George Olah: Różnice pomiędzy wersjami

George Olah
Oláh György
	; George Olah (2009)
Data i miejsce urodzenia	22 maja 1927 ; Budapeszt
Data i miejsce śmierci	8 marca 2017 ; Beverly Hills
Zawód, zajęcie	chemik
Narodowość	węgierska
Alma Mater	Uniwersytet Techniczno-Ekonomiczny w Budapeszcie
	Odznaczenia
	Nagroda Nobla z chemii w 1994
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 01:28, 1 paź 2017

George Andrew Olah (Oláh György) (ur. 22 maja 1927 w Budapeszcie, zm. 8 marca 2017 w Beverly Hills^[1]) – amerykański chemik pochodzenia węgierskiego, laureat Nagrody Nobla.

Życiorys

Ukończył studia na Uniwersytecie Techniczno-Ekonomicznym w Budapeszcie. Po upadku powstania węgierskiego w 1956 roku wyjechał do Wielkiej Brytanii, a wkrótce potem do Kanady. Tam podjął pracę w laboratorium badawczym firmy Dow Chemical w Sarnii. Prowadził badania stabilnych karbokationów, powstających w reakcji Friedla-Craftsa. Aby uzyskać trwałe karbokationy, Olah używał superkwasów o mocy miliard, a nawet bilion, razy większej od stężonego kwasu siarkowego.

Wiosną 1964 przeniósł się do laboratorium w Framingham, a następnie do Wayland. W 1965 roku powrócił do pracy akademickiej na Case Western Reserve University w Cleveland, a w 1977 przeniósł się na Uniwersytet Południowej Kalifornii.

W 1971 roku przyjął obywatelstwo amerykańskie.

W 1994 otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii za wkład w rozwój chemii karbokationów^[2].

Drugim obszarem zainteresowań naukowych było zastosowanie metanolu jako alternatywnego źródła energii. Postulował wykorzystanie syntezy metanolu z metanu, a także z wodoru i dwutlenku węgla, a następnie zastosowanie go w ogniwach paliwowych oraz w produkcji węglowodorów.

Przypisy

Szablon:Przypisy-lista

Bibliografia

George A. Olah - Biographical. nobelprize.org. [dostęp 2017-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-13)]. (ang.).

↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie NYT
BŁĄD PRZYPISÓW
↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie noblisci
BŁĄD PRZYPISÓW

[NYT-1] Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie NYT
BŁĄD PRZYPISÓW

[noblisci-2] Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie noblisci
BŁĄD PRZYPISÓW

[1]

[2]

