İçeriğe atla

Oliver Reed: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki fark
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
düzeltme AWB ile
SpdyBot (mesaj | katkılar)
Botlar
324.355 değişiklik
k →‎Kaynakça: Bot: kaynak ve şablon dz. (hata bildir)
 
(15 kullanıcı tarafından yapılan 28 ara revizyon gösterilmiyor)
7. satır: 7. satır:
| doğumadı = Robert Oliver Reed
| doğumadı = Robert Oliver Reed
| diğeradları = Mr England, Ollie
| diğeradları = Mr England, Ollie
| doğumtarihi = {{Doğum tarihi|1937|2|13}}
| doğumtarihi = {{Doğum tarihi|1938|2|13}}
| ölümtarihi = {{Ölüm tarihi ve yaşı|1999|5|2|1937|2|13}}
| ölümtarihi = {{Ölüm tarihi ve yaşı|1999|5|2|1937|2|13}}
| ölümyeri = [[Valetta]], [[Malta]]
| ölümyeri = [[Valetta]], [[Malta]]
27. satır: 27. satır:
| allmovie-no = 59280
| allmovie-no = 59280
}}
}}
'''''Robert Oliver Reed''''' (d. 13 Şubat 1937 – ö. 2 Mayıs 1999), [[İngilizler|İngiliz]] sinema oyuncusu. 1960'lı ve 1990'lı yıllar arasında sinemada aktif olarak çalışan bu sert görünümlü iri yarı oyuncu daha çok aksiyon ve macera türünden filmlerde kötü adamları ve [[maço]] rolleri oynamıştı. Meslekte geçirdiği 40 yıl içinde 60 sinema filmde rol aldı. Televizyon filmleri ve küçük rollerle birlikte bu sayı 112'yi bulmaktadır.
'''''Robert Oliver Reed''''' (13 Şubat 1938, [[Wimbledon, Londra|Wimbledon]]<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=gbsy3pLIlAIC&pg=PA170|başlık=Evil Spirits: The Life of Oliver Reed|tarih=30 Haziran 2011|dil=en|yayıncı=Ebury Publishing|ad=Cliff|soyadı=Goodwin|isbn=978-0-7535-4618-5}}</ref> – 2 Mayıs 1999), [[İngilizler|İngiliz]] sinema oyuncusu. 1960'lı ve 1990'lı yıllar arasında sinemada aktif olarak çalışan bu sert görünümlü iri yarı oyuncu daha çok aksiyon ve macera türünden filmlerde kötü adamları ve [[maço]] rolleri oynamıştı. Meslekte geçirdiği 40 yıl içinde 60 sinema filminde rol aldı. Televizyon filmleri ve küçük rollerle birlikte bu sayı 112'yi bulmaktadır.


Oyunculuğunun dışında renkli hayatı, alkol ve kadınlara olan aşırı düşkünlüğü ve bar kavgaları ile de gündemden düşmeyen aktör, ünlü film yönetmeni Sir [[Carol Reed]]'in de yeğeniydi.<ref name=ALM>http://www.allmovie.com/cg/avg.dll?p=avg&sql=2:59280~T1</ref> ve amcasının yönettiği bol [[Oscar]]'lı [[Oliver!]] filminde ''Bill Sikes'' rolünde göz doldurdu. ''Reed All About Me'' adlı eğlenceli otobiyografisinde gayriresmî olarak [[Ruslar|Rus]] [[Çar]]ı [[Deli Petro]]'nun ([[I. Petro]]) soyundan geldiğini yazmıştır.<ref name=OR>http://www.oliverreed.net/</ref> Aktör [[Edward Fox]]'la da sonradan akraba olmuşlardı.<ref name="IMDb">http://www.imdb.com/name/nm0001657/bio</ref>
Oyunculuğunun dışında renkli hayatı, alkol ve kadınlara olan aşırı düşkünlüğü ve bar kavgaları ile de gündemden düşmeyen aktör, ünlü film yönetmeni Sir [[Carol Reed]]'in de yeğeniydi<ref name=ALM>{{Web kaynağı |url=http://www.allmovie.com/cg/avg.dll?p=avg&sql=2:59280~T1 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=20 Ocak 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20060426195934/http://www.allmovie.com/cg/avg.dll?p=avg |arşivtarihi=26 Nisan 2006 |ölüurl=hayır }}</ref> ve amcasının yönettiği bol [[Oscar]]'lı [[Oliver!]] filminde ''Bill Sikes'' rolünde göz doldurdu. ''Reed All About Me'' adlı eğlenceli otobiyografisinde gayriresmî olarak [[Ruslar|Rus]] [[Çar]]ı [[Deli Petro]]'nun ([[I. Petro]]) soyundan geldiğini yazmıştır.<ref name=OR>{{Web kaynağı |url=http://www.oliverreed.net/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=20 Ocak 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20081205073605/http://www.oliverreed.net/ |arşivtarihi=5 Aralık 2008 |ölüurl=hayır }}</ref> Aktör [[Edward Fox]]'la da sonradan akraba olmuşlardı.<ref name="IMDb">{{Web kaynağı |url=http://www.imdb.com/name/nm0001657/bio |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=20 Ocak 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20081226201202/http://www.imdb.com/name/nm0001657/bio |arşivtarihi=26 Aralık 2008 |ölüurl=hayır }}</ref>


