Naar inhoud springen

Joseph Marienstadion: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Fix referenties, oplossing foutmelding
(39 tussenliggende versies door 21 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox stadion
{{Infobox stadion
| naam stadion = Joseph Marienstadion
| naam = Joseph Marienstadion
| afbeelding = Stade Joseph Marien.JPG
| afbeelding = Union-Patro 18-03-2012 14-29-16.JPG
| onderschrift = Het Joseph Marienstadion in Vorst
| onderschrift = Het stadion in 2012
| projectnaam =
| bijnaam = Dudenpark, La Butte
| bijnaam = Dudenpark, La Butte
| plaats = [[Vorst (Brussel)|Vorst]], [[België]]
| plaats = {{BE-VLAG}} [[Vorst (Brussel)|Vorst]]
| capaciteit = 5.500 (2010)<ref name="capaciteit">[http://www.nieuwsblad.be/cnt/np2n1dic Joseph Mariënstadion in Sint-Gillis], Het Nieuwsblad, 3 april 2010</ref>
| capaciteit = 8.000
| bouwjaar = [[1915]] – [[1919]]
| geopend = [[14 september]] [[1919]]
| bouwjaar = [[1915]] [[1919]]
| opening = [[14 september]] [[1919]]
| kosten = 600.000 [[Belgische_frank|Frank]]
| kosten = 600.000 [[Belgische frank|Frank]]
| architect = [[Albert Callewaert]]
| bespelers = [[Union Sint-Gillis]]
| architect = [[Albert Callewaert]]
| eigenaar =
| eerste wedstrijd = Union Sint-Gillis – [[AC Milan|Milan Club]]
| beheerder =
| laatste wedstrijd =
| gerenoveerd = [[1926]]
| bespelers = [[Union Sint-Gillis]]
| eerste wedstrijd = Union Sint-Gillis – [[AC Milan|Milan Club]]
| gesloten =
| laatste wedstrijd =
| afgebroken =
| gerenoveerd = [[1926]], [[2018]]
| vorigenamen =
| naamtribunes =
| gesloten =
| veldafmetingen =
| afgebroken =
| vorigenamen =
| afbeelding2=
| naamtribunes =
| lat_deg =
| lat_min =
| lat_sec =
| lat_dir =
| veldafmetingen =
| lon_deg =
| lon_min =
| lon_sec =
| lon_dir =
| afbeelding2 = Stade Joseph Marien.JPG
}}
}}
[[Bestand:Stade Joseph Marien during a match Union Saint-Gilloise vs Daring Club de Bruxelles in the 1930s (from Miroir des Sports).jpg|thumb|Een match Union-Daring in de jaren 1930]]
Het '''Joseph Marienstadion''' (Frans: Stade Joseph Marien) is een [[voetbal]]stadion in de [[België|Belgische]] gemeente [[Vorst (Brussel)|Vorst]]. Het is de thuishaven van de Brusselse voetbalploeg [[Union Sint-Gillis]] en het stadion is onderdeel van het [[Dudenpark]]. In de hoogtijdagen van Union Sint-Gillis had het stadion een capaciteit van 44.000 plaatsen. Wegens veiligheidsredenen werd de capaciteit in 2010 teruggebracht tot 5.500 plaatsen.<ref name="capaciteit"/> De eretribune van het stadion is beschermd cultureel Belgisch erfgoed.<ref name="nieuwsblad-erfgoed">http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=NP2N1DIC, Nieuwsblad (4 maart 2010)</ref>

Het '''Joseph Marienstadion''' (Frans: ''Stade Joseph Marien'') is een [[voetbal]]stadion in de [[België|Belgische]] gemeente [[Vorst (Brussel)|Vorst]]. Het is de thuishaven van de Brusselse voetbalploeg [[Union Sint-Gillis]]. In de hoogtijdagen van die club had het stadion een capaciteit van 44.000 plaatsen. Sinds 2018 kunnen er 8.081 toeschouwers binnen. Met de gesloten uitvakken zijn er in theorie 9.400 plaatsen.<ref name="capaciteit">[https://rusg.brussels/en/stadium Stadium], Union Sint-Gillis clubwebsite</ref> Het stadion ligt in het beschermde [[Dudenpark]] en heeft een eretribune die ook geklasseerd erfgoed is.<ref name="nieuwsblad-erfgoed">[https://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=NP2N1DIC Nieuwsblad (4 maart 2010)]</ref>

