Kontent qismiga oʻtish

Opioid epidemiyasi: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Usmonov Gayrat (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
Usmonov Gayrat (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
Teg: Koʻp maʼnoli sahifalarga ishoratlar
Qator 1: Qator 1:
{{thr}}
{{thr}}
'''Opioid epidemiyasi''' (opioid inqirozi) - opioid analgetiklarini nazoratsiz qo'llash tufayli o'lim soni ortib borishi voqeyasi. 1990-yillarning o'rtalarida opioid preparatlari Qo'shma Shtatlarda o'tkir va surunkali og'riqlarni davolash uchun keng qo'llanila boshlangan. Bunga asosan "xavfsiz" og'riq qoldiruvchi dori-darmonlarni targ'ib qiluvchi reklama kompaniyalarining o'tkazgan farmatsevtika kampaniyalari yordam bergan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Борис Макаров |date=2017-10-10 |title=Опиоидный кризис в США становится опаснее ВИЧ |work=ТАСС |url=https://tass.ru/obschestvo/4629169 |access-date=2018-11-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181119173358/https://tass.ru/obschestvo/4629169 |archive-date=2018-11-19}}</ref>.
'''Opioid epidemiyasi''' (opioid inqirozi) – opioid [[analgetik]]larini nazoratsiz qoʻllash tufayli oʻlim soni ortib borishi voqeyasi. [[1990]]-yillarning oʻrtalarida [[opioid]] preparatlari [[Qo'shma Shtatlar]]da oʻtkir va surunkali ogʻriqlarni davolash uchun keng qoʻllanila boshlangan. Bunga asosan „xavfsiz“ ogʻriq qoldiruvchi [[dori]]-darmonlarni targʻib qiluvchi [[reklama]] [[kompaniya]]larining oʻtkazgan [[farmatsevtika]] kampaniyalari yordam bergan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Борис Макаров |date=2017-10-10 |title=Опиоидный кризис в США становится опаснее ВИЧ |work=ТАСС |url=https://tass.ru/obschestvo/4629169 |access-date=2018-11-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181119173358/https://tass.ru/obschestvo/4629169 |archive-date=2018-11-19}}</ref>.


2017-yilda Qo'shma Shtatlarda opioid preparatlarining haddan tashqari yuqori dozasi, geroin va fentanil bilan zaharlanish sifatida muhim muammo deb tan olingan. 2023-yilda ksilazin ham odamlar sog'lig'iga xavf soluvchi tahdid sifatida aniqlangan. AQSh Kasalliklarni nazorat qilish va oldini olish agentligi ma'lumotlariga ko'ra, Qo'shma Shtatlarda har kuni 100 dan ortiq odam opioidlarning yuqori dozasi tufayli vafot etagan<ref>{{Veb manbasi |url=https://www.cdc.gov/drugoverdose/epidemic/index.html |sarlavha=Understanding the Epidemic {{!}} Drug Overdose {{!}} CDC Injury Center |sana=2018-08-31 |nashriyot=www.cdc.gov |til=en |qaralgan sana=2018-11-21 |arxivsana=2020-11-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123165759/https://www.cdc.gov/drugoverdose/epidemic/index.html}}</ref>. Mutaxassislarning hisob-kitoblariga ko'ra, kelgusi o'n yil ichida Qo'shma Shtatlarda 500 mingga yaqin odam opioidlarning yuqori dozasi tufayli o'lishi mumkin.
[[2017]]-yilda Qoʻshma Shtatlarda opioid preparatlarining haddan tashqari yuqori dozasi, [[geroin]] va [[fentanil]] bilan zaharlanish sifatida muhim muammo deb tan olingan. [[2023]]-yilda [[ksilazin]] ham odamlar sogʻligʻiga xavf soluvchi tahdid sifatida aniqlangan. AQSh Kasalliklarni nazorat qilish va oldini olish agentligi maʼlumotlariga koʻra, Qoʻshma Shtatlarda har kuni 100 dan ortiq odam opioidlarning yuqori dozasi tufayli vafot etagan<ref>{{Veb manbasi |url=https://www.cdc.gov/drugoverdose/epidemic/index.html |sarlavha=Understanding the Epidemic {{!}} Drug Overdose {{!}} CDC Injury Center |sana=2018-08-31 |nashriyot=www.cdc.gov |til=en |qaralgan sana=2018-11-21 |arxivsana=2020-11-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123165759/https://www.cdc.gov/drugoverdose/epidemic/index.html}}</ref>. Mutaxassislarning hisob-kitoblariga koʻra, kelgusi oʻn yil ichida Qoʻshma Shtatlarda 500 mingga yaqin odam opioidlarning yuqori dozasi tufayli oʻlishi mumkin.