1970'li yıllarda yüksek vergilere rağmen inatla [[İngiltere]]'de kalmakta ısrar eden sayılı sinema sanatçısından biriydi. Bu nedenle kendisine bir de takma ad vermişti "Mr. England" (Bay İngiltere)<ref name="IMDb"/>
1970'li yıllarda yüksek vergilere rağmen inatla [[İngiltere]]'de kalmakta ısrar eden sayılı sinema sanatçısından biriydi. Bu nedenle kendisine bir de takma ad vermişti "Mr. England" (Bay İngiltere)<ref name="IMDb"/>


''Proximo'' rolünü oynadığı [[Ridley Scott]] filmi [[Gladyatör (film)|Gladyatör]]'ün çekimleri sırasında geçirdiği bir kalp krizi sonucunda 2 Mayıs 1999'da [[Malta]]'da öldü, 61 yaşındaydı. "Gladyatör"'deki ''Proximo'' rolüyle [[BAFTA]] ödülüne aday gösterilmiştir. Ölümünden sonra Gladyatör'deki eksik kalan sahnelerinin tamamlanabilmesi için şirket onun yüzünü bilgisayar programlarıyla yeniden oluşturmak zorunda kaldı ve bu da şirkete fazladan 3 milyon dolara mâl oldu.<ref name="IMDb"/>
''Proximo'' rolünü oynadığı [[Ridley Scott]] filmi [[Gladyatör (film)|Gladyatör]]'ün çekimleri sırasında geçirdiği bir kalp krizi sonucunda 2 Mayıs 1999'da [[Malta]]'da öldü, 61 yaşındaydı. "Gladyatör"deki ''Proximo'' rolüyle [[İngiliz Sinema ve Televizyon Sanatları Akademisi|BAFTA]] ödülüne aday gösterilmiştir. Ölümünden sonra Gladyatör'deki eksik kalan sahnelerinin tamamlanabilmesi için şirket onun yüzünü bilgisayar programlarıyla yeniden oluşturmak zorunda kaldı ve bu da şirkete fazladan 3 milyon dolara mal oldu.<ref name="IMDb"/>


== Yaşam öyküsü ==
== Yaşam öyküsü ==
Robert Oliver Reed 13 Şubat 1937'de [[İngiltere]]'de, başkent [[Londra]]'nın banliyölerinden [[Wimbledon]]'da dünyaya geldi. Babası spor editörü Peter Reed dedesi de aktör-menajer Sir Herbert Beerbohm Tree'ydi. Oliver Reed aynı zamanda yönetmen Sir [[Carol Reed]]'in de yeğeniydi. ''Reed All About Me'' adlı otobiyografisinde gayrıresmi olarak [[Ruslar|Rus]] [[Çar]]ı [[Deli Petro]]'nun ([[I. Petro]]) soyundan geldiğini yazmıştır.<ref name=OR/> Aktör [[Edward Fox]]'la da sonradan akraba olmuşlardı.<ref name="IMDb"/>
Robert Oliver Reed 13 Şubat 1937'de [[İngiltere]]'de, başkent [[Londra]]'nın banliyölerinden [[Wimbledon]]'da dünyaya geldi. Babası spor editörü Peter Reed dedesi de aktör-menajer Sir Herbert Beerbohm Tree'ydi. Oliver Reed aynı zamanda yönetmen Sir [[Carol Reed]]'in de yeğeniydi. ''Reed All About Me'' adlı otobiyografisinde gayriresmî olarak [[Ruslar|Rus]] [[Çar]]ı [[Deli Petro]]'nun ([[I. Petro]]) soyundan geldiğini yazmıştır.<ref name=OR/> Aktör [[Edward Fox]]'la da sonradan akraba olmuşlardı.<ref name="IMDb"/>