== Beschrijving ==
De tribunes van het Joseph Marienstadion liggen in de vorm van een kuip tegen de flanken van het Dudenpark. Ze zijn niet overdekt. De halfronde zijtribunes hebben zitplaatsen, de lange oosttribune heeft staanplaatsen. Ertegenover, langs de Brusselsesteenweg, ligt de hoofdtribune van Albert Callewaert uit 1926. Ze heeft een bakstenen voorgevel in [[art-deco]] die ruim 100 meter breed is. Hij is versierd met zeven [[expressionisme|expressionistische]] [[bas-reliëf]]s van beeldhouwer [[Oscar De Clerck]], die stuk voor stuk de twee disciplines uitbeelden waarin Union Saint Gilloise uitblonk: voetbal en atletiek. De ruimtes onder de tribune hebben diverse figuratieve [[Glas in lood|glas-in-loodramen]]. Het Club House heeft nog de originele houten [[lambrisering]]en.


== Geschiedenis ==
== Geschiedenis ==
Door de successen van Union Saint-Gilloise tussen 1904 en 1915, behaald op braakliggende terreinen, besloot de club een eigen stadion te bouwen. Aan de rand van het Dudenpark vond de club in 1914 een overwoekerde moestuin.<ref name="De comeback van een monument">[https://www.standaard.be/cnt/dmf20210723_97707393 De comeback van een monument], De Standaard, 24 juli 2021. [https://web.archive.org/web/20210727010303/https://www.standaard.be/cnt/dmf20210723_97707393 Gearchiveerd] op 27 juli 2021.</ref> De grond werd voor dertig jaar gehuurd van de [[Koninklijke Schenking]]. De werken begonnen in 1915 maar de eigenlijke bouw kon pas beginnen na de oorlog, toen grondstoffen enorm duur waren. Het werd daarom een noodstadion zonder kleedkamers of ander comfort: spelers kleedden zich om in een oude manège en kwamen door de tribune naar het veld. Op 14 september 1919 werd in dit ''Stade de la Butte'' de eerste match gespeeld tegen [[AC Milan|Milan FC]], in aanwezigheid van [[Leopold III van België|prins Leopold]].<ref>[https://www.bruzz.be/stedenbouw/van-la-butte-tot-het-marienstadion-union-viert-eeuw-voetbal-dudenpark-2019-09-14 Van La Butte tot het Mariënstadion: Union viert eeuw voetbal in Dudenpark], bruzz.be, 14 september 2019. [https://web.archive.org/web/20211130062757/https://www.bruzz.be/stedenbouw/van-la-butte-tot-het-marienstadion-union-viert-eeuw-voetbal-dudenpark-2019-09-14 Gearchiveerd] op 30 november 2021.</ref> Het had een capaciteit van 25.000 toeschouwers en zou het volgende jaar dienst doen als een van de vier voetbalstadions tijdens de [[Olympische Zomerspelen 1920]].
Door de successen van Union Saint-Gilloise tussen 1904 en 1915, besloot de club een nieuw stuk grond te kopen. Aan de rand van het Dudenpark bouwde de club in 1918 een nieuw stadion, dat twee jaar later dienst zou doen als een van de vier voetbalstadions tijdens de [[Olympische Zomerspelen 1920]]. Na de Zomerspelen van 1920 besloot de gemeente Vorst om Union Saint-Gilloise te onteigenen van de gronden van het stadion, om op die plaats een nieuw gemeentehuis te bouwen. De gemeenschap van Vorst en de supporters van Union Saint-Gilloise reageerden heftig tegen de plannen. Toen de nationale Belgische voetbalbond zich in de discussie mengde, besloot de gemeente Vorst om van deze plannen af te zien.<ref name="verganeglorie">https://www.martijnmureau.nl/vergane-glorie-stade-joseph-marien/ (6 maart 2011)</ref> '''Josephus Marien''' is geboren in [[Duffel]] op [[7 oktober]] [[1880]] als zoon van den beenhouwer van [[Duffel]].Op [[6 november]] [[1933]] kreeg hij een hartaanval tijdens de wedstrijd op [[Daring CB]] en overleed ter plaatse in [[Molenbeek]].

Na de Olympische Spelen besloot de gemeente Vorst om het stadion te onteigenen en op die plaats een nieuw gemeentehuis te bouwen. De Vorstenaren en de supporters van Union reageerden heftig tegen de plannen. Toen de voetbalbond zich bij monde van voorzitter [[Rodolphe William Seeldrayers|Seeldrayers]] ook tegen het project kantte, zag de gemeente ervan af. Daarmee was de weg vrij om vanaf 1922 een nieuw stadion te bouwen. De eretribune, naar een ontwerp van de architect Albert Callewaert, werd van 3 mei tot 25 augustus 1926 in een recordtijd gebouwd. De openingsmatch tegen [[FC Dordrecht]] vond plaats op 26 augustus 1926 in een modern complex met stadionlampen en een capaciteit van 35.000 plaatsen. Daarmee was het een van de grootste stadions in België.