Oksikodon og'riq qoldiruvchi vosita sifatida foydalanish tavsiya etilgan yillarda AQSh oziq-ovqat va farmatsevtika idorasini (FDA) boshqargan Devid Kessler opioid inqirozini "kutilmagan epidemiya" va zamonaviy tibbiyotning eng yomon xatolaridan biri deb atagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=McGreal |first=Chris |date=2018-11-08 |title=The making of an opioid epidemic |language=en |work=The Guardian |url=http://www.theguardian.com/news/2018/nov/08/the-making-of-an-opioid-epidemic |access-date=2018-11-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181121011607/https://www.theguardian.com/news/2018/nov/08/the-making-of-an-opioid-epidemic |archive-date=2018-11-21}}</ref>.
[[Oksikodon]] ogʻriq qoldiruvchi vosita sifatida foydalanish tavsiya etilgan yillarda AQSh oziq-ovqat va farmatsevtika idorasini (FDA) boshqargan [[Devid Kessler]] opioid inqirozini „kutilmagan epidemiya“ va zamonaviy tibbiyotning eng yomon xatolaridan biri deb atagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=McGreal |first=Chris |date=2018-11-08 |title=The making of an opioid epidemic |language=en |work=The Guardian |url=http://www.theguardian.com/news/2018/nov/08/the-making-of-an-opioid-epidemic |access-date=2018-11-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181121011607/https://www.theguardian.com/news/2018/nov/08/the-making-of-an-opioid-epidemic |archive-date=2018-11-21}}</ref>.


Birlashgan Millatlar Tashkilotining Giyohvand moddalar va jinoyatchilik bo'yicha boshqarmasining 2018-yilgi hisobotida ta'kidlanishicha, opioid inqirozi faqatgina Qo'shma Shtatlar bilan chegaralanib qolmay, balki global muammoga aylanib bormoqda. Dunyo bo'ylab giyohvand moddalar bilan bog'liq o'limlarning to'rtdan uch qismidan ko'prog'i opiatlar tufayli sodir bo'lmoqda. Arzon va foydalanishga qulay bo'lgan opioidlar, opioid inqiroziga uchramagan hududlarda ham iste'mol qilishnining keskin o'sishiga olib kelagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Перассо |first=Валерия |date=2018-06-26 |title=ООН: мир охватывает опиоидная эпидемия |language=en |work=BBC News Русская служба |url=https://www.bbc.com/russian/features-44612135 |access-date=2018-11-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181122110730/https://www.bbc.com/russian/features-44612135 |archive-date=2018-11-22}}</ref>.
[[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Giyohvand moddalar va jinoyatchilik bo'yicha boshqarmasi]]ning [[2018]]-yilgi hisobotida taʼkidlanishicha, opioid inqirozi faqatgina Qoʻshma Shtatlar bilan chegaralanib qolmay, balki global muammoga aylanib bormoqda. Dunyo boʻylab giyohvand moddalar bilan bogʻliq oʻlimlarning toʻrtdan uch qismidan koʻprogʻi opiatlar tufayli sodir boʻlmoqda. Arzon va foydalanishga qulay boʻlgan opioidlar, opioid inqiroziga uchramagan hududlarda ham isteʼmol qilishnining keskin oʻsishiga olib kelagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Перассо |first=Валерия |date=2018-06-26 |title=ООН: мир охватывает опиоидная эпидемия |language=en |work=BBC News Русская служба |url=https://www.bbc.com/russian/features-44612135 |access-date=2018-11-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181122110730/https://www.bbc.com/russian/features-44612135 |archive-date=2018-11-22}}</ref>.


