Aozadur ar Broioù a Ezporzh Petrol : diforc'h etre ar stummoù
Xqbot (kaozeal | degasadennoù) D r2.7.2) (Robot kemmet: ru:Организация стран-экспортёров нефти |
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
||
(13 stumm da c'hortoz gant 7 implijer kuzhet.) | |||
Linenn 1: | Linenn 1: | ||
[[Restr:Flag of OPEC.svg|150px|thumb|right|Banniel ABEP]] |
|||
'''Aozadur ar Broioù a Ezporzh Petrol''' pe '''ABEP''' (e saozneg '''Organization of the Petroleum Exporting Countries''', '''OPEC''') a zo ur c'henemglev etre an daouzek bro a ezporzh [[eoul-maen]], en o zouez [[Aljeria]], [[Angola]], [[Ecuador]], [[Iran]], [[Irak]], [[Koweit]], [[Libia]], [[Nigeria]], [[Katar]], [[Arabia Saoudat]], an [[Emirelezhioù Arab Unanet]], ha [[Venezuela]]. <br /> |
|||
[[Restr:OPEC.svg|350px|right|thumb|Kartenn ar broioù ezel e 2008]] |
|||
'''Aozadur ar Broioù a Ezporzh Petrol''' pe '''ABEP''' (e [[saozneg]], yezh ofisiel an aozadur: ''Organization of the Petroleum Exporting Countries'', '''OPEC''') a zo ur c'henemglev etre an daouzek bro hag a ezporzh [[eoul-maen]], en o zouez [[Aljeria]], [[Angola]], [[Ecuador]], [[Iran]], [[Irak]], [[Koweit]], [[Libia]], [[Nigeria]], [[Katar]], [[Arabia Saoudat]], an [[Emirelezhioù Arab Unanet]], ha [[Venezuela]]. <br /> |
|||
E [[Vienna]] emañ penngarter ABEP abaoe 1965, eno e vez aozet emvodoù gant ministred an eoul-maen ar stadoù izili. Aet eo [[Indonezia]] e-maez an aozadur e 2008, p'eo deuet da enporzhiañ al lodenn vrasañ eus he eoul-maen, met disklêriet he deus ar vro e teufe en-dro pa vo un ezporzhier rik er bed adarre. |
E [[Vienna]] emañ penngarter ABEP abaoe 1965, eno e vez aozet emvodoù gant ministred an [[eoul-maen]] ar stadoù izili. Aet eo [[Indonezia]] e-maez an aozadur e 2008, p'eo deuet da enporzhiañ al lodenn vrasañ eus he eoul-maen, met disklêriet he deus ar vro e teufe en-dro pa vo un ezporzhier rik er bed adarre. |
||
Hervez statudoù ABEP eo e bal pennañ divizout an doareoù da warantiñ interestoù ar c'henemglev, evit an holl hag evit pep hini. Klask a ra stabilaat prizioù an eoul-maen er marc'hadoù etrebroadel, a-benn dilamat monedoneoù noazus ha diret; kemer e kont atav interestoù ar broioù a brodu eoul-maen hag ar redi da warantiñ gounidegezh reoliek dezho; pourchas eoul-maen en un doare efedus hag ingal d'ar broioù a bren anezhañ, ha gounidegezh reizh kevala ar re a bost arc'hant e greanterezh an eoul-mae. |
Hervez statudoù ABEP eo e bal pennañ divizout an doareoù da warantiñ interestoù ar c'henemglev, evit an holl hag evit pep hini. Klask a ra stabilaat prizioù an eoul-maen er marc'hadoù etrebroadel, a-benn dilamat monedoneoù noazus ha diret; kemer e kont atav interestoù ar broioù a brodu eoul-maen hag ar redi da warantiñ gounidegezh reoliek dezho; pourchas eoul-maen en un doare efedus hag ingal d'ar broioù a bren anezhañ, ha gounidegezh reizh kevala ar re a bost arc'hant e greanterezh an eoul-mae. |
||
