Przejdź do zawartości

Ćwierćdolarówki z 50 amerykańskimi stanami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Awers dwudziestopięciocentówek stanowych

Ćwierćdolarówki z 50 amerykańskimi stanami – seria monet dwudziestopięciocentowych emitowana przez Mennicę Stanów Zjednoczonych. Seria ta była bita w latach 1999-2008, z pięćdziesięciu różnymi wzorami na rewersie i jednym wspólnym wzorem z podobizną pierwszego prezydenta Jerzego Waszyngtona na awersie[1][2].

Program emisyjny miał stać się pomocą w zainteresowaniu numizmatyką nowej generacji obywateli[3]. Cieszył się wielkim sukcesem i okazał się najlepszym tego typu programem w historii kraju: połowa obywateli Stanów Zjednoczonych zbierała emitowane w tej serii ćwierćdolarówki, zarówno poprzez stały abonament, jak i przypadkowo kolekcjonując monety znajdujące się w obiegu[4]. Bank federalny zarobił 4,6 miliarda dolarów dzięki tzw. rencie emisyjnej[5].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Projekt programu emisyjnego zrodził się podczas zebrań Obywatelskiego Komitetu Doradczego ds Monet Okolicznościowych (ang. Citizens Commemorative Coin Advisory Committee), który ukonstytuował się w grudniu 1993. Komitet zatwierdził monetę obiegową w 1995. Projekt spotkał się z życzliwym przyjęciem kongresmena Michaela N. Castle'a, który promował ustawę emisyjną w kongresie. Program emisyjny został zatwierdzony przez prezydenta Billa Clintona 1 grudnia 1997. Pierwsza moneta z serii, upamiętniająca stan Delaware, weszła do obiegu w 1999. 51% monet z tej serii było wybitych w mennicy w Filadelfii, zaś pozostałe w mennicy w Denver[6].

Projekt emisyjny

[edytuj | edytuj kod]

Program zakładał emisję pięciu monet na rok. Symbole konkretnego stanu miały znaleźć się na rewersie monet. Element związany z tradycją lub historią stanu miał być zaprojektowany, jeśli to tylko było możliwe, przez artystę mieszkającego na jego terenie. Każdy z projektów zatwierdzały władze stanowe. Sekwencja emisyjna miała odzwierciedlać kolejność przystępowania stanów do unii[7].

Pod koniec 2008 ukończono emisję wszystkich monet z serii. Wybito w sumie 34 797 600 000 monet. Na każdy ze stanów przypadło średnio 695 952 000 sztuk. Najwięcej monet wybito dla upamiętnienia stanu Virginia – 1 594 616 000, najmniej dla upamiętnienia Oklahomy – 416 600 000. Współczynnik różnicy wyniósł 3,83. Podobną liczbę monet wybito dla stanów Missouri i Wisconsin – około 453 200 000 monet.