Sinirli bir yapıya sahip olan Reed liseyi bitiremedi. İrili ufaklı birçok işe girip çıktı. Bunların arasında gece kulübü fedailiği, hastanede sedye taşıyıcılığı ve boksörlük bile vardı. [[1960]]'larda [[Hammer Film]] Stüdyoları'nda figüran olarak işe başladı. Çok çeşitli küçük rollerde gözüktü, hatta "The League of Gentlemen"'da [[gey]] bir [[balet]]i bile oynadı. Nihayet ilk dişe dokunur rolü geldi, 1961'de "Curse of the Werewolf" (Kurtadamın Laneti) filminde 'kurtadam'ı oynadı. Hammer stüdyoları için çevirdiği bu filmler yavaş yavaş onun sinemadaki karakteristik rol modelini şekillendiriyordu. Korku filmleri, tarihi filmler ve gerilim filmlerinin kötü adamlarını olduğu kadar [[etnik]] karakterleri de başarıyla ve büyük bir inandırıcılıkla canlandırabiliyordu.
Sinirli bir yapıya sahip olan Reed liseyi bitiremedi. İrili ufaklı birçok işe girip çıktı. Bunların arasında gece kulübü fedailiği, hastanede sedye taşıyıcılığı ve boksörlük bile vardı. 1960'larda [[Hammer Film]] Stüdyoları'nda figüran olarak işe başladı. Çok çeşitli küçük rollerde gözüktü, hatta "The League of Gentlemen"da [[gey]] bir [[balet]]i bile oynadı. Nihayet ilk dişe dokunur rolü geldi, 1961'de "Curse of the Werewolf" (Kurtadamın Laneti) filminde 'kurtadam'ı oynadı. Hammer stüdyoları için çevirdiği bu filmler yavaş yavaş onun sinemadaki karakteristik rol modelini şekillendiriyordu. Korku filmleri, tarihî filmler ve gerilim filmlerinin kötü adamlarını olduğu kadar [[etnik]] karakterleri de başarıyla ve büyük bir inandırıcılıkla canlandırabiliyordu.


1962'de arka arkaya çevirdiği "These Are the Damned" ve "Pirates of Blood River" filmlerinden sonra yönetmen [[Michael Winner]]'la bir dizi filme imza attılar. Ve nihayet 1968 yılında amcası Sir [[Carol Reed]]'in çektiği bol [[Oscar]]'lı [[Oliver!]] filmindeki hırsız-katil ''Bill Sikes'' rolü geldi. Dünya çapında başarı kazanan ve başrollerinden birini oynadığı bu müzikal onu şöhretli bir aktör yapmıştı.
1962'de arka arkaya çevirdiği "These Are the Damned" ve "Pirates of Blood River" filmlerinden sonra yönetmen [[Michael Winner]]'la bir dizi filme imza attılar. Ve nihayet 1968 yılında amcası Sir [[Carol Reed]]'in çektiği bol [[Oscar]]'lı [[Oliver!]] filmindeki hırsız-katil ''Bill Sikes'' rolü geldi. Dünya çapında başarı kazanan ve başrollerinden birini oynadığı bu müzikal onu şöhretli bir aktör yapmıştı.