[[Bestand:Union Saint-Gilles stadium 7.jpg|thumb|links|180px|Toegang kantine]]
[[Bestand:Union Saint-Gilles stadium 4.jpg|thumb|Beschermde hoofdtribune]]

Op zondag 19 februari 1933, nota bene op de dag van de [[Zwanzederby|derby tegen rivaal Daring Club de Bruxelles]], overleed de 52-jarige Union-voorzitter uit [[Duffel]], Joseph Marien, aan een hartaanval{{Bron?||2022|05|14}} (de derby was op 21 mei 1933). De club besloot enkele maanden later om het stadion naar hem te vernoemen. Er was ondertussen plaats voor 44.000 toeschouwers.


In 1976 verdween de atletiekpiste en werden de tribunes achter de doelen voor het publiek gesloten. De tribunes waren verzakt en door de teloorgang van Royale Union Saint-Gilloise vanaf de jaren 50, was de publieke belangstelling minder dan voorheen. Een voorzitter die met het verleden wilde breken, sloopte de koninklijke loge en gooide alle bekers in de kelder.<ref name="De comeback van een monument" /> De capaciteit van het stadion werd in 2010 teruggebracht tot 5.500 plaatsen.<ref name="capaciteit" /> Datzelfde jaar werd de eretribune beschermd als monument.
Mede door de populariteit van Union Saint-Gilloise en de plannen van de gemeente Vorst, besloot de voetbalclub een nieuw stadion te bouwen. Architect Albert Callewaert ontwierp het nieuwe stadion en in 1926 werd de eretribune opgeleverd. De eretribune is met name prachtig vanwege haar voorgevel, die ruim 100 meter breed is. De voorgevel is versierd met zeven uitgebeitelde stukken steen, die stuk voor stuk de twee disciplines uitbeelden waarin Union Saint Gilloise uitblonk; Voetbal en atletiek. De ruimtes onder de tribune hebben diverse [[Glas in lood|glas-in-loodramen]] waarin prachtige afbeeldingen zijn verwerkt. De eretribune is in 2010 uitgeroepen tot beschermd cultureel Belgisch erfgoed. Na de complete oplevering van het stadion, in 1926, beschikte Union Saint-Gilloise over een voor die tijd modern stadion. Het stadion had stadionlampen en met een capaciteit van 35.000 plaatsen was het stadion een van de grootste in België.


Om te voldoen aan de voorwaarden van Eerste Klasse B volgde een verbouwing, waardoor Union in de seizoenen 2016-2017 en 2017-2018 uitweek naar het [[Koning Boudewijnstadion]]. Door de beschermde status van het Dudenpark waren sommige ingrepen niet toegelaten, zoals een dak boven de openluchttribunes. In 2021 liet CEO Philippe Bormans weten dat de eigenaars van Union de eerste ploeg weg willen uit het Joseph Marienstadion.<ref>[https://www.bruzz.be/sport/union-heeft-plannen-voor-nieuw-stadion-vorst-maar-onze-ziel-blijft-het-dudenpark-2021-03-24 Union heeft plannen voor nieuw stadion in Vorst: 'Maar onze ziel blijft in het Dudenpark'], bruzz.be, 24 maart 2021. [https://web.archive.org/web/20220929105657/https://www.bruzz.be/sport/union-heeft-plannen-voor-nieuw-stadion-vorst-maar-onze-ziel-blijft-het-dudenpark-2021-03-24 Gearchiveerd] op 29 september 2022.</ref>
Op 19 februari 1933, nota bene op de dag van de derby tegen rivaal Daring Club Bruxelles, overleed de Union Saint-Gilloise voorzitter Joseph Marien.<ref name="verganeglorie"/> De club besloot enkele maanden later om het stadion naar hem te vernoemen. Eind jaren 70 werden de tribunes achter de doelen voor het publiek gesloten. De tribunes waren verzakt en door de teloorgang van Royale Union Saint-Gilloise vanaf de jaren 50, was de publieke belangstelling minder dan voorheen. De capaciteit van het stadion werd in 2010 teruggebracht tot 5.500 plaatsen.<ref name="capaciteit"/>