Emisja w latach 1999–2008

[edytuj | edytuj kod]
Stan Data emisji
(Data przystąpienia do unii)
Liczba Rewers Symbol Grawer
Delaware Delaware 1 stycznia 1999
(7 grudnia 1787)
774 824 000 dwudziestopięciocentówka Delaware Caesar Rodney na koniu
Napisy: „The First State”, „Caesar Rodney”
William Cousins
Pensylwania Pensylwania 8 marca 1999
(12 grudnia 1787)
707 332 000 dwudziestopięciocentówka Pennsylwanii Statua Unii, zarys stanu, zwornik
Napis: „Virtue, Liberty, Independence”
John Mercanti
New Jersey New Jersey 17 maja 1999
(18 grudnia 1787)
662 228 000 dwudziestopięciocentówka New Jersey George Washington przekraczający Delaware według obrazu Emanuela Leutze
Napis: „Crossroads of the Revolution”
Alfred Maletsky
Georgia Georgia 19 lipca 1999
(2 stycznia 1788)
939 932 000 dwudziestopięciocentówka Georgii Brzoskwinia, gałązki dębu wirginijskiego Quercus virginiana (drzewo stanowe), zarys stanu
Szarfa z napisem: „Wisdom, Justice, Moderation” (motto stanu)
T. James Ferrell
Connecticut Connecticut 12 października 1999
(9 stycznia 1788)
1 346 624 000 dwudziestopięciocentówka Connecticut Charter Oak (Dąb biały)
Napis: „The Charter Oak”
T. James Ferrell
Massachusetts Massachusetts 3 stycznia 2000
(6 lutego 1788)
1 163 784 000 dwudziestopięciocentówka Massachusetts Statua minutemana i zarys stanu
Napis: „The Bay State”
Thomas D. Rodgers
Maryland Maryland 13 marca 2000
(28 kwietnia 1788)
1 234 732 000 dwudziestopięciocentówka Maryland Kopuła Maryland State House w Annapolis, gałązki dębu białego (drzewo stanowe)
Napis: „The Old Line State”
Thomas D. Rodgers
Karolina Południowa Karolina Południowa 22 maja 2000
(23 maja 1788)
1 308 784 000 dwudziestopięciocentówka Karoliny Południowej Sabal palmetto (drzewo stanowe), strzyżyk karoliński (ptak stanowy), Gelsemium sempervirens (kwiat stanowy), zarys stanu
Napis: „The Palmetto State”
Thomas D. Rodgers
New Hampshire New Hampshire 7 sierpnia 2000
(21 czerwca 1788)
1 169 016 000 dwudziestopięciocentówka New Hampshire Old Man of the Mountain (nieistniejąca formacja skalna w Górach Białych), dziewięć gwiazd
Napisy: „Old Man of the Mountain” i „Live Free or Die
William Cousins
Wirginia Wirginia 16 października 2000
(25 czerwca 1788)
1 594 616 000 dwudziestopięciocentówka Wirginii Statki: Susan Constant, Godspeed oraz Discovery
Napisy: „Jamestown 1607-2007” i „Quadricentennial”
Edgar Z. Steever
Nowy Jork Nowy Jork 2 stycznia 2001
(26 lipca 1788)
1 275 040 000 dwudziestopięciocentówka Nowego Jorku Statua Wolności, jedenaście gwiazd, zarys stanu z zaznaczonymi: rzeką Hudson oraz kanałem Erie
Napis: „Gateway to Freedom”
Alfred Maletsky
Karolina Północna Karolina Północna 12 marca 2001
(21 listopada 1789)
1 055 476 000 dwudziestopięciocentówka Karoliny Północnej Bracia Wright
Napis: „First Flight”
John Mercanti
Rhode Island Rhode Island 21 maja 2001
(29 maja 1790)
870 100 000 dwudziestopięciocentówka Rhode Island Regaty o Puchar Ameryki: jacht Reliance w Narragansett Bay z mostem Claiborne Pell Newport Bridge
Napis: „The Ocean State”
Thomas D. Rodgers
Vermont Vermont 6 sierpnia 2001
(4 marca 1791)
882 804 000 dwudziestopięciocentówka stanu Vermont Zbieranie soku z klonów cukrowych, góra Camel's Hump
Napis: „Freedom and Unity”
T. James Ferrell
Kentucky Kentucky 15 października 2001
(1 czerwca 1792)
723 564 000 dwudziestopięciocentówka stanu Kentucky Folblutem za ogrodzeniem, Federal Hill w Bardstown