Kariyerindeki bir diğer önemli dönüm noktası [[1969]] yılında [[Ken Russell]]'ın yönettiği [[Women in Love]] filmindeki ''Gerald Crich'' rolü oldu. Bir [[D.H. Lawrence]] uyarlaması olan filmde başrolleri [[Alan Bates]] ve [[Glenda Jackson]]'la paylaşıyordu. Evlilik ve seks üzerine önemli tezleri olan bu film büyük övgüler almıştı, aynı zamanda ilk kez bir İngiliz filminde bir erkeğin çırılçıplak gösterilmiş olması gibi bir şöhreti de vardı. Filmde Oliver Reed ve Alan Bates çıplak olarak güreşiyorlardı. Anlatıldığına göre Russell sansürden çekinerek bu sahneyi filmden çıkartmak istemiş ancak Reed yönetmenin mutfağında onunla da güreşip sırtını yere getirmek suretiyle sahnenin filmde kalmasına ikna etmiş. Reed ''Los Angeles Times'' a verdiği bir röportajda ancak bir şişe [[votka]]'yı devirdikten sonra bu sahneyi çekebildiğini söylemiştir.<ref name=ALM/>
Kariyerindeki bir diğer önemli dönüm noktası 1969 yılında [[Ken Russell]]'ın yönettiği [[Women in Love]] filmindeki ''Gerald Crich'' rolü oldu. Bir [[D.H. Lawrence]] uyarlaması olan filmde başrolleri [[Alan Bates]] ve [[Glenda Jackson]]'la paylaşıyordu. Evlilik ve seks üzerine önemli tezleri olan bu film büyük övgüler almıştı, aynı zamanda ilk kez bir İngiliz filminde bir erkeğin çırılçıplak gösterilmiş olması gibi bir şöhreti de vardı. Filmde Oliver Reed ve Alan Bates çıplak olarak güreşiyorlardı. Anlatıldığına göre Russell sansürden çekinerek bu sahneyi filmden çıkartmak istemiş ancak Reed yönetmenin mutfağında onunla da güreşip sırtını yere getirmek suretiyle sahnenin filmde kalmasına ikna etmiş. Reed ''Los Angeles Times'''a verdiği bir röportajda ancak bir şişe [[votka]]yı devirdikten sonra bu sahneyi çekebildiğini söylemiştir.<ref name=ALM/>


Reed'in Russell'la işbirliği aralarında [[The Devils]] (1971) ve [[Tommy (film)|Tommy]]'nin de (1975) bulunduğu 5 filmle daha devam edecektir. Daha sonra [[Alexandre Dumas]]'nın ünlü eseri [[Üç Silahşörler]]'in sinema uyarlamaları olan [[Richard Lester]] filmleri [[The Three Musketeers]] (1973) ve [[The Four Musketeers]]'de (1975) ''Atos'' 'u canlandırdı. [[1989]]'daki devam filmi [[The Return of the Musketeers]]'de de oynadı. Üç Silahşörler'in ilkinde çekimler sırasında boynuna saplanan kılıçla ağır yaralandı, neredeyse ölüyordu.
Reed'in Russell'la iş birliği aralarında [[The Devils]] (1971) ve [[Tommy (film)|Tommy]]'nin de (1975) bulunduğu 5 filmle daha devam edecektir. Daha sonra [[Alexandre Dumas]]'nın ünlü eseri [[Üç Silahşörler]]'in sinema uyarlamaları olan [[Richard Lester]] filmleri [[The Three Musketeers]] (1973) ve [[The Four Musketeers]]'ta (1975) ''Atos''<nowiki/>'u canlandırdı. 1989'daki devam filmi [[The Return of the Musketeers]]'ta da oynadı. Üç Silahşörler'in ilkinde çekimler sırasında boynuna saplanan kılıçla ağır yaralandı, neredeyse ölüyordu.


[[1987]]'de [[Nicolas Roeg]]'in [[Castaway]]'inde, [[1989]]'da [[Terry Gilliam]]'ın [[The Adventures of Baron Munchausen]]'inde oynadı, [[1980]]'de [[Dr. Heckyl and Mr. Hype]]'ı çevirdi, [[1981]]'de [[Çöl Aslanı Ömer Muhtar (film)|Çöl Aslanı Ömer Muhtar]] filminde İtalyan General Graziani'yi canlandırdı. Ve nihayet [[2000]] yılında yine bol [[Oscar]]'lı [[Gladiator]] filminde köle taciri ''Proximo'' yu oynadı. Filmin çekimler henüz devam ederken [[Malta]]'da [[2 Mayıs]] [[1999]]'da kalp krizi geçirerek öldü. 61 yaşındaydı.
1987'de [[Nicolas Roeg]]'in [[Castaway]]'inde, 1989'da [[Terry Gilliam]]'ın [[The Adventures of Baron Munchausen]]'inde oynadı, 1980'de [[Dr. Heckyl and Mr. Hype]]'ı çevirdi, 1981'de [[Çöl Aslanı Ömer Muhtar (film)|Çöl Aslanı Ömer Muhtar]] filminde İtalyan General Graziani'yi canlandırdı. Ve nihayet 2000 yılında yine bol [[Oscar]]'lı [[Gladiator]] filminde köle taciri ''Proximo''<nowiki/>'yu oynadı. Filmin çekimleri devam ederken [[Malta]]'da 2 Mayıs 1999'da kalp krizi geçirerek öldü. 61 yaşındaydı.


