Moord op Samuel Paty
Er vond op 16 oktober 2020 in de Franse plaats Éragny[1][2] een jihadistische aanslag plaats, toen een leraar geschiedenis en maatschappelijke vorming, Samuel Paty, op straat onthoofd werd. Dit gebeurde vlak bij het College du Bois d'Aulne waar het slachtoffer lesgaf.[3]
| Moord op Samuel Paty | ||
|---|---|---|
| ||
Tienduizenden Fransen gingen de straat op enkele dagen na de aanslag
| ||
| Plaats |  Éragny, Frankrijk
| |
| Coördinaten | 49° 1′ NB, 2° 7′ OL | |
| Datum | 16 oktober 2020 | |
| Tijd | 17:00 uur | |
| Doelwit | leraar Samuel Paty | |
| Aanslagtype | Onthoofding | |
| Doden | 1 (excl. dader) | |
| Verdachte(n) | Abdoullakh Anzorov | |
  | ||
Achtergrond
Éragny is een Franse gemeente, die in het noordwesten van de agglomeratie van Parijs ligt, op ongeveer 25 km van het centrum Parijs. De aanslag gebeurde op het moment dat het proces tegen de daders van de aanslag op de redactie van het weekblad Charlie Hebdo in 2015 in Frankrijk werd gehouden. De Deense cartoons van 2006 waren door hetzelfde weekblad op 1 september 2020 net opnieuw gepubliceerd. Deze publicatie werd aangegrepen om een nieuwe aanval uit te voeren in Parijs op 25 september in de buurt van het voormalige pand van Charlie Hebdo.
De moord in kwam kort na de toespraak van de president van Frankrijk, Emmanuel Macron, over de strijd tegen het "separatisme", die hij op 2 oktober 2020 in Les Mureaux had gehouden. Les Mureaux is een gemeente die net als Conflans-Sainte-Honorine aan de Seine ligt, 10 km verder naar het westen. Macron presenteerde maatregelen om het secularisme te versterken met een ontwerp van wet ter versterking van de republikeinse principes, en merkte op dat de islam zich in een crisis bevindt.
De aanslag is de tweede onthoofding in Frankrijk en Europa sinds de aanslag in Saint-Quentin-Fallavier in 2015, en de zesde islamitische aanslag in Frankrijk sinds het begin van het jaar 2020.
Slachtoffer
Het slachtoffer, Samuel Paty, was een leraar geschiedenis en maatschappelijke vorming.[4] Hij werd in 1973 in Moulins geboren, in de Allier. Na zijn studies aan de universiteit van Lumière-Lyon-II en vervolgens het IUFM van Lyon, begon hij met lesgeven. Het was zijn vijfde jaar op het Collège du Bois-d'Aulne in Conflans-Sainte-Honorine.
Volgens verschillende getuigenissen van zijn studenten en oud-studenten wordt Samuel Paty beschreven als vriendelijk, attent, respectvol voor iedereen, niet op zoek naar controverse, met liefde voor zijn werk, bezorgd over het feit dat studenten leren en gewaardeerd worden door zijn studenten.[3] Hij was getrouwd en vader van een kind van vijf jaar.[3][4] Paty werd op 21 oktober 2020 postuum tot ridder van het Legioen van Eer geslagen, tijdens een nationaal eerbetoon op de Sorbonne ter zijner gedachtenis.[5]
Aanloop en daad
Samuel Paty gaf op 6 oktober een les maatschappelijke vorming aan leerlingen van de vierde klas over vrijheid van meningsuiting, een thema uit het nationale leerplan. Een deel van de les bestond uit het beschrijven van censuur vanuit een historisch oogpunt, zoals bij Voltaire, die in zijn tijd sterk werd gecensureerd, en, opnieuw vanuit historisch oogpunt, de beschrijving van de aanslagen van januari 2015. Paty ging de les verder met het presenteren van een ethisch dilemma, de leerlingen moesten de zin die begon met Vrijheid is een recht dat erin bestaat te doen wat men wil ... aanvullen en ten slotte een tekening over het thema vrijheid maken. Paty liet daarbij ook twee cartoons van Mohammed uit de krant Charlie Hebdo zien. Volgens oud-leerlingen presenteerde hij dit vak elk jaar op dezelfde manier, zonder dat dat negatieve reacties bij de leerlingen of ouders had opgeroepen.[4] Samuel gaf vooraf aan de cartoons te willen bespreken en stelde voor dat leerlingen die deze tekeningen niet wilden zien, tijdelijk het klaslokaal konden verlaten of konden wegkijken van de cartoons.[3][4]
De vader van een van de meisjes in de klas plaatste op 8 oktober hierover door middel van verschillende berichten een klacht op Facebook. De halfzus van de vader Brahim Chnina was een jihadiste en in 2014 naar Syrië gegaan. Brahim Chnina was boos over de manier waarop Paty zijn les had gegeven. Hij beweerde dat zijn dochter bij de betreffende les aanwezig was geweest, maar ze was in werkelijkheid die dag niet gekomen.[4][6] De vader beschuldigde Samuel Paty ervan de studenten 'een foto van een naakte man' te hebben laten zien en daarbij te hebben gezegd, dat het de profeet was. De tekst die hij op Facebook publiceerde, spoorde zijn "broeders en zusters" aan om een klacht bij de CCIF[7] in te dienen, een antiracisme-organisatie en bij de overheid.
