Hendrik Willem Mesdag: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
diverse aanvullingen en correcties |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
| (42 tussenliggende versies door 31 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1:
{{Infobox kunstenaar
| naam = Hendrik Willem Mesdag
| afbeelding = Hendrik Willem Mesdag
| onderschrift =
| volledige naam = Hendrik Willem Mesdag
| bijnaam =
| land = {{NL}}
| nationaliteit =
| beroep = [[Kunstschilder]]
| jaren-actief =
| stijl = [[Haagse School (schilderkunst)|Haagse School]]
| RKD = 55468
| website = http://www.Mesdag.com Mesdag Documentation Society
}}
{{Zusterproject klein
| commons =
| commonscat = Hendrik Willem Mesdag
| wikiatlas =
| wikispecies =
| wiktionary =
| wikibooks =
| wikisource =
| wikiquote = Hendrik Willem Mesdag
| wikinews =
| wikinewscat =
| wikivoyage =
}}
'''Hendrik Willem Mesdag''' ([[Groningen (stad)|Groningen]], [[23 februari]] [[1831]] – [[Den Haag]], [[10 juli]] [[1915]]) was een [[Nederland]]s [[kunstschilder]], [[aquarel]]list, [[ets]]er en [[litho]]graaf.
Mesdag was de meester-[[marine (schilderkunst)|marineschilder]] van de [[Scheveningen|Scheveningse]] [[bomschuit]]en. Hij behoorde tot de [[Haagse School (schilderkunst)|Haagse School]]. Zijn bekendste werk is het [[Panorama Mesdag]] van [[Scheveningen]], tentoongesteld aan de [[Zeestraat (Den Haag)|Zeestraat]] in Den Haag. [[Breeuwen (Mesdag)|Breeuwen]] en [[Voorbereiding voor vertrek]] zijn twee andere schilderijen van Mesdag. Hij was ook een befaamd kunstverzamelaar met een eigen [[museum]], het Museum H.W. Mesdag, thans bekend onder de naam [[De Mesdag Collectie]], aan de Haagse [[Laan van Meerdervoort]].
==Biografie==
;Vroege jaren
Mesdag was een zoon van de stijfselfabrikant, later bankier, Klaas Mesdag en Johanna Willemina van Giffen. Hij werd geboren in [[Groningen (stad)|Groningen]] en toonde al jong belangstelling voor tekenen en schilderen. Er is een tekening ''Waterval'' van hem bekend die hij maakte toen hij nauwelijks 14 jaar oud was. Zijn Groninger leermeesters waren [[Cornelis Bernardus Buijs|C.B. Buijs]] en [[Johannes Hinderikus Egenberger|J.H. Egenberger]], directeur van [[Academie Minerva]]. Hij leek echter voorbestemd voor een zakenloopbaan in het bedrijf van de familie. Op 23 april 1856 trouwde hij met [[Sientje van Houten]]. Ook zij had een artistieke belangstelling. Hun enig kind, Klaas, werd zeven jaar later geboren en overleed op achtjarige leeftijd.
In 1866 gaf Mesdag zijn zakenberoep op en besloot hij definitief als schilder te leven, daarin stevig aangemoedigd door Sientje. De zomer van dat jaar bracht hij door in [[Oosterbeek]], dat toen bekendstond als het [[Oosterbeek#Hollandse Barbizon|'Hollandse Barbizon']]. Daar werkte hij samen met [[Johannes Warnardus Bilders]]. Zijn achterneef [[Lourens Alma Tadema]], ook schilder, introduceerde Mesdag te [[Brussel (stad)|Brussel]] bij [[Willem Roelofs]], die daar al sinds 1846 woonde. Roelofs werd zijn ultieme leermeester, van 1866 tot 1869. Ook met de Vlaamse landschaps- en dierenschilder [[Alfred Verwee]] ontstond een vriendschappelijke band.
;Zeegezichten
In de zomer van 1868 trok Mesdag met vrouw en kind naar het waddeneiland [[Norderney]]. Daar ontdekte hij de zee, de luchten en de sfeer die de basis zouden worden voor zijn artistieke beleven. In 1869 verhuisde hij naar Den Haag en betrok een woning aan de Anna Paulownastraat. Even later liet hij, samen met zijn zwager [[Samuel van Houten]], een huis bouwen aan de Laan van Meerdervoort, dat nu deel uitmaakt van het museum De Mesdag Collectie. Vaak huurde hij in Scheveningen een kamer in de Villa Elba, het latere Hôtel Rauch, om dicht bij de zee te kunnen zijn.
In
[[Bestand:Mesdag-Scheveningen.png|thumb|
;Functies
Mesdag speelde in het kunstleven van Den Haag een belangrijke rol. Op 31 januari 1876 werd de [[Hollandsche Teekenmaatschappij]] opgericht. Mesdag werd bij de oprichting in het bestuur opgenomen, naast [[Anton Mauve]] en [[Willem Maris (kunstschilder)|Willem Maris]]. Ieder jaar, in augustus, werd een belangrijke aquarellen-expositie georganiseerd. Ook [[Johannes Bosboom]] en [[Johan Hendrik Weissenbruch|J.H. Weissenbruch]] exposeerden er.<br>
In 1889 werd hij lid van de Nederlandse Etsclub. Net als menig ander kunstenaar uit de [[Haagse School (schilderkunst)|Haagse School]], had Mesdag niet een uitgesproken voorkeur voor het [[etsen]]. Er zouden slechts twee etsen van zijn hand komen. Wel produceerden andere kunstenaars, zoals [[Philip Zilcken]], meerdere etsen naar werken van hem.<br>
Hij werd ook opgenomen in het schilderkunstig genootschap [[Pulchri Studio]] en speelde er al gauw een voortrekkersrol. Van 1889 tot 1907 was hij voorzitter en daarna erevoorzitter tot zijn overlijden in 1915. Hij en zijn broer [[Taco Mesdag|Taco]] verwierven in 1896 het huis van de vroegere minister [[Gijsbert van Tienhoven]] aan het [[Lange Voorhout]], om er de Pulchri-exposities in onder te brengen. Hij liet het herinrichten en aanpassen. De eerste ledenexpositie kon geopend worden op 13 juli 1901. Pulchri is er nog steeds gevestigd.
