Voetbalkampioenschap van de Sovjet-Unie

voetbalcompetitie in Sovjet-Unie

Het voetbalkampioenschap van de Sovjet-Unie was het hoogste niveau van het voetbal in de Sovjet-Unie tot aan het uiteenvallen hiervan in 1991 en werd ook Sovjet Top Liga genoemd.

Sovjet Top Liga
Opgericht
1936
Opgeheven
1991
Land
Vlag van Sovjet-Unie Sovjet-Unie
Degradatie naar
Pervaja Liga
Aantal clubs
16
Recordkampioen
Dinamo Kiev (13)

Geschiedenis

bewerken

Het Russische voetbal was begin 20ste eeuw weinig georganiseerd. Tot aan 1936 werd er door stedenteams sporadisch om een soort landskampioenschap gestreden. Dit gebeurde slechts acht keer met de volgende steden als winnaars:

 

Dit veranderde toen op 22 mei 1936 de Sovjet Top Liga van start ging. In het eerste jaar werd er nog zowel in het voorjaar als in het najaar een competitie gespeeld, maar vanaf 1937 werd elk jaar gestreden om het landskampioenschap. Uitgezondering waren de oorlogsjaren 1941-1945 (geen competitie) en 1976, toen er net als in 1936 een dubbele competitie werd gespeeld. Toen in 1991 de Sovjet-Unie uit elkaar viel, hield ook de Sovjet Top Liga op te bestaan, al werden er nog wel pogingen ondernomen de topteams uit de verschillende republieken in één overkoepelende competitie samen te laten spelen. Al deze pogingen liepen echter op niets uit en de voormalige Sovjet-republieken startten vanaf 1992 elk hun eigen competitie. Rechtsopvolger van de Sovjet Top Liga is de Premjer-Liga, de hoogste divisie van de grootste voormalige Sovjet-republiek: de Russische Federatie, toch was het niet enkel de Russische deelrepubliek die de lakens uitdeelde. Clubs uit Oekraïne waren ook erg succesvol. Voor de nationale competities van de voormalige Sovjet-republieken wordt via het volgende overzicht doorverwezen:

Naamswijziging

bewerken

De competitie onderging door de jaren heen enkele naamswijzigingen.

  • 1936-1941 - Groep A (Группа А)
  • 1945-1949 - Eerste groep van de USSR (Первая группа СССР)
  • 1950-1962 - Klasse A van de USSR (Класс "А" СССР)
  • 1963-1969 - Eerste groep A van de USSR (Первая группа "А" СССР)
  • 1970 - Top Group
  • 1971-1991 - Sovjet Top Liga

Kampioenen Sovjet-Unie (1936-1991)

bewerken

Group A

bewerken
Seizoen Kampioen Runner-Up Derde plaats Topschutter
1936 (V)   Dinamo Moskou   Dinamo Kiev   Spartak Moskou Michail Semitsjastni
(Dinamo Moskou, 6 goals)
1936 (N)   Spartak Moskou   Dinamo Moskou   Dinamo Tbilisi Georgy Glazkov
(Spartak Moskou, 7 goals)
1937   Dinamo Moskou(2)   Spartak Moskou   Dinamo Kiev Boris Pajtsjadze
(Dinamo Tbilisi, 8 goals)
Leonid Roemjantsev
(Spartak Moskou, 8 goals)
Vasili Smirnov
(Dinamo Moskou, 8 goals)
1938   Spartak Moskou(2)   CDKA Moskou   Metalloerg Moskou Makar Hontsjarenko
(Dinamo Kiev, 19 goals)
1939   Spartak Moskou(3)   Dinamo Tbilisi   CDKA Moskou Grigori Fedotov
(CDKA Moskou, 21 goals)
1940   Dinamo Moskou (3)   Dinamo Tbilisi   Spartak Moskou Grigori Fedotov
(CDKA Moskou, 21 goals)
Sergei Solovjov
(Dinamo Moskou, 21 goals)
1941 Competitie gestopt door perikelen in WO II (Dinamo Moskou stond aan de leiding)
1942-44 Geen competitie door WO II

Eerste Groep

bewerken
Seizoen Kampioen Runner-Up Derde plaats Topschutter
1945   Dinamo Moskou (4)   CDKA Moskou   Torpedo Moskou Vsevolod Bobrov
(CDKA Moskou, 24 goals)
1946   CDKA Moskou   Dinamo Moskou   Dinamo Tbilisi Aleksandr Ponomarjov
(Torpedo Moskou, 18 goals)
1947   CDKA Moskou (2)   Dinamo Moskou   Dinamo Tbilisi Vsevolod Bobrov
(CDKA Moskou, 14 goals)
Valentin Nikolajev
(CDKA Moskou, 14 goals)
Sergei Solovjov
(Dinamo Moskou, 14 goals)
1948   CDKA Moskou (3)   Dinamo Moskou   Spartak Moskou Sergei Solovjov
(Dinamo Moskou, 25 goals)
1949   Dinamo Moskou (5)   CDKA Moskou   Spartak Moskou Nikita Simonyan
(Spartak Moskou, 26 goals)