== Olympische Spelen 1920 ==
== Olympische Spelen 1920 ==
Het Joseph Marienstadion was tijdens de Olympische Spelen van 1920 een van de vier terreinen waar het voetbaltoernooi werd gespeeld. In het stadion, dat toen nog de naam La Butte droeg, werden drie voetbalwedstrijden gespeeld:<ref name="olympisch-overzicht">http://www.rsssf.com/tableso/ol1920f-det.html</ref>
Het Joseph Marienstadion was tijdens de Olympische Spelen van 1920 een van de vier terreinen waar het voetbaltoernooi werd gespeeld. In het stadion, dat toen nog de naam La Butte droeg, werden drie voetbalwedstrijden gespeeld:<ref name="olympisch-overzicht">[http://www.rsssf.com/tableso/ol1920f-det.html Football Tournament 1920 Olympiad]. [https://web.archive.org/web/20220706213237/http://www.rsssf.com/tableso/ol1920f-det.html Gearchiveerd] op 6 juli 2022.</ref>


{| class="wikitable" style=" text-align:center; font-size:95%;"
{| class="wikitable" style=" text-align:center; font-size:95%;"
Regel 49: Regel 72:


== Externe link ==
== Externe link ==
* [https://www.martijnmureau.nl/vergane-glorie-stade-joseph-marien/ Vergane Glorie – Stade Joseph Marien, foto’s en uitgebreide geschiedenis]
* [https://www.martijnmureau.nl/vergane-glorie-stade-joseph-marien/ Vergane Glorie – Stade Joseph Marien, foto's en uitgebreide geschiedenis]


{{Appendix}}
{{Appendix}}
{{Navigatie stadions betaald voetbal België}}
{{Navigatie stadions betaald voetbal België}}
{{Navigatie accommodaties Olympische Zomerspelen 1920}}
{{Commonscat|Joseph Marien Stadium}}
{{Coor title dms|50|49|3.93|N|4|19|45.36|E|type:landmark}}
{{Coor title dms|50|49|3.93|N|4|19|45.36|E|type:landmark}}


[[Categorie:Beschermd erfgoed in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest]]
[[Categorie:Beschermd erfgoed in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest]]
[[Categorie:Voetbalstadion in België]]
[[Categorie:Voetbalstadion in Brussel]]
[[Categorie:Bouwwerk in Brussel]]
[[Categorie:Bouwwerk in Vorst]]
[[Categorie:Olympische_Zomerspelen_1920]]
[[Categorie:Olympische Zomerspelen 1920]]
[[Categorie:Sport_in_Brussel]]
[[Categorie:Sport in Vorst]]
[[Categorie:Vorst]]
[[Categorie:Union Sint-Gillis]]
[[Categorie:Sint-Gillis]]

Versie van 26 feb 2024 06:35

Joseph Marienstadion
Het stadion in 2012
Het stadion in 2012
Bijnaam Dudenpark, La Butte
Plaats Vlag van België Vorst
Capaciteit 8.000
Bouwjaar 19151919
Kosten 600.000 Frank
Architect(en) Albert Callewaert
Bespelers Union Sint-Gillis
Eerste wedstrijd Union Sint-Gillis – Milan Club
Gerenoveerd 1926, 2018
Afbeeldingen
Joseph Marienstadion
Portaal  Portaalicoon   Sport
Een match Union-Daring in de jaren 1930

Het Joseph Marienstadion (Frans: Stade Joseph Marien) is een voetbalstadion in de Belgische gemeente Vorst. Het is de thuishaven van de Brusselse voetbalploeg Union Sint-Gillis. In de hoogtijdagen van die club had het stadion een capaciteit van 44.000 plaatsen. Sinds 2018 kunnen er 8.081 toeschouwers binnen. Met de gesloten uitvakken zijn er in theorie 9.400 plaatsen.[1] Het stadion ligt in het beschermde Dudenpark en heeft een eretribune die ook geklasseerd erfgoed is.[2]

Beschrijving

De tribunes van het Joseph Marienstadion liggen in de vorm van een kuip tegen de flanken van het Dudenpark. Ze zijn niet overdekt. De halfronde zijtribunes hebben zitplaatsen, de lange oosttribune heeft staanplaatsen. Ertegenover, langs de Brusselsesteenweg, ligt de hoofdtribune van Albert Callewaert uit 1926. Ze heeft een bakstenen voorgevel in art-deco die ruim 100 meter breed is. Hij is versierd met zeven expressionistische bas-reliëfs van beeldhouwer Oscar De Clerck, die stuk voor stuk de twee disciplines uitbeelden waarin Union Saint Gilloise uitblonk: voetbal en atletiek. De ruimtes onder de tribune hebben diverse figuratieve glas-in-loodramen. Het Club House heeft nog de originele houten lambriseringen.