Abeg o deus kavet tud zo e levezon ABEP war ar marc'had, abaoe m'eo erruet efedus evit strishaat ar produadur hag ar prizioù. Chalet e oa bet broioù ar C'hornôg gant emzalc'h izili arab ABEP, pa oa bet implijet ganto "arm an eoul-maen" e-pad brezel Kippour, en ur lakaat e pleustr berzioù war an eoul-maen ha reiñ lusk da enkadenn an eoul-maen e 1973. Daoust ma c'heller displegañ dibab ar mare ha kresk ar prizioù gant ar politikerezh, e oa deuet ar c'hemmoù-se, hervez ABEP, abalamour da gemmoù untu e bed an arc'hant, ha da heul, kresk ar monc'hwezh er bed a-bezh. Gant an displegadur-mañ e tisklêr ABEP ne oa broioù ABEP nemet "reizh" en ur gresk priz an eoul-maen. |
Abeg o deus kavet tud zo e levezon ABEP war ar marc'had, abaoe m'eo erruet efedus evit strishaat ar produadur hag ar prizioù. Chalet e oa bet broioù ar C'hornôg gant emzalc'h izili arab ABEP, pa oa bet implijet ganto "arm an eoul-maen" e-pad [[brezel Kippour]], en ur lakaat e pleustr berzioù war an eoul-maen ha reiñ lusk da enkadenn an eoul-maen e 1973. Daoust ma c'heller displegañ dibab ar mare ha kresk ar prizioù gant ar politikerezh, e oa deuet ar c'hemmoù-se, hervez ABEP, abalamour da gemmoù untu e bed an arc'hant, ha da heul, kresk ar monc'hwezh er bed a-bezh. Gant an displegadur-mañ e tisklêr ABEP ne oa broioù ABEP nemet "reizh" en ur gresk priz an eoul-maen. |
||
Aet eo galloudegezh ABEP da reoliañ priz an eoul-maen war-ziskar abaoe, abalamour m'eo bet diorroet mirlec'hioù eoul-maen en [[Alaska]], [[Mor an Hanternoz]], [[Kanada]], [[Pleg-mor Mec'hiko]], [[Rusia]], koulz |
Aet eo galloudegezh ABEP da reoliañ priz an eoul-maen war-ziskar abaoe, abalamour m'eo bet diorroet mirlec'hioù eoul-maen en [[Alaska]], [[Mor an Hanternoz]], [[Kanada]], [[Pleg-mor Mec'hiko]], ha [[Rusia]], koulz hag abalamour da vodernizadur ar marc'hadoù. Gant broioù ABEP emañ c'hoazh an div drederenn eus eoul-maen ar bed, hag e miz Ebrel 2009, 33.3% eus produadur eoul-maen ar bed, ar pezh a ro dezho ul levezon vras war ar marc'had hollek. Ar rummad produerien a zeu war-lerc'h, izili [[Aozadur evit ar c'henober hag an diorren ekonomikel]] hag ar stadoù bet [[URSS|soviedel]] a brodue 23.8% ha 14.8% eus produadur eoul-maen ar bed nemetken. E 2003 e voe chalet tud zo e c'hellfe levezon ABEP war priz an eoul-maen bihanaat c'hoazh, dre ma ne c'hellfemp ket produiñ kalz muioc'h. |
||
==Izili== |
|||
E 2015: |
|||
*{{Aljeria}} |
|||
*{{Angola}} |
|||
*{{Arabia Saoudat}} |
|||
*{{Ecuador}} |
|||
*{{Emirelezhioù Arab Unanet}} |
|||
*{{Iran}} |
|||
*{{Irak}} |
|||
*{{Koweit}} |
|||
*{{Libia}} |
|||
*{{Nigeria}} |
|||
*{{Qatar}} |
|||
*{{Venezuela}} |
|||
== Liammoù diavaez == |
== Liammoù diavaez == |
||
Linenn 19: | Linenn 36: | ||
{{DEFAULTSORT:Opec}} |
{{DEFAULTSORT:Opec}} |
||
[[Rummad:Aozadurioù]] |
[[Rummad:Aozadurioù]] |
||
{{Link FA|bs}} |
|||
[[an:OPEP]] |
|||
[[ar:أوبك]] |
|||
[[arz:اوبيك]] |
|||
[[ast:Organización de Países Esportadores de Petroleu]] |
|||
[[az:Neft İxrac Edən Ölkələr Birliyi]] |
|||
[[bat-smg:OPEC]] |
|||
[[be:АПЕК]] |
|||
[[be-x-old:Арганізацыя краін-экспартэраў нафты]] |
|||
[[bg:Организация на страните износителки на петрол]] |
|||
[[bn:ওপেক]] |
|||
[[bs:OPEC]] |
|||
[[ca:Organització de Països Exportadors de Petroli]] |
|||
[[ckb:ئۆپێک]] |
|||
