Koptisch-Orthodoxe Kerk: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Niet gebruikt bij het schrijven van het artikel: Versie 40768470 van 77.58.210.35 (overleg) ongedaan gemaakt. |
linkfix |
||
Regel 1:
{{Infobox oosterse kerk
| naam
| afbeelding
| onderschrift
| moederkerk
| stichtingsjaar
| oprichter
| autocefaal of autonoom
| hoofd
| titel hoofd
| zetel
| liturgie
| liturgische taal
| muzikale traditie
| kalender
| territorium
| territorium buiten de grenzen =
| aantal gelovigen
| bisschoppen
| bisdommen
| kloosters
| parochies
| priesters
| website
}}
De '''Koptisch-orthodoxe Kerk''' ([[Koptisch (taal)|Koptisch]]: ''ti.eklyseya en.remenkimi en.orthodoxos ente alexandriasis'') is een van de [[Oriëntaals-orthodoxe Kerken]]. Zij is de belangrijkste christelijke kerk van [[Egypte (land)|Egypte]] met zetel in [[Caïro (stad)|Caïro]]. De Koptisch-orthodoxe Kerk gaat terug tot het [[Concilie van Chalcedon]] in [[451]].
Regel 34:
== Voorgeschiedenis ==
[[Ptolemaeus I Soter
Tijdens de regering van [[Ptolemaeus II Philadelphus|Ptolemaeus II]] ([[285 v.Chr.|285]]-[[247 v.Chr.]]) werd er al in [[Alexandrië]] een Griekse vertaling van de [[Tenach]] of het [[Oude Testament]] gemaakt: de [[Septuagint]].
== Geschiedenis van de Koptische Kerk ==
Het [[christendom]] deed al vroeg zijn intrede in Alexandrië, vanuit Syrië en [[Judea]].
Volgens de overlevering gebeurde de kerstening door de [[evangelist]] [[
In [[312]] AD ([[Edict van Milaan]]) werd het christendom een toegestane godsdienst van het [[Romeinse Rijk]] en in [[385]] de [[staatsgodsdienst]]. Egypte maakte - sinds [[323]] n. Chr. - deel uit van het Oostelijke gebied van het inmiddels gesplitste Romeinse Rijk (later bekend als [[
In [[391]] n. Chr. kwamen er wetten die de oude Egyptische gebruiken verboden en de sluiting van de tempels oplegden.
Regel 47:
In onder andere [[Wadi Natroen]] en [[Aboe Mena]] leefden veel [[Heremiet (monnik)|heremieten]], die later bekend werden als de [[woestijnvaders]].
In de 4e en 5e eeuw werden vele oude tempels op de westoever van [[Thebe (Egypte)|Thebe]] omgebouwd tot [[klooster (gebouw)|klooster]]s. [[Hatsjepsoet]]s herdenkingstempel werd omgedoopt tot [[Deir el-Bahri]]. De tempel van Ptolemaeus werd omgedoopt tot [[Deir el-Medina]]. De herdenkingstempel van [[Ramses III]] ([[Medinet Haboe]]) werd gebruikt als kerk. Dit was ook het geval voor de binnenplaats van [[Amenhotep III]] in de tempel van [[Luxor]]. In het midden van de 6e eeuw werd binnen de tempel van [[Hathor (
In de 4e, 5e en 6e eeuw waren er opeenvolgende geschillen tussen de patriarchen van Alexandrië ([[Cyrillus van Alexandrië|Cyrillus]] en [[Dioscorus van Alexandrië|Dioscurus]]) en deze van [[Oecumenisch patriarchaat van Constantinopel|Constantinopel]] ([[Nestorius van Constantinopel|Nestorius]] en [[Eutyches]]).