@@ Linia 5: / Linia 5: @@
  |opis grafiki         = George Olah (2009)
  |podpis               =
- |data urodzenia       = [[22 maja]] [[1927]]
+ |data urodzenia       = 22 maja 1927
  |miejsce urodzenia    = [[Budapeszt]]
- |data śmierci         = [[8 marca]] [[2017]]
+ |data śmierci         = 8 marca 2017
  |miejsce śmierci      = [[Beverly Hills]]
  |przyczyna śmierci    =
  |miejsce spoczynku    =
- |zawód                = [[chemia|chemik]]
+ |zawód                = chemik
  |narodowość           = węgierska
- |Alma Mater           = [[Uniwersytet Technologii i Ekonomii w Budapeszcie]]
+ |Alma Mater           = [[Uniwersytet Techniczno-Ekonomiczny&nbsp;w&nbsp;Budapeszcie]]
  |małżeństwo           =
  |dzieci               =
@@ Linia 22: / Linia 22: @@
  |www                  =
 }}
-'''George Andrew Olah''' (''Oláh György'') (ur. [[22 maja]] [[1927]] w [[Budapeszt|Budapeszcie]], zm. [[8 marca]] [[2017]] w [[Beverly Hills]]{{r|NYT}}) – amerykański chemik pochodzenia węgierskiego, laureat [[Nagroda Nobla|Nagrody Nobla]].
+'''George Andrew Olah''' (''Oláh György'') (ur. [[22 maja]] [[1927]] w [[Budapeszt|Budapeszcie]], zm. [[8 marca]] [[2017]] w [[Beverly Hills]]{{r|NYT}}) – amerykański chemik pochodzenia węgierskiego, [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie chemii|laureat Nagrody Nobla]].
 == Życiorys ==
-Ukończył studia na [[Uniwersytet Technologii i Ekonomii w Budapeszcie|Uniwersytecie Technologii i Ekonomii]] w [[Budapeszt|Budapeszcie]]. Po upadku [[powstanie węgierskie 1956|powstania węgierskiego]] w 1956 roku wyjechał do [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], a wkrótce potem do [[Kanada|Kanady]]. Tam podjął pracę w laboratorium badawczym firmy [[Dow Chemical Company|Dow Chemical]] w [[Sarnia|Sarnii]]. Prowadził badania stabilnych [[karbokation]]ów, powstających w [[reakcja Friedla-Craftsa|reakcji Friedla-Craftsa]]. Aby uzyskać trwałe karbokationy Olah używał [[superkwas]]ów o [[moc kwasu|mocy]] miliard, a nawet bilion razy większej od stężonego [[Kwas siarkowy|kwasu siarkowego]].
+Ukończył studia na [[Uniwersytet Techniczno-Ekonomiczny w Budapeszcie|Uniwersytecie Techniczno-Ekonomicznym w Budapeszcie]]. Po upadku [[powstanie węgierskie 1956|powstania węgierskiego]] w 1956 roku wyjechał do Wielkiej Brytanii, a wkrótce potem do Kanady. Tam podjął pracę w laboratorium badawczym firmy [[Dow Chemical Company|Dow Chemical]] w [[Sarnia|Sarnii]]. Prowadził badania stabilnych [[karbokation]]ów, powstających w [[reakcja Friedla-Craftsa|reakcji Friedla-Craftsa]]. Aby uzyskać trwałe karbokationy, Olah używał [[superkwas]]ów o [[moc kwasu|mocy]] miliard, a nawet bilion, razy większej od stężonego [[Kwas siarkowy|kwasu siarkowego]].
-Wiosną 1964 przeniósł się do laboratorium w [[Framingham]], a następnie do [[Wayland (Massachusetts)|Wayland]]. W 1965 roku powrócił do pracy akademickiej na [[Case Western Reserve University]] w [[Cleveland]], a w 1977 przeniósł się na [[University of Southern California|Uniwersytet Południowej Kalifornii]].
+Wiosną 1964 przeniósł się do laboratorium w [[Framingham]], a następnie do [[Wayland (Massachusetts)|Wayland]]. W 1965 roku powrócił do pracy akademickiej na [[Case Western Reserve University]] w [[Cleveland]], a w 1977 przeniósł się na [[Uniwersytet Południowej Kalifornii]].
 W 1971 roku przyjął obywatelstwo amerykańskie.
-W 1994 otrzymał [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie chemii|Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii]] za wkład w rozwój chemii [[karbokation]]ów{{r|noblisci}}.
+W 1994 otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii za wkład w rozwój chemii [[karbokation]]ów{{r|noblisci}}.
-Drugim obszarem zainteresowań naukowych było zastosowanie [[metanol]]u jako alternatywnego źródła energii. Postulował wykorzystanie syntezy metanolu z [[metan]]u, a także z [[wodór|wodoru]] i [[dwutlenek węgla|dwutlenku węgla]], a następnie zastosowanie go m.in. w [[ogniwo paliwowe|ogniwach paliwowych]] oraz w produkcji [[Węglowodory|węglowodorów]].
+Drugim obszarem zainteresowań naukowych było zastosowanie [[metanol]]u jako alternatywnego źródła energii. Postulował wykorzystanie syntezy metanolu z [[metan]]u, a także z wodoru i dwutlenku węgla, a następnie zastosowanie go w [[ogniwo paliwowe|ogniwach paliwowych]] oraz w produkcji [[Węglowodory|węglowodorów]].
 == Przypisy ==