Kontent qismiga oʻtish

Ahmadulloh Maizbhandari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Ahmad Ullah Maizbhandari
সৈয়দ আহমদ উল্লাহ মাইজভাণ্ডারী

Sayyid Ahmadulloh Maizbhandari ziyoratgohi
Shaxsiy maʼlumotlar
Tavalludi 14-yanvar 1826-yil
Vafoti 23-yanvar 1906-yil(1906-01-23)
(80 yoshda)
Maizbhandar Darbar Sharif
Dini Islom
Rivojlanishi Modern era
Mazhab Sunni
Yurisprudensiya Hanafi
Tariqat Qadiri
Maizbhandari

Sayyid Ahmadulloh Maizbhandari (arabcha: أحمد الله المائجبهنداري , bengalcha: আহমদ উল্লাহ মাইজভাণ্ডারী; 1826-yil 14-yanvar — 1906-yil 23-yanvar) — Bengal soʻfiy avliyosi va Bengaldagi Maizbhandari soʻfiylik ordeni asoschisi[1].

Ahmadullohning ajdodlari Sayyidlardan boʻlib, Madinadan Bagʻdod va Dehli orqali oʻrta asrlardagi Bengaliyaning sobiq poytaxti Gaurga koʻchib kelishgan. Bobosi Hamid ad-Din Gaurning imomi va qozisi etib tayinlangan edi, ammo shaharda toʻsatdan epidemiya sababli Hamid keyinchalik Chittagong tumanidagi Patiyaga koʻchib oʻtdi[2]. Hamidning oʻgʻli Sayyid Abdulqodir zamonaviy Fotikchharida Azimnagarga imom etib tayinlangan. Uning ikki oʻgʻli bor edi; Sayyid Ataulloh va Sayyid Tayyabulloh.

Ilk faoliyat davri va taʼlimi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ahmadulloh Maizbxandari 1826-yil 14-yanvarda Chittagongdagi Bengaliya prezidentligi okrugidagi Maizbhandar qishlog‘ida bengal musulmon oilasida tug‘ilgan. Otasi Sayyid Matiulloh, onasi esa Sayda Xayrunnesa. Ikkita ukasi bor edi; Sayyid Abdul Hamid va Sayyid Abdul Karim.

Ahmad taʼlimni o‘z qishlog‘idagi mahalliy maktabda boshlagan, keyinroq Azimnagarda Mavlono Muhammad Shofiy qo‘li ostida taʼlim olgan. 1844-yilda Kalkuttadagi Aliah madrasasiga o‘qishga kirdi va u yerda tafsir, hadis, islom fiqh va falsafani o‘rgandi. 1851-yilgacha so‘fiy Nur Muhammadda qolib, tahsil oladi.

Shaxsiy hayoti

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1859-yilda Ahmadullohning onasi uni Azimnagar munshiysi Afaz ad-Dinning qizi Saida Alfunnesaga uylantirdi. Olti oydan keyin Alfunnesa vafot etdi va onasi oʻsha yili uni qaynsinglisi Sayyida Lutfunnesaga uylandi. Ularning uchta qizi va bir oʻgʻli boʻlgan.

Oʻqishni tugatgandan soʻng, Ahmadulloh Jessordagi Sessions sudida qozi boʻlib ishladi. Bir yil oʻtgach, isteʼfoga chiqdi va Kalkuttadagi Munshi Boali diniy kollejida, keyinroq Aliah madrasasida dars bera boshladi.

1859-yildan boshlab Ahmadulloh vaʼz o‘qish, mehfillarga qatnashish bilan mashg‘ul bo‘ldi[2][3][4][5][6].

Tariqa-e-Maizbhandariya

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Avstraliyaning Migration Review Tribunal (MRT) va Migration Review Tribunal (RRT) tomonidan qilingan tadqiqot hisobotida aytilishicha, bugungi kunda Maizbhandariyadagi soʻfiylik tariqatining oʻn milliondan ortiq izdoshlari bor[7]. Sayfuddin Ahmad Maizbhandariy ordenning hozirgi rahbari hisoblanadi[8].

  1. „Life of Gausul Azam Hazrat Ahmad Ullah Maizbhandari“. maizbhandarsharif.com/. 2019-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan.
  2. 2,0 2,1 Harder, Hans (2011), Sufism and Saint Veneration in Contemporary Bangladesh: The Maijbhandaris of Chittagong, Routledge, 15–22-bet, ISBN 978-1-136-83189-8
  3. „arxiv nusxasi“, fatikchhari.chittagong.gov.bd, 2020-02-08da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 9 May 2020 {{citation}}: Unknown parameter |trans_title= ignored (|trans-title= suggested) (yordam)
  4. Ali, Syed Murtaza. Saints of East Pakistan (en). Oxford University Press, Pakistan Branch, 1971 — 23-bet. 
  5. Contributions to Indian Sociology (en). Mouton, 2006. 
  6. Pakistan Quarterly (en). Pakistan Publications., 1964 — 129-bet. 
  7. Research & Information Services Section of the Refugee Review Tribunal (RRT) [Australia] (18 August 2008), RRT Research Response. Country: Bangladesh (PDF), U.S. Department of Justice, BGD33602
  8. „Saifuddin Ahmed Maizbhandari calls for spreading Sufi messages for global harmony“. Bangladesh Sangbad Sangstha (2020-yil 22-fevral). Qaraldi: 2020-yil 4-may.