terrein van het museum, maar we slaan het museum over en lopen direct door via de Jardim Praco do Imperio naar de zaak van de Pasteis de Belém gelegen aan de Praca do Imperio.

15:48 uur – Pasteis de Belém

Wie in Belém is moet echt even langs deze bakker. Laat je niet afschrikken door de enorme rij die voor de deur staat, die staat er altijd. Heel Portugal en de rest van de wereld komt hier naar toe om de pasteis te proeven. Binnen in de winkel wordt aan de lopende band dit heerlijke roompasteitje verkocht. Per dag worden er zo’n 20.000 gebakken en weer verkocht. Je krijgt dus altijd heerlijke warme pasteitjes mee. Bij de kassa geef je eerst de hoeveelheid door en betaal je de pasteis. Daarna kun je ze bij de balie daarnaast afhalen. Ondanks de grote rij gaat dit razendsnel. Wij nemen onze pasteis mee naar de overkant en eten ze op, op een bankje in het park. We zijn al veel in Portugal geweest en hebben al regelmatig pasteis de nata op, maar deze zijn echt niet zo lekker als deze Pasteis de Belém. Het originele recept van de Pasteis komt van het nabijgelegen klooster. De nonnen in het klooster gebruikte de eiwitten als stijfsel voor hun kleding en bedachten een heerlijk taartje om het eigeel in te verwerken. De Pasteis bestaan uit een bakje van knisperend bladerdeeg en een custardpudding. Traditioneel eet je ze met poedersuiker en kaneel. Dit krijg je in het doosje erbij als je ze besteld.

16:30 uur – klooster

Het Mosteiros dos Jerónimos is een van de mooiste gebouwen in de wijk Belém en staat samen met de toren van Belém op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Het is een prachtig gebouw wat stamt uit de zestiende eeuw. In het klooster en de bijbehorende kerk liggen beroemde Portugezen begraven zoals de dichter Fernando Pessoa en Vasco da Gama. Mooiste deel van het klooster is de kloostergang van twee verdiepingen die uitkijkt op een geometrische tuin. De decoraties aan de bogen zijn prachtig en het geheel is erg goed gerestaureerd.  We lopen een ronde over de gangen en bekijken de bijzondere waterspuwers voor we weer naar buiten gaan.

17:33 uur – tram terug

We nemen net als de andere toeristen weer de tram terug naar het oude centrum om er helaas achter te komen, net als alle andere dat we de verkeerde tram in zijn gestapt. We worden er met zijn allen uitgezet onder de brug van 25 avril. “einde van de lijn”, roept de conducteur en daar staan we met zijn allen bij de halte. Gezien de grote groep mensen en het kleine trammetje waar we op staan te wachten besluiten we naar het nabijgelegen treinstation van Alcantara Mar te lopen. Van hieruit is het slechts twee stops naar het station van Cais do Sodre.

18:06 uur – Time Out Market

Het is tijd voor een borrel en wat lekkers om te eten. Wie van echt lekker eten houdt is op deze markt zeker aan het juiste adres. In deze foodmarkt met industriële look is het iedere dag een culinair feestje. In het midden van de hal vind je lange tafels met krukjes om te zitten en een aantal standjes met prima drankjes. Mooie wijnen, uitstekende cocktails en gin-tonics, lekkere speciaal bieren.  Het is er allemaal. Aan de randen hebben verschillende restaurants en speciaalzaken hun eigen standjes. En deze zaken zijn niet zomaar de eerste de beste. Je vindt hier alleen de beste zaken en sterrenkoks van Lissabon. We proeven heerlijke hammetjes en lokale kazen tezamen met een fijne Douro wijn. We eten een broodje rossini, wit brood, zwarte truffel, Froi gras en een tournedos. We proeven een heerlijk stukje zalm en een heel mooi stukje spek van een speenvarkentje. Hoewel we geen toetje meer op kunnen zou je die hier ook prima kunnen vinden. Er staan verschillende chocolatiers, glaciers en banketbakkers hun mooie creaties te verkopen. Je eet hier op sterren niveau zonder de hoofdprijs te betalen.

