Naar inhoud springen

Timesharing (informatica)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door RobotQuistnix (overleg | bijdragen) op 25 jan 2008 om 20:00. (clean up, Replaced: de de → de met AWB)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.

Timesharing is een vorm van multitasking, vooral gebruikt tussen 1970 en 1980, waarbij een computer schijnbaar gelijktijdig gebruikt wordt door een aantal mensen die een terminal bedienen. Technisch wordt timesharing mogelijk gemaakt doordat het besturingssysteem een lopend programma kan onderbreken. Economisch was het zinvol omdat in die tijd het rekenorgaan en het geheugen duur waren ten opzichte van de terminal. De gebruiker kreeg de indruk de computer geheel ter beschikking te hebben. Het beheer hoefde alleen bij de centrale computer plaats te vinden.

Aanvankelijk werd timesharing via telefoonlijnen aangeboden door commerciële ondernemingen, die rekeningen verstuurden op basis van de gebruikte rekentijd, aansluittijd en opslag. Later kwam ook in-house timesharing in zwang. Timesharing was zowel op mainframes als op minicomputers mogelijk. Bij de laatste waren de mogelijkheden echter beperkt; gebruikers konden bijvoorbeeld alleen Basicprogramma's draaien.

Door de opkomst van de personal computer verdween het economische bestaansrecht van timesharing. Bij de huidige stand van de techniek is een timeharingsysteem te vergelijken met een server met thin clients.

Het concept werd voor de eerste maal beschreven door Bob Bemer in 1957 als onderdeel van een artikel voor het Automatic Control Magazine. Het eerste project om een time-sharing systeem te ontwikkelen werd uitgevoerd door John McCarthy, later in 1957, met een aangepaste IBM 704, en later met een aangepaste IBM 7090. Dit resulteerde in de ontwikkeling van het Compatible Time Sharing System (CTSS) in 1961. CTSS wordt beschouwd als de eerste daadwerkelijke time-shared systeem en werd gebruikt tot 1973.

Andere timesharing systemen waarvan sommige nog steeds in gebruik zijn:

  • IBM CMS (onderdeel van VM/CMS)
  • IBM TSS/360 (nooit afgerond)
  • IBM Time Sharing Option (TSO)
  • KRONOS (later NOS) met de CDC 6000 serie
  • Michigan Terminal System
  • Multics
  • MUSIC/SP
  • WYLBUR
  • RSTS/E
  • UNIX