Ver la fonte de Pío IX

=== Últimos años y muerte ===
[[Ficheru:Piusixdeathmask.jpg|thumb|250px|[[Mázcara mortuoria]] de Pío IX.]]
[[Ficheru:Pius IX - funeral.jpg|thumb|280px|Funeral del papa Pío IX.]]
Pío IX llogró vivir lo suficiente pa guardar la muerte del so antiguu adversariu, [[Víctor Manuel II d'Italia]] en xineru de [[1878]]. Asina enteróse de la gravedá de la situación del rei, Pío IX absolviólu de toles [[Escomunión|escomuniones]] y otres penes eclesiástiques. El mesmu Pío IX morrió un mes dempués, el [[7 de febreru]] de [[1878]] a les 5:40 de la tarde, d'una epilepsia que dio llugar a un ataque y un repentín [[Ataque cardiacu|ataque al corazón]], mientres rezaba'l [[Rosario (cristianismu)|rosariu]] colos sos collaboradores.<ref>Schmidlin 100-102</ref>

Dende [[1868]], el papa sufría [[Erisipela|erisipelas]] faciales y depués, llagues abiertes nes piernes.<ref>sede Martina III, and http://www.damian-hungs.de/Papst%20Pius%20IX..html</ref> Sicasí, aportunó na celebración de la [[misa]] tolos díes. El calor afogadiegu del branu de [[1877]] empioró les llagues, llegando inclusive a tener que ser tresportáu pa poder movese. Sometióse a dellos procedimientos médicos doliosos, que llevó a cabu con notable paciencia. Pasó la mayor parte de les sos últimes selmanes na so [[biblioteca]], onde recibió a los [[Cardenal (catolicismu)|cardenales]] y realizó les sos audiencies.<ref>Schmidlin 101</ref> El [[8 d'avientu]], na fiesta de la [[Inmaculada Concepción]], la so situación ameyoró notablemente hasta'l puntu de que pudo volver caminar. En febreru podía dicir la misa de nuevu pola so cuenta, de pies, esfrutando de la fiesta popular del 75º aniversariu del so [[primera comunión]]. 

Una [[bronquitis]], una cayida al suelu, y un aumentu de la temperatures empioraron la so situación dempués del [[4 de febreru]] de 1878. Siguió bromiando sobre sí mesmu, cuando'l cardenal vicariu de Roma ordenó tocar les campanes y dicir oraciones mientres la so recuperación. "¿Por qué quies torgame dir al cielu?", preguntó-y con una sorrisa. Pero díxo-y al so médicu que llegara la so hora.<ref>Schmidlin 102</ref> Pío IX morrió'l [[7 de febreru]] de [[1878]], con 85 años, concluyendo'l pontificáu más llargu na historia papal, dempués del de san Pedro, que la tradición sostién reinara mientres 37 años. Les sos últimes pallabres fueron "Guarda la Ilesia a la que tanto amé y sagradamente", según lo rexistrao polos cardenal de rodíes al llau de la so cama. {{ensin referencies|date=Febreru de 2011}} 

El so cuerpu foi soterráu nel covarón de la [[Basílica de San Pedro]], pero treslladar en procesión la nueche'l [[13 de xunetu]] de [[1881]] a la [[Basílica de San Llorienzo Extramuros]], tal que él mesmu señalara na so [[testamentu]]. Cuando'l cortexu averar al [[ríu Tíber]], un grupu de romanos anticlericales amenació con llanzar el ataúd al ríu. Solo la llegada d'un contingente de la milicia llibró al cuerpu de Pío IX d'asemeyáu actu.<ref>''The Oxford Dictionary of Popes'',J.N.D. Kelly, Oxford 1987 p.310</ref>

La so llábana sepulcral ostenta la frase "Ossa et cineres Pii IX papae. Orate pro eo" (''Güesos y cenices del papa Pío IX. Rogái por él).