20:36 uur –  tramlift

We lopen aan de achterkant van de markt weg richting de tv Carvalho. Aan het einde van deze weg slaan we linksaf  op de rua Sao Paulo en nemen halverwege de tramlift naar boven. Het mooie oude trammetje is een stuk rustiger als die van deze ochtend en met onze dagkaart mogen we met al het openbaar vervoer mee 24uur lang. Rustig tuft het trammetje langs de steile helling omhoog. We zijn blij dat we niet dat hele stuk hoeven te lopen.

20:51 uur – op weg naar het hotel

we komen uit op de Calcada do Combro en lopen via de Praca Luis Camoes en de Rue Garret het oude centrum weer in. Dit is met de feestdagen echt prachtig verlicht. Via de Rue do Carmo komen we op het Praca de Pedro IV uit. Ook hier is alles prachtig verlicht, vooral het nationale theater. Rechts van het Nationale Theater slaan we de straat in op weg naar ons hotel.

21:18 uur – Ginjiha Sem Rival als afsluiting, slaap lekker!

Op de Rua das Portas de Santao Antao is een klein winkeltje waar het vooral ’s avonds erg druk is buiten. Al een paar keer zijn we hier langsgelopen en vraag ik me af wat al die mensen buiten bij deze winkel staan te doen.  De Ginjiha Sem Rival is een winkeltje gespecialiseerd in Ginjiha. Een echt Portugees likeurtje wat gemaakt is van zure kersen en aguardente . Het wordt gedronken als borreltje met daarin een vruchtje. Bij dit kleine oude tentje met een toonbank van 1 meter breed staan de mensen in de rij voor een borreltje Ginjiha. Buiten is het erg gezellig en staat iedereen zijn borreltje op te drinken. Uiteraard drinken wij ook nog een borreltje voor het slapen gaan. Het was een erg leuk dagje Lissabon!

Belém ligt net buiten het centrum. De wijk is zo groot en divers dat je er makkelijk enkele dagen zou kunnen doorbrengen. Het mooie is dat in deze wijk zowel oud en nieuw met elkaar verenigd zijn. De traditionele pasteis en het mooie klooster naast de moderne boulevard en moderne musea. Dat maakt Belém meer dan de moeite waard. Zeker op warme dagen is het hier aan de Taag prima toeven.

Nog meer uit je dag halen ?

Wij hebben er een vrij relaxed dagje van gemaakt  en rustig aan gedaan, maar als je wil is de dag makkelijk uit te breiden met een bezoekje aan een van deze musea die ook allemaal in Belém liggen.

Museu Coleccao Berardo Arte Moderna et Contemporanea: dit museum voor Moderne kunst herbergt de collectie van José Berardo. Een selfmade miljonair, wijnhandelaar en kunstliefhebber die zijn collectie van voornamelijk moderne kunst wilde delen met de rest van de wereld. Je vind er werken van Willem, Liechtenstein, Warhol en Mondriaan.

Museu Nacional dos Coches: dit museum heeft een van de grootste collecties koetsen die er zijn in de wereld.

Planétario Calouste Gulbenkian: Dit planetarium vind je vlakbij het klooster. Er worden shows gegeven over het heelal in zowel Portugees als Engels.

Museu do Marinha: het Marinemuseum zit vast aan het klooster van Jeronimus en verteld de geschiedenis van de Portugese zeevaart en ontdekkingen aan de hand van schaalmodellen, oude gebruiksvoorwerpen en schilderijen.

Jardim Agricola Tropical: In de tropische tuin rechts van het klooster vind je vooral tropische en sub-tropische planten. Veel van deze planten werden meegenomen op de ontdekkingsreizen of hebben iets te maken met de producten die de Portugezen meenamen uit hun kolonies. In de tuin vind je naast de mooie bloemen en planten ook nog enkele fonteinen. Een mooie plaats om je Pasteis de Belém te verorberen.

De brug van 25 avril: De brug van 25 april kun je ook beklimmen. Vanaf de Avenue da India kun je onderaan de brug de lift pakken naar boven. Vanaf de brug heb je een fantastisch uitzicht op de stad en de Taag.

Factory XL: Een andere optie is de Factory XL te bewaren voor het einde van je dag. De kleine cafétjes zijn dan een stuk drukker dan in het begin van de dag en er heerst een veel grotere bedrijvigheid.