Napis: „My Old Kentucky Home”
T. James Ferrell
Tennessee Tennessee 2 stycznia 2002
(1 czerwca 1796)
648 068 000 dwudziestopięciocentówka stanu Tennessee Skrzypki, trąbka, gitara i partytura oraz trzy gwazdy
Wstęga z napisem: „Musical Heritage”
Donna Weaver
Ohio Ohio 18 marca 2002
(1 marca 1803)
632 032 000 dwudziestopięciocentówka stanu Ohio Lot Flyer I, kosmonauta (Neil Armstrong, ur. w Wapakoneta), zarys stanu
Napis: „Birthplace of Aviation Pioneers”
Donna Weaver
Luizjana Luizjana 30 maja 2002
(30 kwietnia 1812)
764 204 000 dwudziestopięciocentówka Luizjany Pelikan brunatny (ptak stanowy), trąbka z nutami, zarys Zakupu Luizjany z konturem USA w tle
Napis: „Louisiana Purchase”
John Mercanti
Indiana Indiana 8 sierpnia 2002
(11 grudnia 1816)
689 800 000 dwudziestopięciocentówka Indiany Indy Racing League, zarys stanu i 19 gwiazd
Napis: „Crossroads of America”
Donna Weaver
Missisipi Missisipi 15 października 2002
(10 grudnia 1817)
579 600 000 dwudziestopięciocentówka Missisipi Dwa rozwinięte kwiaty magnolii (kwiat stanowy)
Napis: „The Magnolia State”
Donna Weaver
Illinois Illinois 2 stycznia 2003
(3 grudnia 1818)
463 200 000 dwudziestopięciocentówka stanu Illinois Młody Abraham Lincoln, widok farmy, panorama Chicago, zarys stanu i 21 gwiazd
Napisy: „Land of Lincoln”, „21st state/century”
Donna Weaver
Alabama Alabama 17 marca 2003
(14 grudnia 1819)
457 400 000 dwudziestopięciocentówka Alabamy Siedząca Helen Keller, gałązka sosny długoigielnej (drzewo stanowe), kwiat magnolii
Wstęga z napisem: „Spirit of Courage” oraz napisy „Helen Keller” (drukowany i Braillem)
Norman E. Nemeth
Maine Maine 2 czerwca 2003
(15 marca 1820)
448 800 000 dwudziestopięciocentówka stanu Maine Latarnia Pemaquid Point w Bristolu, szkuner Victory Chimes[8] na morzu
Donna Weaver
Missouri Missouri 4 sierpnia 2003
(10 sierpnia 1821)
453 200 000 dwudziestopięciocentówka stanu Missouri Gateway Arch, Lewis i Clark płynący Missouri
Napis: „Corps of Discovery 1804-2004”
Alfred Maletsky
Arkansas Arkansas 20 października 2003
(15 czerwca 1836)
457 800 000 dwudziestopięciocentówka stanu Arkansas Diament (klejnot stanowy), łodygi ryżu, krzyżówka wzlatująca nad taflą John Mercanti
Michigan Michigan 26 stycznia 2004
(16 stycznia 1837)
459 600 000 dwudziestopięciocentówka stanu Michigan Zarys stanu i systemu Wielkich Jezior Północnoamerykańskich
Napis: „Great Lakes State”
Donna Weaver
Floryda Floryda 29 marca 2004
(3 marca 1845)
481 800 000 dwudziestopięciocentówka Florydy Hiszpański galeon, Sabal palmetto (drzewo stanowe), prom kosmiczny
Napis: „Gateway to Discovery”
T. James Ferrell
Teksas Teksas 1 czerwca 2004
(29 grudnia 1845)
541 800 000 dwudziestopięciocentówka stanu Teksas Zarys stanu, gwiazda, owalna linia
Napis: „The Lone Star State”
Norman E. Nemeth
Iowa Iowa 30 sierpnia 2004
(28 grudnia 1846)
465 200 000 dwudziestopięciocentówka stanu Iowa Szkoła, nauczycielka i dzieci sadzące drzewo
Napisy: „Foundation in Education” i „Grant Wood
John Mercanti
Wisconsin Wisconsin 25 października 2004
(29 maja 1848)
453 200 000 dwudziestopięciocentówka stanu Wisconsin Głowa krowy, okrągły ser, kolba kukurydzy (zboże stanowe)
Wstęga z napisem: „Forward”
Alfred Maletsky
Kalifornia Kalifornia 31 stycznia 2005
(9 września 1850)
520 400 000 dwudziestopięciocentówka stanu Kalifornia John Muir, kondor kalifornijski, szczyt Half Dome