Geschiedenis

Door de successen van Union Saint-Gilloise tussen 1904 en 1915, behaald op braakliggende terreinen, besloot de club een eigen stadion te bouwen. Aan de rand van het Dudenpark vond de club in 1914 een overwoekerde moestuin.[3] De grond werd voor dertig jaar gehuurd van de Koninklijke Schenking. De werken begonnen in 1915 maar de eigenlijke bouw kon pas beginnen na de oorlog, toen grondstoffen enorm duur waren. Het werd daarom een noodstadion zonder kleedkamers of ander comfort: spelers kleedden zich om in een oude manège en kwamen door de tribune naar het veld. Op 14 september 1919 werd in dit Stade de la Butte de eerste match gespeeld tegen Milan FC, in aanwezigheid van prins Leopold.[4] Het had een capaciteit van 25.000 toeschouwers en zou het volgende jaar dienst doen als een van de vier voetbalstadions tijdens de Olympische Zomerspelen 1920.

Na de Olympische Spelen besloot de gemeente Vorst om het stadion te onteigenen en op die plaats een nieuw gemeentehuis te bouwen. De Vorstenaren en de supporters van Union reageerden heftig tegen de plannen. Toen de voetbalbond zich bij monde van voorzitter Seeldrayers ook tegen het project kantte, zag de gemeente ervan af. Daarmee was de weg vrij om vanaf 1922 een nieuw stadion te bouwen. De eretribune, naar een ontwerp van de architect Albert Callewaert, werd van 3 mei tot 25 augustus 1926 in een recordtijd gebouwd. De openingsmatch tegen FC Dordrecht vond plaats op 26 augustus 1926 in een modern complex met stadionlampen en een capaciteit van 35.000 plaatsen. Daarmee was het een van de grootste stadions in België.

Toegang kantine
Beschermde hoofdtribune

Op zondag 19 februari 1933, nota bene op de dag van de derby tegen rivaal Daring Club de Bruxelles, overleed de 52-jarige Union-voorzitter uit Duffel, Joseph Marien, aan een hartaanval[bron?] (de derby was op 21 mei 1933). De club besloot enkele maanden later om het stadion naar hem te vernoemen. Er was ondertussen plaats voor 44.000 toeschouwers.

In 1976 verdween de atletiekpiste en werden de tribunes achter de doelen voor het publiek gesloten. De tribunes waren verzakt en door de teloorgang van Royale Union Saint-Gilloise vanaf de jaren 50, was de publieke belangstelling minder dan voorheen. Een voorzitter die met het verleden wilde breken, sloopte de koninklijke loge en gooide alle bekers in de kelder.[3] De capaciteit van het stadion werd in 2010 teruggebracht tot 5.500 plaatsen.[1] Datzelfde jaar werd de eretribune beschermd als monument.

Om te voldoen aan de voorwaarden van Eerste Klasse B volgde een verbouwing, waardoor Union in de seizoenen 2016-2017 en 2017-2018 uitweek naar het Koning Boudewijnstadion. Door de beschermde status van het Dudenpark waren sommige ingrepen niet toegelaten, zoals een dak boven de openluchttribunes. In 2021 liet CEO Philippe Bormans weten dat de eigenaars van Union de eerste ploeg weg willen uit het Joseph Marienstadion.[5]

Olympische Spelen 1920

Het Joseph Marienstadion was tijdens de Olympische Spelen van 1920 een van de vier terreinen waar het voetbaltoernooi werd gespeeld. In het stadion, dat toen nog de naam La Butte droeg, werden drie voetbalwedstrijden gespeeld:[6]

Datum Ronde Wedstrijd Uitslag Toeschouwers
1. 28 augustus 1920 Eerste Ronde Vlag van Nederland NederlandVlag van Luxemburg Luxemburg 3 – 0 3.000
2. 28 augustus 1920 Eerste Ronde Vlag van Spanje SpanjeVlag van Denemarken Denemarken 4 – 0 3.000
3. 29 augustus 1920 Kwartfinale Vlag van Tsjecho-Slowakije Tsjecho-SlowakijeVlag van Noorwegen Noorwegen 4 – 0 4.000
Zie de categorie Joseph Marien Stadium van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.