Etymologie

Wanneer we etymologisch naar het woord Fortuin kijken, zoeken we naar de oorsprong. Die is eenvoudig. Het woord Fortuin komt van het Latijnse ‘fortuna’. Dat betekent ‘lot’ of ‘toeval’. Het Latijnse woord werd in de Middeleeuwen opgenomen in het Oudfrans en iets later in het Middelengels. In beide gevallen als ‘fortune’. Een inzicht dat daarbij werd overgenomen van de Romeinen is dat dapperen meer kans maken op fortuin. Wie risico’s neemt wordt beloond met fortuin…

Iedereen kent dat lijntje bij slotmachines waarop je punten verdient. De ene persoon gebruikt daarvoor het woord payline. Anderen houden het op winstlijn of (uit)betaallijn. Het woord payline komt uit het Engels, dat mag duidelijk zijn. De Nederlandse woorden zijn veel korter in gebruik. Alle drie zijn het samengestelde woorden van een voorvoegsel voor het woord lijn. Over winst schreven we al eens. Hier kijken we naar de achtergrond van het woord payline en betaallijn….

De meeste mensen kennen het woord “slot machine”. In kringen van gokkers is die Engelse term waarschijnlijk favoriet. In Nederland kennen we echter meerdere varianten voor het bedoelde spel. Daarbij is het woord machine vervangen door automaat of kast. Zoals bij fruitautomaat, gokautomaat en speelautomaat, en gokkast en zelfs fruitkast. Waarbij het wel handig is te kijken naar de omgeving, zoals bijvoorbeeld een Nederlands casino. Want bij een kersenplukker heeft fruitkast vanzelfsprekend een andere betekenis….

Iedere online speler weet wat de uitdrukking “house edge” betekent. Het is het huisvoordeel van het casino, een voordeel dat het casino altijd heeft ten opzichte van een speler. Dat voordeel is bij sommige spellen een vast percentage, bij andere spellen afhankelijk van hoe het spel wordt gespeeld. Het is echter altijd statistisch vast te stellen. Het wordt daarom ook wel een statistisch voordeel genoemd. Voor we gaan kijken naar de oorsprong van de uitdrukking…

Hoe konden we bij alle woorden die we bespraken in de rubriek etymologie, het woord roulette vergeten. Waarschijnlijk was het geen vergeten, maar gemakzucht. Het woord roulette komt van het Latijnse rota. Dat betekent wiel. Uit dat Latijnse woord kwam uiteindelijk via enkele tussenstappen het Franse La Roue. En bijvoorbeeld in het Nederlands ook het woord Rad. In La Roue zie je al de rou waarmee het verkleinwoordje roulette is gemaakt. Dat gebeurde al voor…

We weten allemaal wat een jackpot is en we hopen allemaal dat we hem ooit winnen. Vooral als het lekker vol zit. Maar hoe zit het etymologisch met de jack en de pot en hoe kwamen ze samen in het woord jackpot. Het woord Jackpot Het woord Jackpot bestaat uit twee delen. We hebben de jongensnaam Jack en het vaatwerk waar je iets in kunt doen. Het is interessant om die twee woorden in het…

De woorden flop en flap kun je beide in gebruik zien bij online casino’s. Maak je domme fouten dan is je spel een flop of ben je zelf een flop. En de leuke slot machines betaal je met een flap. Daarna hoop je natuurlijk flappen te winnen. Oorsprong van het woord flap Voor de oorsprong van de woorden flop en flap moeten we naar Engeland. Daar kwamen de beide woorden samen rond 1600 in gebruik….

Een bezoekster van deze site wees ons op het woord plezier. Winst en (spel)plezier zijn volgens haar de belangrijkste drijfveren voor mensen om een gokje te wagen. We schreven daar al over vanuit wetenschappelijk onderzoek, maar inderdaad niet vanuit woordverklaring. Daarom hier eerst het woord plezier. Het woord plezier Over het herleiden van het woord plezier doen etymologen niet moeilijk. Dat komt volgens hen van het Latijnse werkwoord placēre. Daar begint volgens veel van hen…

Het woord winnen is bijzonder in etymologie. Wanneer je een spelletje speelt weet je vaak wel wanneer je winst maakt of wint. Krijg je meer geld terug uit een slot machine dan je erin gooide, dan heb je winst gemaakt. En heb je in een wedstrijd meer punten dan de tegenpartij dan heb je gewonnen. Behalve in een wedstrijd waar je juist zo min mogelijk punten moet halen. Maar met de spelregels bij de hand…

De meeste Nederlandse gokkers zullen het woord Cruks inmiddels wel kennen. Het staat voor Centraal Register Uitsluiting Kansspelen. Je kunt je afvragen of de afkorting er eerder was dan de volledigheid, waarvoor het staat. Dan zie je in gedachten de afdeling communicatie van de kansspel autoriteit. Jan Erik van der Werff, hoofd communicatie van de KSA, zegt dan iets als ‘aanwezigen we gaan een database aanleggen van mensen met een gokprobleem. Daarvoor kunnen zij zichzelf…

Kop of munt zouden we met gemak de moeder van de kansberekening kunnen noemen. Wiskundigen als Pascal en Huygens waren er daarna echter snel klaar mee. Ze keken liever naar de mogelijkheden die de dobbelsteen bood. In plaats van een 50% kans, zoals bij kop of munt, stegen de mogelijkheden. Helemaal bij twee dobbelstenen. Eigenlijk zou dit een bericht over de etymologie van kop of munt moeten zijn. Maar interessanter dan de herkomst van het…

We kijken deze zomer weer naar veel wedstrijden. En steeds meer mensen gokken op de uitslag van een wedstrijd. Dat is niet zo gek. Het woord wedstrijd komt immers van wedden. Een wedstrijd is een ontmoeting waarbij twee of meer personen of partijen strijden om een uitslag, waar omstanders op kunnen wedden. Historisch gezien komt het woord wedstrijd inderdaad van twee afzonderlijke woorden: wedden en strijd. En we verklappen alvast dat het van het Duitse…