== Qo'shma Shtatlardagi opioid epidemiyasining sabablari ==
== Qoʻshma Shtatlardagi opioid epidemiyasining sabablari ==
1970-yillarda AQSh bozoriga opioid analgetiklari Vicodin va Percocet kiritilgan. O'sha paytda shifokorlar bemorlarda giyohvandlik kasaligi xavfi yuqori bo'lishidan qo'rqib, tibbiy amaliyotda opioidlardan foydalanishga o'tishgan. 1990-yillarda bir guruh shifokorlar opioidlar xavfsiz va bemorlardagi kerakli og'riqni yo'qotishlarini aytishgan. Ularning ta'kidlashicha, opioidlar tibbiy amaliyotda qo'llanilganda, giyohvandlik xavfi juda pasaygan. Shifokorlar og'riqni qoldirish uchun opioidlardan foydalanishni kengaytirish kampaniyasini boshlaganlar. Farmasevtika kompaniyalari, o'z navbatida, dorivor opioidlarning yangi turlarini ishlab chiqarganlar. Shuningdek, farmasevtika kompaniyalari o'zlarining dori-darmonlarini xavfsiz va giyohvandlikka olib kelmaydi deb faol ravishda reklama qilgan<ref name="cnnhistory">{{Yangiliklar manbasi |last=Moghe |first=Sonia |date=2016-10-14 |title=Opioid history: From 'wonder drug' to abuse epidemic |language=en |work=CNN |url=https://edition.cnn.com/2016/05/12/health/opioid-addiction-history/ |access-date=2019-01-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190104231209/https://edition.cnn.com/2016/05/12/health/opioid-addiction-history/ |archive-date=2019-01-04}}</ref>.
[[1970]]-yillarda AQSh [[bozor]]iga opioid analgetiklari [[Vicodin]] va [[Percocet]] kiritilgan. Oʻsha paytda shifokorlar bemorlarda giyohvandlik kasaligi xavfi yuqori boʻlishidan qoʻrqib, tibbiy amaliyotda opioidlardan foydalanishga oʻtishgan. [[1990]]-yillarda bir guruh shifokorlar opioidlar xavfsiz va bemorlardagi kerakli ogʻriqni yoʻqotishlarini aytishgan. Ularning taʼkidlashicha, opioidlar tibbiy amaliyotda qoʻllanilganda, giyohvandlik xavfi juda pasaygan. Shifokorlar ogʻriqni qoldirish uchun opioidlardan foydalanishni kengaytirish [[kampaniya]]sini boshlaganlar. Farmasevtika kompaniyalari, oʻz navbatida, dorivor opioidlarning yangi turlarini ishlab chiqarganlar. Shuningdek, farmasevtika kompaniyalari oʻzlarining dori-darmonlarini xavfsiz va giyohvandlikka olib kelmaydi deb faol ravishda reklama qilgan<ref name="cnnhistory">{{Yangiliklar manbasi |last=Moghe |first=Sonia |date=2016-10-14 |title=Opioid history: From 'wonder drug' to abuse epidemic |language=en |work=CNN |url=https://edition.cnn.com/2016/05/12/health/opioid-addiction-history/ |access-date=2019-01-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190104231209/https://edition.cnn.com/2016/05/12/health/opioid-addiction-history/ |archive-date=2019-01-04}}</ref>.