Napisy: „John Muir” oraz „Yosemite Valley”
Don Everhart
Minnesota Minnesota 4 kwietnia 2005
(11 maja 1858)
488 000 000 dwudziestopięciocentówka Minnesoty Nur lodowiec (ptak stanowy), wędkarstwo, mapa stanu
Napis: „Land of 10,000 Lakes”
Charles Vickers
Oregon Oregon 6 czerwca 2005
(14 lutego 1859)
720 200 000 dwudziestopięciocentówka Oregonu Park Narodowy Jeziora Kraterowego
Napis: „Crater Lake
Donna Weaver
Kansas Kansas 29 sierpnia 2005
(29 stycznia 1861)
563 400 000 dwudziestopięciocentówka Kansas Bizon amerykański (ssak stanowy), słonecznik zwyczajny (kwiat stanowy) Norman Nemeth
Wirginia Zachodnia Wirginia Zachodnia 14 października 2005
(20 czerwca 1863)
721 600 000 dwudziestopięciocentówka stanu Wirginia Zachodnia New River Gorge Bridge
Napis: „New River Gorge”
John Mercanti
Nevada Nevada 31 stycznia 2006
(31 października 1864)
589 800 000 dwudziestopięciocentówka Nevady Mustangi, góry, wschodzące słońce, Artemisia tridentata (kwiat stanowy)
Wstęga z napisem: „The Silver State”
Don Everhart
Nebraska Nebraska 3 kwietnia 2006
(1 marca 1867)
591 000 000 Formacja skalna Chimney Rock, Conestoga wagon
Napis: „Chimney Rock”
Charles Vickers
Kolorado Kolorado 14 czerwca 2006
(1 sierpnia 1876)
569 000 000 Longs Peak
Wstęga z napisem: „Colorful Colorado”
Norman Nemeth
Dakota Północna Dakota Północna 28 sierpnia 2006
(2 listopada 1889)
664 800 000 Bizony, badlandy Donna Weaver
Dakota Południowa Dakota Południowa 6 listopada 2006
(2 listopada 1889)
510 800 000 Mount Rushmore, bażant (ptak stanowy), pszenica (zboże stanowe) John Mercanti
Montana Montana 29 stycznia 2007
(8 listopada 1889)
513 240 000 Czaszka bizona w centrum z górami i rzeką Missouri w tle
Napis: „Big Sky Country”
Don Everhart
Waszyngton Waszyngton 11 kwietnia 2007
(11 listopada 1889)
545 200 000 Łosoś skaczący z wody z Mount Rainier w tle
Napis: „The Evergreen State”
Charles Vickers
Idaho Idaho 5 czerwca 2007[9]
(3 lipca 1890)
581 400 000 Sokół wędrowny, wypełniony zarys stanu z gwiazdą
Łaciński napis: „Esto perpetua”
Charles Vickers
Wyoming Wyoming 4 września 2007
(10 lipca 1890)
564 400 000 Ujeżdżacz koni
Napis: „The Equality State”
Norman E. Nemeth
Utah Utah 5 listopada 2007
(4 stycznia 1896)
508 200 000 dwudziestopięciocentówka stanu Utah Golden spike i ukończenie Pierwszej Kolei Transkontynentalnej
Napis: „Crossroads of the West”
Joseph Menna
Oklahoma Oklahoma 28 stycznia 2008
(16 listopada 1907)
416 600 000 dwudziestopięciocentówka Oklahomy Tyrannus forficatus (ptak stanowy) z Gaillardia pulchella (dziki kwiat stanowy) w tle Phebe Hemphill
Nowy Meksyk Nowy Meksyk 7 kwietnia 2008
(6 stycznia 1912)
488 600 000 dwudziestopięciocentówka stanu Nowy Meksyk Zarys stanu, słoneczny symbol ludu Zia
Napis: „Land of Enchantment”
Don Everhart
Arizona Arizona 2 czerwca 2008
(14 lutego 1912)
509 600 000 dwudziestopięciocentówka Arizony Kanion Kolorado, karnegia olbrzymia
Napis: „Grand Canyon State”
Joseph Menna
Alaska Alaska 23 sierpnia 2008
(3 stycznia 1959)
505 800 000 dwudziestopięciocentówka Alaski Grizli z łososiem (rybą stanową) oraz Gwiazda Polarna
Napis: „The Great Land”
Charles Vickers
Hawaje Hawaje 3 listopada 2008
(21 sierpnia 1959)
517 600 000 dwudziestopięciocentówka stanu Hawaje Statua króla Kamehamehy I z zarysem stanu
Motto stanu: „Ua Mau ke Ea o ka ʻĀina i ka Pono”
Don Everhart