[[cs:Organizace zemí vyvážejících ropu]] |
|||
[[cy:OPEC]] |
|||
[[da:OPEC]] |
|||
[[de:OPEC]] |
|||
[[diq:OPEC]] |
|||
[[el:Οργανισμός εξαγωγών πετρελαιοπαραγωγών χωρών]] |
|||
[[en:OPEC]] |
|||
[[eo:OPEL]] |
|||
[[es:Organización de Países Exportadores de Petróleo]] |
|||
[[et:OPEC]] |
|||
[[eu:LPEE]] |
|||
[[fa:اوپک]] |
|||
[[fi:OPEC]] |
|||
[[fiu-vro:OPEC]] |
|||
[[fr:Organisation des pays exportateurs de pétrole]] |
|||
[[fur:OPEC]] |
|||
[[fy:Organisaasje fan Oalje Eksportearjende Lannen]] |
|||
[[ga:Eagraíocht Tíortha Onnmhairithe an Pheitriliam]] |
|||
[[gl:Organización de Países Exportadores de Petróleo]] |
|||
[[he:אופ"ק]] |
|||
[[hi:ओपेक]] |
|||
[[hif:OPEC]] |
|||
[[hr:OPEC]] |
|||
[[hu:OPEC]] |
|||
[[hy:Նավթ արտահանող երկրների կազմակերպություն]] |
|||
[[id:Organisasi Negara-negara Pengekspor Minyak Bumi]] |
|||
[[io:ONEP]] |
|||
[[is:Samtök olíuframleiðsluríkja]] |
|||
[[it:Organizzazione dei Paesi Esportatori di Petrolio]] |
|||
[[ja:石油輸出国機構]] |
|||
[[jv:OPEC]] |
|||
[[ka:ნავთობის ექსპორტიორ ქვეყანათა ორგანიზაცია]] |
|||
[[kk:Мұнай экспорттаушы елдер ұйымы]] |
|||
[[kn:ಒಪೆಕ್]] |
|||
[[ko:석유 수출국 기구]] |
|||
[[krc:Нефтни экспортёрлары болгъан къралланы организациясы]] |
|||
[[ku:OPEC]] |
|||
[[la:OPEC]] |
|||
[[lb:Organization of the Petroleum Exporting Countries]] |
|||
[[lt:OPEC]] |
|||
[[lv:OPEC]] |
|||
[[mk:Организација на земји извознички на нафта]] |
|||
[[ml:ഒപെക്]] |
|||
[[mn:ОПЕК]] |
|||
[[mr:ओपेक]] |
|||
[[ms:Pertubuhan Negara-negara Pengeksport Petroleum]] |
|||
[[mzn:اوپک]] |
|||
[[new:ओपेक]] |
|||
[[nl:Organisatie van olie-exporterende landen]] |
|||
[[nn:OPEC]] |
|||
[[no:OPEC]] |
|||
[[oc:Organizacion dels Païses Exportadors de Petròli]] |
|||
[[pl:OPEC]] |
|||
[[pnb:اوپیک]] |
|||
[[pt:Organização dos Países Exportadores de Petróleo]] |
|||
[[ro:OPEC]] |
|||
[[roa-tara:Organizzazione de le Pajèsere Esportature de Petrolie]] |
|||
[[ru:Организация стран-экспортёров нефти]] |
|||
[[rue:ОПЕК]] |
|||
[[sah:OPEC]] |
|||
[[scn:OPEC]] |
|||
[[sh:OPEC]] |
|||
[[simple:Organization of the Petroleum Exporting Countries]] |
|||
[[sk:Organizácia krajín vyvážajúcich ropu]] |
|||
[[sl:Organizacija držav izvoznic nafte]] |
|||
[[so:OPEC]] |
|||
[[sq:OPEC]] |
|||
[[sr:OPEK]] |
|||
[[sv:Opec]] |
|||
[[sw:Jumuiya ya nchi zinazozalisha mafuta duniani]] |
|||
[[ta:ஓப்பெக்]] |
|||
[[th:โอเปก]] |
|||
[[tl:OPEC]] |
|||
[[tr:OPEC]] |
|||
[[ug:نېفىت ئېكىسپورت قىلغۇچى دۆلەتلەر تەشكىلاتى (OPEC)]] |
|||
[[uk:ОПЕК]] |
|||
[[ur:اوپیک]] |
|||
[[uz:OPEC]] |
|||
[[vec:OPEC]] |
|||
[[vi:Tổ chức các nước xuất khẩu dầu lửa]] |
|||
[[war:Katig-uban han mga Nasod nga Nageexport hin Lana]] |
|||
[[yi:אפעק]] |
|||
[[zh:石油输出国组织]] |
|||
[[zh-min-nan:Chio̍h-iû Su-chhut Kok-ka Cho͘-chit]] |
Stumm red eus an 15 Gwe 2015 da 12:54
Aozadur ar Broioù a Ezporzh Petrol pe ABEP (e saozneg, yezh ofisiel an aozadur: Organization of the Petroleum Exporting Countries, OPEC) a zo ur c'henemglev etre an daouzek bro hag a ezporzh eoul-maen, en o zouez Aljeria, Angola, Ecuador, Iran, Irak, Koweit, Libia, Nigeria, Katar, Arabia Saoudat, an Emirelezhioù Arab Unanet, ha Venezuela.
