Extreemrechts aan de macht in Frankrijk?

Ik had dit topic "Franse parlementsverkiezingen" kunnen noemen, maar ik was bang dat dat te saai zou klinken, en dat dan niemand zou klikken.

Ik weet niet of iemand dit interesseert, maar hier even een samenvatting van de situatie:

In Frankrijk won het extreemrechtse Rassemblement National (voorheen Front National) de Europese verkiezingen van 9 juni met een dikke winst: 31,37% van de stemmen, tegen 14,60% van de stemmen voor de partij van president Emmanuel Macron.

Diezelfde avond ontbond Macron het parlement en schreef nieuwe verkiezingen uit. Die worden op 30 juni (aanstaande zondag) en 7 juli gehouden, slechts 3 weken na zijn aankondiging dus. De kans is groot dat RN die verkiezingen wint en dan de premier en ministers mag leveren. Een zorgelijk vooruitzicht, want de RN, destijds FN, werd in 1972 opgericht door Jean-Marie Le Pen. Hij deed dit met voormalige collaborateurs en voormalig SS'ers Pierre Bousquet en Léon Gaultier. Le Pen zelf is indertijd door de rechter veroordeeld wegens holocaustontkenning (hij zei met name dat de holocaust "slechts een detail" in de geschiedenis was).

Zijn dochter, Marine Le Pen, heeft weliswaar een nieuw imago aan het RN gegeven, waardoor de partij in de ogen van velen acceptabeler werd, maar het partijprogramma bevat nog steeds vele punten die door velen als erg problematisch/racistisch worden gezien. Zo wil RN de toegang tot de Franse nationaliteit inperken, buitenlanders de toegang tot het sociale voorzieningen ontzeggen, en migratie drastisch terugdringen. In het verleden wilde de partij ook uit de EU, maar dit is sinds Brexit niet echt meer een belangrijk punt.

Anderzijds hebben de linkse partijen zich weten te verenigen onder de naam Nouveau Front Populaire. De naam front populaire is een verwijzing naar de gelijknamige samenwerking van linkse partijen uit de jaren 30. Toen dreigden er fascisten aan de macht te komen, maar het front populaire wist de verkiezingen in 1936 te winnen en dit (op de korte termijn) te voorkomen. Het front populaire introduceerde overigens ook de 40-urige werkweek, en 2 weken betaald verlof (iets dat tot toen niet bestond in Frankrijk).

Het nieuwe front populaire bestaat uit Europe Ecologie Les Verts (de groene partij), Parti Socialiste (centrum links), La France Insoumise en Parti Communiste Français. Vooral de twee laatst genoemden zijn voor sommigen behoorlijk extreem, al worden ze niet officieel onder extreemlinks geschaard. Hoewel deze samenwerking snel tot stand is gekomen, heeft een samenwerking op links eerder nooit gewerkt, en zijn er behoorlijk veel verschillen tussen deze partijen.

Vooralsnog staat RN voor in de peilingen, gevolgd NFP (Nouveau Front Populaire). De partij van Macron gaat waarschijnlijk een flinke verkiezingsnederlaag tegemoet.

Dit was dus voor de context. Denken jullie dat dit een historisch moment is? Mogen de Fransen zich zorgen maken over het vooruitzicht van RN in de regering? En wat vinden jullie van de bredere context (in veel landen doet extreemrechts het immers goed)?

oudebaas schreef: ↑

26-06-2024 16:39

Met het districtenstelsel in twee rondes zal RN waarschijnlijk geen meerderheid in het parlement halen. Zelfs als ze in de eerste ronde in bijna alle districten de grootste worden, maar géén meerderheid halen. In de tweede ronde zal de andere partij in de meeste districten dan een meerderheid halen.

Dit was altijd waar. Bijvoorbeeld, bij de presidentsverkiezingen in 2002 kwam Jean-Marie Le Pen voor het eerst in de tweede ronde. Veel mensen gingen toen tussen de eerste en de tweede rondes de straat op, en Jacques Chirac won uiteindelijk in de tweede ronde met meer dan 80%.

Maar dit werkt alleen als de RN ook daadwerkelijk als een extreme partij wordt gezien door een groot deel van de bevolking, en dat is steeds minder het geval. Als bijv. RN in de tweede ronde tegenover NFP komt te staan, zullen veel mensen die op Ensemble (de partij van Macron) hebben gestemd niet per se voor NFP gaan in de tweede ronde. Ensemble is centrumrechts, en die zijn vaak net zo bang voor links als voor extreemrechts.

De tijd dat mensen massaal tegen RN stemden in de tweede ronde is denk ik toch voorbij.

Overigens is RN tijdens de Europese verkiezingen op 9 juni daadwerkelijk bijna overal de grootste geworden, zelfs in regio's waar men traditioneel links stemt. Dat RN in bijna alle districten de grootste wordt is dus helemaal niet ondenkbaar.

redhead70 schreef: ↑

26-06-2024 17:02

Los van dit alles zijn het geen president verkiezingen dus Macron is er nog tot 27

Nee, klopt.

Maar als de president van een andere partij is dan de premier krijg je wat men een "cohabitation" noemt, en dit perkt de macht van de president wel in. De RN krijgt bij een overwinning sowieso een flinke vinger in de pap bij vooral de binnenlandse politiek (bijv. als het gaat om onderwijs of immigratie). Dus ookal zijn het geen presidentsverkiezingen, dit is sowieso geen goed nieuws.

Komt nog bij dat Macron zelf niet echt als een krachtig alternatief voor RN wordt gezien. Hij maakt zich er de laatste tijd steeds vaker schuldig aan RN-standpunten te herhalen om zelf te scoren. Zo is er een strengere immigratiewet gekomen, en veroorzaakte hij laatst een relletje door op te roepen tot "demografische herbewapening". Vooral feministische organisaties maakten zich zorgen over zijn voorstellen voor een natalistisch beleid.

Dus ja, deze verkiezingen zijn wel degelijk van belang.

redhead70 schreef: ↑

26-06-2024 19:06

Dat zijn ze zeker en dat bestrijd ik ook niet. Ik wilde enkel aangeven dat het niet zo werkt als in Nederland, dus dat Macron aanblijft.

Ik heb een deel van mijn leven in Frankrijk doorgebracht, dus dit is voor mij in ieder geval geen nieuws.

Maar inderdaad, dit had ik misschien duidelijker moeten vermelden in mijn OP.