Wartość kolekcjonerska

[edytuj | edytuj kod]

Podczas gdy liczba wybitych ćwierćdolarówek jest tak różnorodna – monet Wirginii jest prawie dwadzieścia razy więcej niż wybitych w następnej serii monety upamiętniającej Mariany Północne – żadna z tych obiegowych monet nie stała się na tyle rzadką, by osiągnąć znaczącą wartość kolekcjonerską.

Zainteresowanie kolekcjonerów wzbudziła moneta upamiętniająca stan Wisconsin z błędami powstałymi przy biciu monety w mennicy. Niektóre monety posiadają kolbę kukurydzy bez mniejszych liści, niektóre mają listek zakrzywiony ku górze, podczas gdy inne mają liście skierowane ku dołowi[10].

W 2005 wybito ćwierćdolarówki stanu Minnesota z dodatkowymi drzewami. W 2006 pojawiły się monety upamiętniające Kansas ze zgarbionym bizonem. Istnieją też monety Kansas z brakującą literą „T” w napisie, co w efekcie dało wezwanie: „IN GOD WE RUST”[11].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Public Law 105-124-50 States Commemorative Coin Program Act. gpo.gov. [dostęp 2010-12-31]. (ang.).
  2. Alan Herbert: Warman’s U.S. Coin Collecting. Iola: Krause Publications, 2010, s. 121. ISBN 978-1-4402-1368-7.
  3. David L. Ganz: The Official Guidebook to America’s State Quarters. Random House, 2000. (ang.).
  4. Matthew Healey: State Quarters Near End of Popular Run. nytimes.com, 2007-11-28. [dostęp 2010-12-31]. (ang.).
  5. H.R. 902 Presidential $1 Coin Act of 2005. As ordered reported by the House Committee on Financial Services on March 16, 2005. cbo.gov, 2005-04-12. [dostęp 2010-12-31]. (ang.).
  6. 50 State Quarters Program: Fun Facts & Trivia. coins.thefuntimesguide.com. [dostęp 2010-12-31]. (ang.).
  7. The 50 State Quarters® Program. usmint.gov. [dostęp 2010-12-31]. (ang.).
  8. Nicholas Dean: Schooner Victory Chimes. nps.gov, 2002-02-06. [dostęp 2010-12-30]. (ang.).
  9. Susan Headley: The Idaho State Quarter. coins.about.com. [dostęp 2010-12-31]. (ang.).
  10. Barbara Mikkelson: Cornstalked. snopes.com. [dostęp 2010-12-31]. (ang.).
  11. Susan Headley: In God We Rust - A State Quarter Error Caused by a Filled Die Strike Through. coins.about.com. [dostęp 2010-12-31]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]