Targ'ibot kampaniyasi natijasida opioidlarni retseptlash standartlari va amaliyoti o'zgargan. 1991-yildan 2011-yilgacha opioid retseptlari soni uch baravar ko'paygan (yiliga 76 milliondan 219 milliongacha)<ref name="SurgeonGeneral">{{Veb manbasi |url=https://addiction.surgeongeneral.gov/surgeon-generals-report.pdf |sarlavha=Facing Addiction in America |arxivurl=https://web.archive.org/web/20171019193303/https://addiction.surgeongeneral.gov/surgeon-generals-report.pdf |arxivsana=2017-10-19 |nashriyot=U.S. Surgeon General |sana=2016 |sahifalar=413 |qaralgan sana=2019-01-04}}</ref>.
Targʻibot kampaniyasi natijasida opioidlarni retseptlash standartlari va amaliyoti oʻzgargan. [[1991]]-yildan [[2011]]-yilgacha opioid retseptlari soni uch baravar koʻpaygan (yiliga 76 milliondan 219 milliongacha)<ref name="SurgeonGeneral">{{Veb manbasi |url=https://addiction.surgeongeneral.gov/surgeon-generals-report.pdf |sarlavha=Facing Addiction in America |arxivurl=https://web.archive.org/web/20171019193303/https://addiction.surgeongeneral.gov/surgeon-generals-report.pdf |arxivsana=2017-10-19 |nashriyot=U.S. Surgeon General |sana=2016 |sahifalar=413 |qaralgan sana=2019-01-04}}</ref>.


Vaqt o'tishi bilan, opioidlarga qaramlik xavfi pastligi haqidagi da'volar asossiz va noto'g'ri ekanligi ma'lum bo'ldi. Dorivor opioidlardan foydalanish osonroq bo'lganligi sababli, ko'plab odamlar ularni iste'mol qilishni va ularni dam olish maqsadida ishlatishni boshladilar. Ko'chada geroin iste'mol qilish darajasi oshdi. Narxning arzonligi tufayli dorivor opioidlarga qaram bo'lib qolgan odamlar geroinga o'tishganlar<ref name="cnnhistory">{{Yangiliklar manbasi |last=Moghe |first=Sonia |date=2016-10-14 |title=Opioid history: From 'wonder drug' to abuse epidemic |language=en |work=CNN |url=https://edition.cnn.com/2016/05/12/health/opioid-addiction-history/ |access-date=2019-01-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190104231209/https://edition.cnn.com/2016/05/12/health/opioid-addiction-history/ |archive-date=2019-01-04}}</ref>.
Vaqt oʻtishi bilan, opioidlarga qaramlik xavfi pastligi haqidagi daʼvolar asossiz va notoʻgʻri ekanligi maʼlum boʻldi. Dorivor opioidlardan foydalanish osonroq boʻlganligi sababli, koʻplab odamlar ularni isteʼmol qilishni va ularni dam olish maqsadida ishlatishni boshladilar. Koʻchada geroin isteʼmol qilish darajasi oshdi. Narxning arzonligi tufayli dorivor opioidlarga qaram boʻlib qolgan odamlar geroinga oʻtishganlar<ref name="cnnhistory">{{Yangiliklar manbasi |last=Moghe |first=Sonia |date=2016-10-14 |title=Opioid history: From 'wonder drug' to abuse epidemic |language=en |work=CNN |url=https://edition.cnn.com/2016/05/12/health/opioid-addiction-history/ |access-date=2019-01-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190104231209/https://edition.cnn.com/2016/05/12/health/opioid-addiction-history/ |archive-date=2019-01-04}}</ref>.