Klasse A

bewerken
Seizoen Kampioen Runner-Up Derde plaats Topschutter
1950   CDKA Moskou (4)   Dinamo Moskou   Dinamo Tbilisi Nikita Simonjan
(Spartak Moskou, 34 goals)
1951   CDSA Moskou (5)   Dinamo Tbilisi  Sjachtjor Stalino Avtandil Gogoberidze
(Dinamo Tbilisi, 16 goals)
1952   Spartak Moskou (4)   Dinamo Kiev   Dinamo Moskou Andrej Zazrojev
(Dinamo Kiev, 11 goals)
1953   Spartak Moskou (5)   Dinamo Tbilisi   Torpedo Moskou Nikita Simonjan
(Spartak Moskou, 14 goals)
1954   Dinamo Moskou (6)   Spartak Moskou   Spartak Minsk Anatoli Iljin
(Spartak Moskou, 11 goals)
Vladimir Iljin
(Dinamo Moskou, 11 goals)
Antonin Sotsjnev
(Troedovye Rezervy Leningrad, 11 goals)
1955   Dinamo Moskou (7)   Spartak Moskou   CDSA Moskou Edoeard Streltsov
(Torpedo Moskou, 15 goals)
1956   Spartak Moskou (6)   Dinamo Moskou   CDSA Moskou Vasili Boezoenov
(ODO Sverdlovsk, 17 goals)
1957   Dinamo Moskou (8)   Torpedo Moskou   Spartak Moskou Vasili Boezoenov
(CSK MO Moskou, 16 goals)
1958   Spartak Moskou(7)   Dinamo Moskou   CSK MO Moskou Anatoli Iljin
(Spartak Moskou, 19 goals)
1959   Dinamo Moskou (9)   Lokomotiv Moskou   Dinamo Tbilisi Zaoer Kalojev
(Dinamo Tbilisi, 16 goals)
1960   Torpedo Moskou   Dinamo Kiev   Dinamo Moskou Zaoer Kalojev
(Dinamo Tbilisi, 20 goals)
Gennadi Goesarov
(Torpedo Moskou, 20 goals)
1961   Dinamo Kiev   Torpedo Moskou   Spartak Moskou Gennadi Goesarov
(Torpedo Moskou, 22 goals)
1962   Spartak Moskou (8)   Dinamo Moskou   Dinamo Tbilisi Michail Moestygin
(Belarus Minsk, 17 goals)

Klass A (eerste groep)

bewerken
Seizoen Kampioen Runner-Up Derde plaats Topschutter
1963   Dinamo Moskou (10)   Spartak Moskou   Dinamo Minsk Oleg Kopajev
(SKA Rostov, 27 goals)
1964   Dinamo Tbilisi   Torpedo Moskou   CSKA Moskou Vladimir Fedotov
(CSKA Moskou, 16 goals)
1965   Torpedo Moskou(2)   Dinamo Kiev   CSKA Moskou Oleg Kopajev
(SKA Rostov, 18 goals)
1966   Dinamo Kiev (2)   SKA Rostov   Neftianik Bakoe Ilja Datoenasjvili
(Dinamo Tbilisi, 20 goals)
1967   Dinamo Kiev (3)   Dinamo Moskou   Dinamo Tbilisi Michail Moestygin
(Dinamo Minsk, 19 goals)
1968   Dinamo Kiev (4)   Spartak Moskou   Torpedo Moskou Gotsja Gavasjeli
(Dinamo Tbilisi, 22 goals)
Berador Abdoeraimov
(Pachtakor Tasjkent, 22 goals)
1969   Spartak Moskou (9)   Dinamo Kiev   Dinamo Tbilisi Nikolaj Osjanin
(Spartak Moskou, 16 goals)
Vladimir Proskurin
(SKA Rostov, 16 goals)
Dzjemal Cherchadze
(Torpedo Kutaisi, 16 goals)

Klass A (Top Groep)

bewerken
Seizoen Kampioen Runner-Up Derde plaats Topschutter
1970   CSKA Moskou (6)   Dinamo Moskou   Spartak Moskou Givi Nodija
(Dinamo Tbilisi, 17 goals)