De richtlijnen uit Constantinopel werden in Egypte steeds meer als bemoeizuchtig en onderdrukkend ervaren en als reactie daarop werd de Koptische kerk steeds meer een nationale kerk met zeer uitgesproken liturgische, theologische en spirituele kenmerken. Tenslotte werd zelfs het Grieks, de taal van de byzantijnse 'onderdrukkers', verworpen en werd de toenmalige Egyptische volkstaal, het [[Oudegyptisch]] oftewel het [[
In de [[liturgie]] wordt nog steeds het ''Koptisch'' gebruikt.
[[Bestand:Bischoy Kloster BW 1.jpg|thumb|250px|Koptisch-orthodoxe kloosterkerk nabij [[Wadi Natroen]].]]
De eigenlijke oorsprong van de Koptisch-orthodoxe Kerk gaat terug tot het [[Concilie van Chalcedon]] in [[451]]. De Koptische kerk verwierp de uitspraken van dit concilie en scheidde zich uiteindelijk af van het [[Grieks-orthodox patriarchaat van Alexandrië|Patriarchaat van Alexandrië]] dat als verlengstuk van Constantinopel werd gezien. Hiermee verloor de [[Oosters-orthodoxe Kerk]] bijna al haar leden in Egypte.
Veel had te maken met de voortdurende strijd tussen de patriarchen van Constantinopel en Alexandrië. Politieke elementen hebben zeker ook meegespeeld. Volgens de kopten beoogde dit laatste concilie de politieke overheersing van het [[
Na de [[Vroeg-islamitisch Egypte|Arabische inval]] ([[639]]-[[642]]) en de vlucht van de laatste melkitische patriarch naar [[Constantinopel]] kon de Koptische ([[monofysitisme|monofysitische]]) [[Paus Benjamin I van Alexandrië|Benjamin I]] (626-665) de patriarchaatszetel innemen. De verovering door de Arabieren resulteerde niet in een onmiddellijke [[islamisering]] van Egypte omdat de christenen de Arabieren als 'bevrijders van het Byzantijnse juk' zagen en hen aanvankelijk verwelkomden. Reeds onder de [[Omajjaden|Omajjaden-dynastie]] ([[658]]–[[750]]) bleek echter, dat de islamieten de Kopten niet gunstig gezind waren. De Kopten, die toen nog in de meerderheid waren, probeerden in zes opstanden tussen [[725]] en [[773]] zich van het Arabische juk te ontdoen. Sinds de islamitische overheersing waren ze lange tijd gedwongen tot het dragen van een bijzondere dracht (donker gewaad met blauwe of zwarte [[Tulband (hoofddeksel)|tulband]]). De christenen bleven minstens tot aan het einde van de negende eeuw in de meerderheid. Geleidelijk namen de tot de islam overgegane Koptische christenen het [[Arabisch]] over als omgangstaal. Dit was overigens geen al te grote breuk met het Oudegyptisch uit de tijd van de [[farao]]'s want het Oudegyptisch is verwant aan het Arabisch. Het Arabisch dat in het moderne Egypte gesproken wordt, ook wel [[
Onder de Fatimiden (969-1171) werd het lot van de christenen iets draaglijker, maar rond 1000 woedden er onder de kalief [[Al-Hakim bi-Amr Allah|al-Hakim]] weer bloedige vervolgingen, waarbij veel kerken verwoest werden.
Onder patriarch [[Christodulos]] (1047-1077) werd de patriarchaatszetel van Alexandrië naar Caïro verlegd. Tijdens de nieuwe vervolgingen onder de [[Mamelukken]] (1250-1517) werd het merendeel van de kerken en kloosters verwoest. Het aantal bisdommen daalde toen ook tot twaalf. Na 1300 moest het [[Koptisch (taal)|Koptisch]] als taal wijken voor het [[Arabisch]].
Regel 64:
Verder naar het zuiden, in [[Nubië]], handhaafde het christendom zich veel langer (zie [[1484]]).
Sinds [[Mohammed Ali van Egypte|
In de nieuwere tijd deed patriarch [[Paus Cyrillus IV van Alexandrië|Cyrillus IV]] (1854-1861) een poging tot kerkelijke hervorming die mislukte. Ook de invoering van een lekenvertegenwoordiging onder [[Paus Cyrillus V van Alexandrië|Cyrillus V]] (1874-1927) bracht geen verandering binnen de Kerk. Wel ontstond er een belangrijke theologische literatuur en in 1954 werd het [[Koptisch Instituut]] opgericht.