E Vienna emañ penngarter ABEP abaoe 1965, eno e vez aozet emvodoù gant ministred an eoul-maen ar stadoù izili. Aet eo Indonezia e-maez an aozadur e 2008, p'eo deuet da enporzhiañ al lodenn vrasañ eus he eoul-maen, met disklêriet he deus ar vro e teufe en-dro pa vo un ezporzhier rik er bed adarre.
Hervez statudoù ABEP eo e bal pennañ divizout an doareoù da warantiñ interestoù ar c'henemglev, evit an holl hag evit pep hini. Klask a ra stabilaat prizioù an eoul-maen er marc'hadoù etrebroadel, a-benn dilamat monedoneoù noazus ha diret; kemer e kont atav interestoù ar broioù a brodu eoul-maen hag ar redi da warantiñ gounidegezh reoliek dezho; pourchas eoul-maen en un doare efedus hag ingal d'ar broioù a bren anezhañ, ha gounidegezh reizh kevala ar re a bost arc'hant e greanterezh an eoul-mae.
Abeg o deus kavet tud zo e levezon ABEP war ar marc'had, abaoe m'eo erruet efedus evit strishaat ar produadur hag ar prizioù. Chalet e oa bet broioù ar C'hornôg gant emzalc'h izili arab ABEP, pa oa bet implijet ganto "arm an eoul-maen" e-pad brezel Kippour, en ur lakaat e pleustr berzioù war an eoul-maen ha reiñ lusk da enkadenn an eoul-maen e 1973. Daoust ma c'heller displegañ dibab ar mare ha kresk ar prizioù gant ar politikerezh, e oa deuet ar c'hemmoù-se, hervez ABEP, abalamour da gemmoù untu e bed an arc'hant, ha da heul, kresk ar monc'hwezh er bed a-bezh. Gant an displegadur-mañ e tisklêr ABEP ne oa broioù ABEP nemet "reizh" en ur gresk priz an eoul-maen.
Aet eo galloudegezh ABEP da reoliañ priz an eoul-maen war-ziskar abaoe, abalamour m'eo bet diorroet mirlec'hioù eoul-maen en Alaska, Mor an Hanternoz, Kanada, Pleg-mor Mec'hiko, ha Rusia, koulz hag abalamour da vodernizadur ar marc'hadoù. Gant broioù ABEP emañ c'hoazh an div drederenn eus eoul-maen ar bed, hag e miz Ebrel 2009, 33.3% eus produadur eoul-maen ar bed, ar pezh a ro dezho ul levezon vras war ar marc'had hollek. Ar rummad produerien a zeu war-lerc'h, izili Aozadur evit ar c'henober hag an diorren ekonomikel hag ar stadoù bet soviedel a brodue 23.8% ha 14.8% eus produadur eoul-maen ar bed nemetken. E 2003 e voe chalet tud zo e c'hellfe levezon ABEP war priz an eoul-maen bihanaat c'hoazh, dre ma ne c'hellfemp ket produiñ kalz muioc'h.
Izili
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]E 2015:
- Aljeria
- Angola
- Arabia Saoudat
- Ecuador
- Emirelezhioù Arab Unanet
- Iran
- Irak
- Koweit
- Libia
- Nigeria
- Qatar
- Venezuela
Liammoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- lec'hienn ofisiel an aozadurOPEC (en)
- Concise Encyclopedia of Economics: OPEC (en)
- OPEC Timeline gant Nicolas Sarkis, e Le Monde diplomatique, Mae 2006 (en)
- Lec'hienn ofisiel an OPEC Fund for International Development (OFID) (en)