Top Liga

bewerken
Seizoen Kampioen Runner-Up Derde plaats Topschutter
1971   Dinamo Kiev (5)   Ararat Jerevan   Dinamo Tbilisi Edoeard Malofejev
(Dinamo Minsk, 16 goals)
1972   Zarja Vorosjilovgrad   Dinamo Kiev   Dinamo Tbilisi Oleh Blochin
(Dinamo Kiev, 14 goals)
1973   Ararat Jerevan   Dinamo Kiev   Dinamo Moskou Oleh Blochin
(Dinamo Kiev, 18 goals)
1974   Dinamo Kiev (6)   Spartak Moskou   Tsjerrnomorets Odessa Oleh Blochin
(Dinamo Kiev, 20 goals)
1975   Dinamo Kiev (7)   Sjachtjor Donetsk   Dinamo Moskou Oleh Blochin
(Dinamo Kiev, 18 goals)
1976 (V)   Dinamo Moskou (11)   Ararat Jerevan   Dinamo Tbilisi Arkadi Andreasjan
(Ararat Jerevan, 8 goals)
1976 (N)   Torpedo Moskou(3)   Dinamo Kiev   Dinamo Tbilisi Aleksandr Markin
(Zenit Leningrad, 13 goals)
1977   Dinamo Kiev (8)   Dinamo Tbilisi   Torpedo Moskou Oleh Blochin
(Dinamo Kiev, 17 goals)
1978   Dinamo Tbilisi (2)   Dinamo Kiev   Sjachtjor Donetsk Georgi Jartsev
(Spartak Moskou, 19 goals)
1979   Spartak Moskou (10)   Sjachtjor Donetsk   Dinamo Kiev Vitali Staroechin
(Sjachtjor Donetsk, 26 goals)
1980   Dinamo Kiev (9)   Spartak Moskou   Zenit Leningrad Sergej Andrejev
(SKA Rostov, 20 goals)
1981   Dinamo Kiev (10)   Spartak Moskou   Dinamo Tbilisi Ramaz Sjengelija
(Dinamo Tbilisi, 23 goals)
1982   Dinamo Minsk   Dinamo Kiev   Spartak Moskou Andrej Jakoebik
(Pachtakor Tasjkent, 23 goals)
1983   Dnjepr Dnjepropetrovsk   Spartak Moskou   Dinamo Minsk Joeri Gavrilov
(Spartak Moskou, 18 goals)
1984   Zenit Leningrad   Spartak Moskou   Dnjepr Dnjepropetrovsk Sergej Andrejev
(SKA Rostov, 20 goals)
1985   Dinamo Kiev (11)   Spartak Moskou   Dnjepr Dnjepropetrovsk Oleg Protasov
(Dnjepr Dnjepropetrovsk, 35 goals)
1986   Dinamo Kiev (12)   Dinamo Moskou   Spartak Moskou Aleksandr Borodjoek
(Dinamo Moskou, 21 goals)
1987   Spartak Moskou (11)   Dnjepr Dnjepropetrovsk   Zjalgiris Vilnius Oleg Protasov
(Dnjepr Dnjepropetrovsk, 18 goals)
1988   Dnjepr Dnjepropetrovsk (2)   Dinamo Kiev   Torpedo Moskou Jevgeni Sjachov
(Dnjepr Dnjepropetrovsk, 16 goals)
Aleksandr Borodjoek
(Dinamo Moskou, 16 goals)
1989   Spartak Moskou (12)   Dnjepr Dnjepropetrovsk   Dinamo Kiev Sergei Rodionov
(Spartak Moskou, 16 goals)
1990   Dinamo Kiev (13)   CSKA Moskou   Dinamo Moskou Oleg Protasov
(Dinamo Kiev, 12 goals)
Valeri Sjmarov
(Spartak Moskou, 12 goals)
1991   CSKA Moskou (7)   Spartak Moskou   Torpedo Moskou Igor Kolyvanov
(Dinamo Moskou, 18 goals)

Statistieken

bewerken

Ranglijst deelnamen aan de Sovjet Top Liga (1936-1991)

bewerken

N.B. Vlag = geeft aan uit welke sovjetrepubliek de club komt. In 1936 werden twee seizoenen geteld, ook deelnemers uit 1941 worden meegeteld, toen werd seizoen niet voltooid door de oorlog.