=== COVID-19 pandemiyasi davrida davolash va oqibatlari ===
=== COVID-19 pandemiyasi davrida davolash va oqibatlari ===
2017-2018-yillarda opioid bilan bog'liq o'limlar biroz pasaygan. Ammo 2019-yilda Qo'shma Shtatlarda haddan tashqari yuqori dozadan o'lim holatlari yana ko'paygan. Bunga asosan fentanildan tibbiy bo'lmagan yo'larda foydalanish oqibatida yuzbergan<ref>{{Cite journal|last=O'Donnell|last2=Gladden|first2=RA|last3=Mattson|first3=Cl|title=Vital signs: characteristics of drug overdose deaths involving opioids and stimulants: 24 states and the District of Columbia, January-June 2019|journal=MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report|year=2020|volume=69|issue=35|pages=1189–1197|doi=10.15585/mmwr.mm6935a1|pmid=32881854|pmc=7470457}}</ref><ref>{{Veb manbasi |sarlavha=COVID-19 may be worsening opioid crisis, but states can take action |nashriyot=American Medical Association |url=https://www.ama-assn.org/delivering-care/opioids/covid-19-may-be-worsening-opioid-crisis-states-can-take-action |sana=2020-05-28 |qaralgan sana=2020-10-04 |arxivsana=2020-10-11 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20201011034928/https://www.ama-assn.org/delivering-care/opioids/covid-19-may-be-worsening-opioid-crisis-states-can-take-action}}</ref>. Qo'shma Shtatlar va mahalliy darajadagi Amerika ommaviy axborot vositalari yuqori dozadan o'lim holatlari ko'payganini xabar qilmoqda. Ammo bu hisobotlarni tasdiqlash uchun yuqori dozadan o'lim holatlari haqidagi hisobot tizimi mavjud emas. Dozani oshirib yuborish holatlarining ko'payishi va COVID-19 pandemiyasi o'rtasidagi bog'liqlik haqidagi topilmalar ko'proq tadqiqotlarni talab qiladi.
2017-2018-yillarda opioid bilan bogʻliq oʻlimlar biroz pasaygan. Ammo 2019-yilda Qoʻshma Shtatlarda haddan tashqari yuqori dozadan oʻlim holatlari yana koʻpaygan. Bunga asosan fentanildan tibbiy boʻlmagan yoʻlarda foydalanish oqibatida yuzbergan<ref>{{Cite journal|last=O'Donnell|last2=Gladden|first2=RA|last3=Mattson|first3=Cl|title=Vital signs: characteristics of drug overdose deaths involving opioids and stimulants: 24 states and the District of Columbia, January-June 2019|journal=MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report|year=2020|volume=69|issue=35|pages=1189–1197|doi=10.15585/mmwr.mm6935a1|pmid=32881854|pmc=7470457}}</ref><ref>{{Veb manbasi |sarlavha=COVID-19 may be worsening opioid crisis, but states can take action |nashriyot=American Medical Association |url=https://www.ama-assn.org/delivering-care/opioids/covid-19-may-be-worsening-opioid-crisis-states-can-take-action |sana=2020-05-28 |qaralgan sana=2020-10-04 |arxivsana=2020-10-11 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20201011034928/https://www.ama-assn.org/delivering-care/opioids/covid-19-may-be-worsening-opioid-crisis-states-can-take-action}}</ref>. Qoʻshma Shtatlar va mahalliy darajadagi Amerika ommaviy axborot vositalari yuqori dozadan oʻlim holatlari koʻpayganini xabar qilmoqda. Ammo bu hisobotlarni tasdiqlash uchun yuqori dozadan oʻlim holatlari haqidagi hisobot tizimi mavjud emas. Dozani oshirib yuborish holatlarining koʻpayishi va [[COVID-19]] pandemiyasi oʻrtasidagi bogʻliqlik haqidagi topilmalar koʻproq tadqiqotlarni talab qiladi.


