Marco van Basten door het stof na nazigroet
Marco van Basten gaat maandag in gesprek met de leiding van FOX Sports. Aanleiding is de nazigroet die de voormalige spits en oud-bondscoach zaterdag deed rond het duel tussen Ajax en Heracles Almelo. Van Basten zat in de studio om de wedstrijd te analyseren en riep ‘Sieg Heil’ na een interview in het Duits.
Nog in de uitzending maakte hij zijn excuses, maar dat kon de ophef in binnen- en buitenland niet voorkomen. Op sociale media veroordeelden veel mensen de uitspraak. De Duitse krant Bild noemde het een schandaal en volgens Der Spiegel nam Van Basten die ‘een grote man op het veld was geweest, nu als tv-analist met deze nazigroet de verkeerde afslag’.
De uitspraak kwam op een ongelukkig moment. Dit weekend werd bij alle wedstrijden van het betaald voetbal een minuut stilte gehouden als protest tegen racisme. Dit naar aanleiding van racistische uittingen tijdens de wedstrijd FC Den Bosch – Excelsior, vorige week zondag.
Aanleiding was het interview dat FOX-verslaggever Hans Kraay jr. had met Frank Wormuth, de Duitse trainer van Heracles, voor de wedstrijd tegen Ajax. Van Basten sloot – buiten beeld – het wat houterige Duits van Kraay af met zijn ‘Sieg Heil’. Snel daarna verontschuldigde hij zich. “Ik zei iets wat later door veel mensen is opgepikt. Het was niet de bedoeling mensen te choqueren, dus excuses hiervoor. Het was meer om het Duits van Hans uit te leggen.”
Beatrijs Ritsema: Geen voorbehoud maken bij excuses
Volgens etiquettedeskundige Beatrijs Ritsema is dat niet de ideale manier om excuses aan te bieden. “Je moet je fout ruiterlijk erkennen en twee dingen zeggen: ‘Het spijt me’ en ‘Dit had ik niet moeten zeggen’. Je moet geen voorbehouden maken zoals ‘als ik hiermee iemand heb gekwetst, dan…’ of je fout proberen uit te leggen. Het enige dat je dan bereikt, is dat je excuses niet worden aanvaard.”
Het feit dat Van Basten zijn verontschuldigingen gepaard liet gaan met een knullig lachje, neemt ze hem niet kwalijk. “De een begint te grijnzen, de ander kleurt rood, daar hebben mensen veelal geen greep op. Dat is ook niet erg.”
Op sociale media reageerden veel mensen ook in de trant van ‘je mag tegenwoordig nergens meer grappen over maken’. Dit vinden veel mensen niet grappig, zegt Ritsema. “Je kunt zoiets misschien nog wel zeggen in de beslotenheid van een voetbalkantine, maar niet bij een gelegenheid waar veel mensen het kunnen opvangen.”
We hebben het over een periode die het dieptepunt vormt van onze beschaving, zei Hanna Luden, directeur van het Centrum Informatie en Documentatie Israël (Cidi) tegen de NOS. “Dat is een trauma dat wij nog met z’n allen dragen – niet alleen de Joodse gemeenschap. Ondertussen zien we dat dit soort uitspraken steeds normaler worden.”