Vlag Club /54 Seizoenen
  Dinamo Moskou 54 1936-1941, 1945-1991
  Dinamo Kiev 54 1936-1941, 1945-1991
  Spartak Moskou 53 1936-1941, 1945-1976, 1978-1991
  Torpedo Moskou 51 1938-1940, 1945-1991
  Dinamo Tbilisi 51 1936-1941, 1945-1989
  Zenit Leningrad 49[1] 1938-1941, 1945-1989
  CSKA Moskou 48[2] 1936-1941, 1945-1951, 1954-1984, 1987, 1990-1991
  Sjachtjor Donjetsk 44[3] 1938-1941, 1949-1952, 1955-1971, 1973-1991
  Dinamo Minsk 39[4] 1941, 1945-1950, 1952, 1954-1955, 1957, 1960-1961, 1963-1973, 1976, 1979-1991
  Lokomotiv Moskou 38[5] 1936-1941, 1945, 1948-1950, 1952-1963, 1965-1969, 1972, 1975-1980, 1988-1989, 1991
  Ararat Jerevan 32[6] 1960-1963, 1966-1991
  Neftsji Bakoe 27[7] 1949-1950, 1960-1972, 1977-1988
  Krylja Sovetov Koejbysjev 26 1946-1960, 1962-1969, 1976-1977, 1979
  Kairat Alma-Ata 24 1960-1964, 1966-1969, 1971-1974, 1977-1982, 1984-1988
  Tsjernomorets Odessa 24[8] 1941, 1965-1970, 1974-1986, 1988-1991
  Pakhtakor Tasjkent 22 1960-1963, 1965-1971, 1973-1975, 1978-1984, 1991
  SKA Rostov aan de Don 21[9] 1959-1973, 1975, 1979-1981, 1984-1985
  Dinamo Leningrad 18 1936-1941, 1945-1953, 1962-1963
  Dnjepr Dnjepropetrovsk 18 1972-1978, 1981-1991
  Metalist Charkov 14[10] 1960-1963, 1982-1991
  Zarja Vorosjilovgrad 13 1967-1979
  Torpedo Koetaisi 13 1962-1970, 1982-1983, 1985-1986
  Rotor Volgograd 12[11] 1938-1941, 1945-1950, 1989-1990
  Zjalgiris Vilnjoes 11[12] 1953, 1960-1962, 1983-1989
  Nistru Kisjinev 11[13] 1956-1964, 1974, 1983
  Karpaty Lvov 9 1971-1977, 1980
  Daugava Riga 7 1949-1952, 1960-1962
  Krylja Sovetov Moskou 6 1938, 1940, 1945-1948
  VVS Moskou 6 1947-1952
  Elektrik Leningrad 5[14] 1936-1939
  Metalloerg Moskou 4 1937-1940
  Lokomotiv Charkov 4 1949-1950, 1953-1954
  Pamir Doesjanbe 3 1989-1991
  Admiraltejets Leningrad 3 1958, 1960-1961
  Troedovye Rezervy Leningrad 3 1954-1956
  Koeban Krasnodar 3 1980-1982
  Fakel Voronezj 2[15] 1961, 1985
  Spartak Tbilisi 2 1950-1951
  Spartak Vladikavkaz 2[16] 1970, 1991
  Dinamo Odessa 2 1938-1939
  Torpedo Gorki 2 1951, 1954
  SKA Odessa 2 1965-1966
  Spartak Leningrad 2 1938, 1941
  Spartak Charkov 2 1938, 1941
  Kalev Tallinn 2 1960-1961
  Metalloerg Zaporizja 1 1991
  Volga Gorki 1 1964
  Selmasj Charkov 1 1938
  FK Zenit Leningrad[17] 1 1938
  VMS Moskou 1 1951
  Stalinets Moskou 1 1938
  Oeralmasj Sverdlovsk 1 1969
  Lokomotiv Kiev 1 1938
  Dinamo Rostov aan de Don 1 1938
  Sjinnik Jaroslavl 1 1964
  Temp Bakoe 1 1938
  Tavrija Simferopol 1 1981
  Dinamo Kirovabad 1 1968
  Goeria Lantsjchoeti 1 1987
  ODO Sverdlovsk 1 1956
  Pisjtsjevik Moskou 1 1938
  Lokomotivi Tbilisi 1 1938
  SK Kalinin 1 1952
  Boerevestnik Moskou 1 1938
  Profsojuz-2 Moskou 1[18] 1941

Spelers

bewerken

Gespeelde wedstrijden

bewerken
Gespeelde wedstrijden
Speler Wedstrijden
1   Oleh Blochin 432
2   Viktor Sjoestikov 427
3   Galimzjan Choesainov 410
4   Nikolaj Osjanin 402
5   Lev Boertsjalkin 400
  Michail Sokolovski 400
7   Sergej Bondarenko 392
8   Vladimir Fedotov 382
9   Leonid Boerjak 377
10   Aleksandr Boebnov 375
  Slava Metreveli 375

Topschutters aller tijden

bewerken
Topschutter
Topschutter Goals
1   Oleh Blochin 211
2   Aleksandr Ponomarjov 153
3   Nikita Simonjan 145
4   Sergei Solovjov 144
5   Grigori Fedotov 132
6   Edoeard Markarov 129
7   Avtandil Gogoberidze 128
8   Valentin Ivanov 125
  Oleg Protasov 125
10   Ramaz Sjengelija 120

Zie ook

bewerken