== Yana qarang ==
== Yana qarang ==
Qator 27: Qator 27:
== Havolalar ==
== Havolalar ==


* [https://www.hhs.gov/opioids/about-the-epidemic/index.html AQSh Sog'liqni saqlash vazirligi veb-saytidagi opioid epidemiyasi] Архивная копия
* [https://www.hhs.gov/opioids/about-the-epidemic/index.html AQSh Sogʻliqni saqlash vazirligi veb-saytidagi opioid epidemiyasi] Arxivnaya kopiya
[[Turkum:Narkomaniya]]
[[Turkum:Narkomaniya]]
[[Turkum:Epidemiya]]
[[Turkum:Epidemiya]]

15-Iyun 2024, 17:57 dagi koʻrinishi

Opioid epidemiyasi (opioid inqirozi) – opioid analgetiklarini nazoratsiz qoʻllash tufayli oʻlim soni ortib borishi voqeyasi. 1990-yillarning oʻrtalarida opioid preparatlari Qo'shma Shtatlarda oʻtkir va surunkali ogʻriqlarni davolash uchun keng qoʻllanila boshlangan. Bunga asosan „xavfsiz“ ogʻriq qoldiruvchi dori-darmonlarni targʻib qiluvchi reklama kompaniyalarining oʻtkazgan farmatsevtika kampaniyalari yordam bergan[1].

2017-yilda Qoʻshma Shtatlarda opioid preparatlarining haddan tashqari yuqori dozasi, geroin va fentanil bilan zaharlanish sifatida muhim muammo deb tan olingan. 2023-yilda ksilazin ham odamlar sogʻligʻiga xavf soluvchi tahdid sifatida aniqlangan. AQSh Kasalliklarni nazorat qilish va oldini olish agentligi maʼlumotlariga koʻra, Qoʻshma Shtatlarda har kuni 100 dan ortiq odam opioidlarning yuqori dozasi tufayli vafot etagan[2]. Mutaxassislarning hisob-kitoblariga koʻra, kelgusi oʻn yil ichida Qoʻshma Shtatlarda 500 mingga yaqin odam opioidlarning yuqori dozasi tufayli oʻlishi mumkin.

Oksikodon ogʻriq qoldiruvchi vosita sifatida foydalanish tavsiya etilgan yillarda AQSh oziq-ovqat va farmatsevtika idorasini (FDA) boshqargan Devid Kessler opioid inqirozini „kutilmagan epidemiya“ va zamonaviy tibbiyotning eng yomon xatolaridan biri deb atagan[3].

Birlashgan Millatlar Tashkilotining Giyohvand moddalar va jinoyatchilik bo'yicha boshqarmasining 2018-yilgi hisobotida taʼkidlanishicha, opioid inqirozi faqatgina Qoʻshma Shtatlar bilan chegaralanib qolmay, balki global muammoga aylanib bormoqda. Dunyo boʻylab giyohvand moddalar bilan bogʻliq oʻlimlarning toʻrtdan uch qismidan koʻprogʻi opiatlar tufayli sodir boʻlmoqda. Arzon va foydalanishga qulay boʻlgan opioidlar, opioid inqiroziga uchramagan hududlarda ham isteʼmol qilishnining keskin oʻsishiga olib kelagan[4].

Qoʻshma Shtatlardagi opioid epidemiyasining sabablari

1970-yillarda AQSh bozoriga opioid analgetiklari Vicodin va Percocet kiritilgan. Oʻsha paytda shifokorlar bemorlarda giyohvandlik kasaligi xavfi yuqori boʻlishidan qoʻrqib, tibbiy amaliyotda opioidlardan foydalanishga oʻtishgan. 1990-yillarda bir guruh shifokorlar opioidlar xavfsiz va bemorlardagi kerakli ogʻriqni yoʻqotishlarini aytishgan. Ularning taʼkidlashicha, opioidlar tibbiy amaliyotda qoʻllanilganda, giyohvandlik xavfi juda pasaygan. Shifokorlar ogʻriqni qoldirish uchun opioidlardan foydalanishni kengaytirish kampaniyasini boshlaganlar. Farmasevtika kompaniyalari, oʻz navbatida, dorivor opioidlarning yangi turlarini ishlab chiqarganlar. Shuningdek, farmasevtika kompaniyalari oʻzlarining dori-darmonlarini xavfsiz va giyohvandlikka olib kelmaydi deb faol ravishda reklama qilgan[5].