;Verzamelaar
[[Bestand:Mesdag, Preparations for departure.jpg|thumb|''[[Voorbereiding voor vertrek]]'']]
Intussen was de zakenman in hem ook blijven voortleven en had hij, vooral in Parijs, een uitgebreide collectie waardevolle schilderijen verworven, waarin de [[School van Barbizon]] een opvallende rol speelde. Hij verzamelde meer dan 200 werken en bracht ze onder in een bijgebouw dat hij had laten optrekken in de tuin van zijn woning aan de Laan van Meerdervoort en dat in 1887 het [[De Mesdag Collectie|Museum H.W. Mesdag]] werd.
In Frankrijk gold Mesdag als een zeer belangrijk schilder en verzamelaar. In 1899 muntte hij uit op de expositie bij [[Durand-Ruel]] in Parijs. Uit de recensie bleek: ''...Er hoeft geen lof meer toegezwaaid te worden aan de Hollandse meester, enigszins Frans door adoptie, die sinds heel wat jaren in onze jaarlijkse Salons exposeert''. Als Officier in het Franse [[Legioen van Eer]] werd hij in 1902 opnieuw officieel vereerd met een eremedaille door de Franse Republiek. Sientje werd vermeld als: ''compagne de vie, d'art et de pensée du maître aimé''.
;Einde
Hij verloor zijn vrouw Sientje in 1909. Mesdag zelf stierf in Den Haag op 10 juli 1915 op 84-jarige leeftijd. Hij werd begraven op [[Oud Eik en Duinen]], in het graf waarin sinds 1909 zijn vrouw lag. Op de liggende steen is alleen de naam Mesdag te lezen. In 1930 werd in het graf ook de politicus [[Samuel van Houten]], de broer van Sientje, bijgezet. Deze is bekend van het [[Kinderwetje van Van Houten]].
==De Mesdag Collectie==
[[Bestand:WLANL - Quistnix! - Visserijmuseum - Aankomst van de Vis - Hendrik Willem Mesdag (1875).jpg|thumb|
In
Als dankbetuiging voor zijn schenking van zijn collectie aan de staat ontving hij het Grootkruis in de [[Orde van Oranje-Nassau]]. Daarbij was hij ook
== Panorama Mesdag ==
{{Zie hoofdartikel|Panorama Mesdag}}
Het Panorama Mesdag is het bekendste schilderij van Hendrik Willem Mesdag. Het werd geschilderd in 1881, waarbij hij samenwerkte met zijn vrouw Sientje en de jongere collega-schilders [[Théophile de Bock|Th. de Bock]], [[George Hendrik Breitner|G.H. Breitner]] en [[Bernard Blommers|B.J. Blommers]]. Na het faillissement van de Belgische exploitatiemaatschappij van het Panorama, wegens tegenvallende inkomsten, kocht Mesdag in 1886 het Panorama om het van de ondergang te redden. Na een uitgebreide restauratie is het vandaag de dag nog steeds te bezichtigen.
== Werken ==
Overzicht van enkele werken van H.W. Mesdag.
{| class="wikitable sortable"
! Naam !! Locatie!! Afbeelding
|-
| Panorama van Scheveningen || {{NL-VLAG}} [[Panorama Mesdag]] || [[Bestand:Panorama mesdag 1.jpg|150px]]
|-
| [[Breeuwen (Mesdag)|Breeuwen]] || {{NL-VLAG}} [[De Mesdag Collectie]] ||
|-
| [[Voorbereiding voor vertrek]] || Particuliere collectie || [[Bestand:Mesdag, Preparations for departure.jpg|150px]]
|-
| [[Na de storm]] || {{NL-VLAG}} [[Panorama Mesdag]] ||
|-
| Pinken in de branding || {{NL-VLAG}} [[Rijksmuseum Amsterdam]] || [[Bestand:Hendrik Willem Mesdag - Pinken in de branding 001.JPG|150px]]
|-
| Avondstond op zee || {{NL-VLAG}} [[Teylers Museum]] || [[Bestand:Hendrik Willem Mesdag (1831-1915), Avondstond op zee, 1870, Olieverf op doek.JPG|150px]]
|}
== Literatuur ==
*''Hendrik Willem Mesdag. Kunstenaar, verzamelaar, entrepreneur''. Bussum, 2015 (verschenen op 4 maart 2015 ter opening van het Mesdagjaar).
== Externe links ==
* [http://www.inghist.nl/Onderzoek/Projecten/BWN/lemmata/bwn3/mesdag J.R. de Groot, 'Mesdag, Hendrik Willem (1831-1915)', in: ''Biografisch Woordenboek van Nederland'' 3 (1989).]
* [https://demesdagcollectie.nl/ De Mesdag Collectie]
* [
{{Bibliografische informatie}}
{{DEFAULTSORT:Mesdag, Hendrik Willem}}
[[Categorie:Cultuur in Groningen (stad)]]
[[Categorie:Nederlands kunstschilder]]
[[Categorie:Nederlands kunstverzamelaar]]
[[Categorie:Landschapschilder]]
[[Categorie:Marineschilder]]
[[Categorie:Schilder van de Haagse School]]
| |||