Op internet werden minstens twee filmpjes geplaatst waarin de leraar onder meer een misdadiger en ziek wordt genoemd. Eén filmpje is van Brahim Chnina afkomstig, die het gebruik van deze karikaturen veroordeelt, de leraar een misdadiger noemt en er Paty opnieuw van beschuldigt dat hij de studenten 'de foto' van een naakte man heeft laten zien. De video werd op 9 oktober op sociale netwerken geüpload, onder meer op de Facebook-pagina van een nabijgelegen moskee. De eerste video van Brahim Chnina was volgens het bestuur al op WhatsApp in moslimkringen bekend en werd er over gesproken. Naam en adres van de school en de naam van Paty waren in een van de filmpjes gepubliceerd.[8]
De dader Abdouallakh Anzorov maakte op de dag van de gebeurtenissen een reis van 100 kilometer tussen zijn woonplaats Evreux en de school van Paty. Anzorov kende alleen de naam van zijn slachtoffer en de naam van de school, maar kon hem niet identificeren. Anzorov benaderde daarom een schooljongen rond 14.00 uur en bood hem 350 euro aan om Samuel Paty aan te wijzen. De tiener wachtte samen met Anzorov op Paty om hem aan te kunnen wijzen. Volgens de verklaringen van de tiener vertelde de terrorist hen dat hij de leraar wilde filmen, hem wilde dwingen om vergeving te vragen, hem te vernederen en hem te slaan. Twee personen wezen rond 17.00 uur Paty aan toen hij de school verliet.
Het lichaam van het onthoofde slachtoffer werd rond 17.00 uur wordt gevonden in de straat "rue du Buisson-Moineau" in Eragny door politie-agenten ontdekt, die op patrouille waren. Er zijn nog details van de moord, die nog moeten worden opgehelderd. De verdachte werd door de politie van Conflans-Sainte-Honorine achtervolgd en Abdouallakh werd even later neergeschoten toen hij met zijn airsoft luchtpistool op de politieagenten begon te schieten en met een mes op de politieagenten afkwam.
Onderzoek
Een afbeelding van Paty's afgehakte hoofd werd direct na de moord op Twitter geplaatst. Dat was door iemand met het pseudoniem @Tchetchene_270 gedaan, van een account dat volgens de aanklager voor terrorismebestrijding Jean-Francois Ricard van Abdullakh Anzorov was. Er stond bij de foto geschreven: In de naam van Allah, de meest barmhartige, de meest genadige, aan Macron, de leider van de ongelovigen, ik heb een van je hellehonden geëxecuteerd die Mohammed durfde te kleineren. De Franse politie heeft enkele minuten later geprobeerd de vermoedelijke dader, Abdullakh Anzorov, te arresteren, in Éragny op ongeveer 600 m van de plaats delict. Anzorov schoot op de politie met een luchtbuks en dreigde hen met een mes te steken, waarna de politie negen keer schoot en Anzorov werd gedood.
Het kwam in maart 2021 aan het licht dat de leerlinge het verhaal van wat er tijdens de les van Paty was gebeurd, had verzonnen om haar schorsing wegens slecht gedrag te verdoezelen. Medeleerlingen zeiden dat ze die les afwezig was.[6][9] Elf mensen werden later voor onderzoek in hechtenis genomen. Onder hen de grootouders, ouders en de 17-jarige broer van Anzorov. De scholier, het meisje wordt voor laster vervolgd en haar vader wordt van medeplichtigheid verdacht aan de moord.[6][9]
Nasleep
De moord ging als een schok door Frankrijk. President Macron verklaarde: Dit is een duidelijk islamistische aanslag. Een aanval op de waarden van de Franse Republiek, op de waarden van de Verlichting en de mogelijkheid om van onze kinderen, waar zij ook vandaan komen, vrije burgers te maken. Op zondag 18 oktober gingen overal in Frankrijk tienduizenden mensen de straat op.[3] De hashtags #JeSuisProf en #JeSuisEnseignant werden massaal op sociale media geplaatst. Die verwezen naar de aanslag op Charlie Hebdo op 7 januari 2015 waarbij de cartoons over Mohammed ook een rol hadden gespeeld. De moord was de rechtstreekse aanleiding voor een amendement bij de Wet ter versterking van de republikeinse principes, waardoor doxing, het kwaadwillig verspreiden van persoonsgegevens, strafbaar werd gesteld.
- voetnoten
- ↑ (fr) Devin, Willy Le, Terrorisme : des interpellations après la décapitation de l'enseignant. Libération.fr (16 oktober 2020). Geraadpleegd op 30 oktober 2020.
- ↑ Teacher decapitated in Paris suburb, France's anti-terror prosecutor says. CNN (October 17, 2020). Gearchiveerd op October 17, 2020. Geraadpleegd op October 17, 2020.
- ↑ a b c d e ‘Monsieur Paty zette zijn leerlingen aan het denken’, De Standaard, 19 oktober 2020
- ↑ a b c d e Samuel Paty was killed on October 16th, The Economist, 22 oktober 2020
- ↑ Onthoofde leraar krijgt postuum hoogste Franse onderscheiding, RTL Nieuws, 20 oktober 2020
- ↑ a b c Eén leugen van een Franse scholiere (13) leidde tot de onthoofding van leraar Samuel Paty, De Morgen, 9 maart 2021
- ↑ Franstalige Wikipedia. Collectif contre l'islamophobie en France.
- ↑ (fr) Assassinat de Samuel Paty : un parent d'élève au coeur d'un engrenage islamiste ?. LCI (18 oktober 2020).
- ↑ a b Franse scholiere loog over les van onthoofde Samuel Paty, Het Laatste Nieuws, 8 maart 2021
- bronvermelding
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Assassinat de Samuel Paty op de Franstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
| 2014: | |
| 2015: | |
| 2016: | |
| 2017: | |
| 2018: | |
| 2019: | |
| 2020: | |
| 2021: | |
| 2023: | |
| 2024: |