Targʻibot kampaniyasi natijasida opioidlarni retseptlash standartlari va amaliyoti oʻzgargan. 1991-yildan 2011-yilgacha opioid retseptlari soni uch baravar koʻpaygan (yiliga 76 milliondan 219 milliongacha)[6].

Vaqt oʻtishi bilan, opioidlarga qaramlik xavfi pastligi haqidagi daʼvolar asossiz va notoʻgʻri ekanligi maʼlum boʻldi. Dorivor opioidlardan foydalanish osonroq boʻlganligi sababli, koʻplab odamlar ularni isteʼmol qilishni va ularni dam olish maqsadida ishlatishni boshladilar. Koʻchada geroin isteʼmol qilish darajasi oshdi. Narxning arzonligi tufayli dorivor opioidlarga qaram boʻlib qolgan odamlar geroinga oʻtishganlar[5].

COVID-19 pandemiyasi davrida davolash va oqibatlari

2017-2018-yillarda opioid bilan bogʻliq oʻlimlar biroz pasaygan. Ammo 2019-yilda Qoʻshma Shtatlarda haddan tashqari yuqori dozadan oʻlim holatlari yana koʻpaygan. Bunga asosan fentanildan tibbiy boʻlmagan yoʻlarda foydalanish oqibatida yuzbergan[7][8]. Qoʻshma Shtatlar va mahalliy darajadagi Amerika ommaviy axborot vositalari yuqori dozadan oʻlim holatlari koʻpayganini xabar qilmoqda. Ammo bu hisobotlarni tasdiqlash uchun yuqori dozadan oʻlim holatlari haqidagi hisobot tizimi mavjud emas. Dozani oshirib yuborish holatlarining koʻpayishi va COVID-19 pandemiyasi oʻrtasidagi bogʻliqlik haqidagi topilmalar koʻproq tadqiqotlarni talab qiladi.

Yana qarang

  • Sackler oilasi

Manbalar

  1. Борис Макаров. „Опиоидный кризис в США становится опаснее ВИЧ“. ТАСС (2017-yil 10-oktyabr). 2018-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 19-noyabr.
  2. „Understanding the Epidemic | Drug Overdose | CDC Injury Center“ (en). www.cdc.gov (2018-yil 31-avgust). 2020-yil 23-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 21-noyabr.
  3. McGreal, Chris. „The making of an opioid epidemic“ (en). The Guardian (2018-yil 8-noyabr). 2018-yil 21-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 21-noyabr.
  4. Перассо, Валерия. „ООН: мир охватывает опиоидная эпидемия“ (en). BBC News Русская служба (2018-yil 26-iyun). 2018-yil 22-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 22-noyabr.
  5. 5,0 5,1 Moghe, Sonia. „Opioid history: From 'wonder drug' to abuse epidemic“ (en). CNN (2016-yil 14-oktyabr). 2019-yil 4-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 4-yanvar.
  6. „Facing Addiction in America“ 413. U.S. Surgeon General (2016). 2017-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 4-yanvar.
  7. O'Donnell; Gladden, RA; Mattson, Cl (2020). "Vital signs: characteristics of drug overdose deaths involving opioids and stimulants: 24 states and the District of Columbia, January-June 2019". MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report 69 (35): 1189–1197. doi:10.15585/mmwr.mm6935a1. PMID 32881854. PMC 7470457. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=7470457. 
  8. „COVID-19 may be worsening opioid crisis, but states can take action“. American Medical Association (2020-yil 28-may). 2020-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 4-oktyabr.

Havolalar