Sinds [[1959]] is de [[Ethiopisch-orthodoxe Kerk|Ethiopische Kerk]] onder een eigen patriarch onafhankelijk van de moederkerk in Egypte, waarmee zij zich echter sterk verbonden voelt.
Regel 74:
==Tegenwoordig==
[[Bestand:Amman Coptic Church.jpg|250px|thumb|Koptische kerk in [[Amman (stad)|Amman]], Jordanië]]
Sinds [[4 november]] [[2012]] staat de Koptisch-orthodoxe Kerk onder leiding van [[Paus Theodorus II van Alexandrië|Theodorus II]], [[Lijst van
Een nieuw verschijnsel is het opkomen van een [[Diaspora (antropologie)|diaspora]] in Amerika, Australië, Europa, Arabië en de Golfstaten. Migratie ten gevolge van de bedreigingen van het [[islamisme]] en ten gevolge van economische problemen liggen er aan de basis van. Het [[Monnik|monnikendom]] kent een vernieuwing.
Aantal gelovigen: 10 tot 20 miljoen (zeer tegenstrijdige schattingen), van wie ongeveer 5 miljoen in de diaspora.{{Bron?||2009|12|06}}
Regel 83:
==Koptisch-orthodoxe patriarchen van Alexandrië==
Zie [[Lijst van
==Schisma==
In juli 2006 kende de Koptische Kerk het eerste [[schisma]] sinds het concilie van Chalcedon in 451. De scheuring ontstond vanwege meningsverschillen over het beleid ten opzichte van [[echtscheiding]]. De afgescheurden hebben een eigen kerkverband gesticht, de [[Kerk van de heilige Athanasius]]. Zij staan onder leiding van bisschop [[Max Michel]], die zich heeft laten wijden tot patriarch. Max Michel staat een ruimer echtscheidingsbeleid voor dan de toenmalige patriarch, [[Paus Shenouda III van Alexandrië|Shenouda III]]. Voordat Shenouda patriarch werd, kende de Kerk nog 9 redenen voor echtscheiding, nu kent de Kerk er nog slechts één, namelijk overspel. Het is niet duidelijk hoe groot de aanhang van patriarch Maximus is, schattingen lopen uiteen van minder dan duizend tot vele duizenden Egyptenaren. Ook zijn verschillende priesters overgegaan.
==Nederland==
Regel 97:
Samengevat stelden deze concilies:
[[Eerste Concilie van
[[Concilie van Constantinopel I|Constantinopel]] ([[381]]): De [[Heilige Geest]] werd gelijkgesteld aan de Vader en de Zoon.
Op deze wijze ontstond de nu nog gebruikte geloofsbelijdenis van het christendom, de zgn. [[Geloofsbelijdenis van Nicea-Constantinopel|Niceens-Constantinopolitaanse belijdenis]]. Het arianisme en het [[apollinarisme]] werden veroordeeld.
[[Concilie van Efeze (431)|Efeze]] ([[431]]): De bewering van [[Nestorius van Constantinopel|Nestorius]], dat Jezus God en Mens afzonderlijk is, werd weerlegd; er werd bevestigd dat Jezus God-Mens is en dat de Heilige Maagd Maria de Moeder is van Jezus de God-Mens en niet de Moeder van de Mens alleen.
Het [[Concilie van Chalcedon]] ([[451]]) bevestigde de goddelijke én menselijke natuur van Christus.
Regel 109:
==Zie ook==
* [[Koptisch-katholieke Kerk]] (geünieerd met [[Rooms-katholieke Kerk]], gebruikt Koptische liturgie; bestaat uit geünieerde Kopten.)
* [[Lijst van
* [[Kopten]] (= benaming voor álle christelijke Egyptenaren...)
|