== Rol aldığı filmler ==
== Rol aldığı filmler ==
53. satır: 53. satır:
# [[Gladyatör (film)|Gladyatör]] (2000) Proximo
# [[Gladyatör (film)|Gladyatör]] (2000) Proximo
# Jeremiah (1998) (TV) General Safan
# Jeremiah (1998) (TV) General Safan
# Parting Shots (1998) Jamie Campbell-Stewart
# [[Parting Shots]] (1998) Jamie Campbell-Stewart
# The Incredible Adventures of Marco Polo (1998) Kaptan Cornelius Donovan
# The Incredible Adventures of Marco Polo (1998) Kaptan Cornelius Donovan
# The Bruce (1996) Bishop Wisharton
# The Bruce (1996) Bishop Wisharton
66. satır: 66. satır:
# Hired to Kill (1990) Michael Bartos
# Hired to Kill (1990) Michael Bartos
# A Ghost in Monte Carlo (1990) (TV) The Rajah
# A Ghost in Monte Carlo (1990) (TV) The Rajah
# Treasure Island (1990) (TV) Yüzbaşı Billy Bones
#[[Define Adası (film, 1990)|Define Adası]] (1990) (TV) [[Billy Bones|Kaptan Billy Bones]]
# Panama Zucchero (1990)
# Panama Zucchero (1990)
# Master of Dragonard Hill (1989) Kaptan Shanks
# Master of Dragonard Hill (1989) Kaptan Shanks
72. satır: 72. satır:
# The Lady and the Highwayman (1989) (TV) Sir Phillip Gage
# The Lady and the Highwayman (1989) (TV) Sir Phillip Gage
# The Revenger (1989) Jack Fisher
# The Revenger (1989) Jack Fisher
# [[The Adventures of Baron Munchausen]] (1988) Vulcan
# [[The Adventures of Baron Munchausen]] (1988) [[Vulcan]]
# Gor (1988) Sarm
# Gor (1988) Sarm
# Blind Justice (1988) Balinger
# Blind Justice (1988) Balinger
94. satır: 94. satır:
# Condorman (1981) Krokov
# Condorman (1981) Krokov
# [[Lion of the Desert]] (1981) General Rodolfo Graziani
# [[Lion of the Desert]] (1981) General Rodolfo Graziani
# Dr. Heckyl and Mr. Hype (1980) Dr. Henry Heckyl / Mr. Hype
# Dr. Heckyl and Mr. Hype (1980) Dr. Henry Heckyl/Mr. Hype
# The Brood (1979) Dr. Hal Raglan
# The Brood (1979) Dr. Hal Raglan
# A Touch of the Sun (1979) Kaptan Daniel Nelson
# A Touch of the Sun (1979) Kaptan Daniel Nelson
122. satır: 122. satır:
# [[The Devils]] (1971) Urbain Grandier
# [[The Devils]] (1971) Urbain Grandier
# Take a Girl Like You (1970) Patrick Standish
# Take a Girl Like You (1970) Patrick Standish
# The Lady in the Car with Glasses and a Gun (1970) Michael Caldwell
# [[Otomobildeki Kadın|The Lady in the Car with Glasses and a Gun]] (1970) Michael Caldwell
# [[Women in Love]] (1969) Gerald Crich
# [[Women in Love]] (1969) Gerald Crich
# Hannibal Brooks (1969) Stephen 'Hannibal' Brooks
# Hannibal Brooks (1969) Stephen 'Hannibal' Brooks
132. satır: 132. satır:
# "Court Martial" (1 bölüm, 1966)
# "Court Martial" (1 bölüm, 1966)
# The Trap (1966) Jean La Bête
# The Trap (1966) Jean La Bête
# "It's Dark Outside" (1964) TV series Sebastian
# "It's Dark Outside" (1964) TV dizisi Sebastian
# "R3" DrRichard Franklin (1 bölüm, 1965)
# "R3" DrRichard Franklin (1 bölüm, 1965)
# The Brigand of Kandahar (1965) Ali Han
# The Brigand of Kandahar (1965) Ali Han
146. satır: 146. satır:
# Kaptan Clegg (1962) Harry Cobtree
# Kaptan Clegg (1962) Harry Cobtree
# Pirates of Blood River (1962) Brocaire, korsan
# Pirates of Blood River (1962) Brocaire, korsan
# The Curse of the Werewolf (1961) Leon Corledo
# ''[[Gündüz İnsan, Gece Kurt]]'' (''The Curse of the Werewolf'', 1961) Leon Corledo
# The Rebel (1961) Kafedeki ressam
# The Rebel (1961) Kafedeki ressam
# No Love for Johnnie (1961) (yazılarda belirtilmemiş) Kafasında kova olan adam
# No Love for Johnnie (1961) (yazılarda belirtilmemiş) Kafasında kova olan adam
165. satır: 165. satır:


== Kitapları ==
== Kitapları ==
* [[1979]] - "Reed All About Me" - Otobiyografi. W. H. Allen & Co. , ISBN 0-491-02039-2
* 1979 - "Reed All About Me" - Otobiyografi. W. H. Allen & Co., ISBN 0-491-02039-2
* [[1999]] - "Oliver Reed: Ten Top Movies". Yazan: Andy Black The Glitterbooks Of London ISBN 1 902588 06 1
* 1999 - "Oliver Reed: Ten Top Movies". Yazan: Andy Black The Glitterbooks Of London ISBN 1 902588 06 1
* [[2000]] - "Evil Spirits: The Life of Oliver Reed". Yazan:Cliff Goodwin. Virgin Books, ISBN 1-85227-884-6
* 2000 - "Evil Spirits: The Life of Oliver Reed". Yazan:Cliff Goodwin. Virgin Books, ISBN 1-85227-884-6


== Kaynaklar ==
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
{{Kaynakça}}


== Dış bağlantılar ==
== Dış bağlantılar ==
* [http://www.imdb.com/name/nm0001657/ IMDb'de Oliver Reed]
* [http://www.imdb.com/name/nm0001657/ IMDb'de Oliver Reed]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20090117002448/http://www.imdb.com/name/nm0001657/ |tarih=17 Ocak 2009 }}
* [http://www.allmovie.com/cg/avg.dll?p=avg&sql=2:59280~T1 Allmovie.com'da Oliver Reed]
* [http://www.allmovie.com/cg/avg.dll?p=avg&sql=2:59280~T1 Allmovie.com'da Oliver Reed]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20060426195934/http://www.allmovie.com/cg/avg.dll?p=avg |tarih=26 Nisan 2006 }}
* [http://www.oliverreed.net/ Oliver Reed resmi sitesi]
* [http://www.oliverreed.net/ Oliver Reed resmi sitesi]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20081205073605/http://www.oliverreed.net/ |tarih=5 Aralık 2008 }}

{{Otorite kontrolü}}


{{DEFAULTSORT:Reed, Oliver}}
{{DEFAULTSORT:Reed, Oliver}}
<!--
<!--
[[Category:English people of Lithuanian descent]]
[[Kategori:English people of Lithuanian descent]]
[[Category:London actors]]
[[Kategori:London actors]]
[[Category:People from Wimbledon]]
[[Kategori:People from Wimbledon]]
[[Category:Royal Army Medical Corps soldiers]]
[[Kategori:Royal Army Medical Corps soldiers]]
[[Category:Actors portrayed posthumously]]
[[Kategori:Actors portrayed posthumously]]
[[Category:Deaths from myocardial infarction]]
[[Kategori:Deaths from myocardial infarction]]
[[Category:Alcohol-related deaths in Malta]]
[[Kategori:Alcohol-related deaths in Malta]]
-->
-->


15.57, 4 Haziran 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.

Oliver Reed
Oliver Reed'in bir portresi
DoğumRobert Oliver Reed
13 Şubat 1938(1938-02-13)
Wimbledon, Londra, Birleşik Krallık
Ölüm2 Mayıs 1999 (62 yaşında)
Valetta, Malta
Diğer ad(lar)ıMr England, Ollie
Resmî siteoliverreed.net

Robert Oliver Reed (13 Şubat 1938, Wimbledon[1] – 2 Mayıs 1999), İngiliz sinema oyuncusu. 1960'lı ve 1990'lı yıllar arasında sinemada aktif olarak çalışan bu sert görünümlü iri yarı oyuncu daha çok aksiyon ve macera türünden filmlerde kötü adamları ve maço rolleri oynamıştı. Meslekte geçirdiği 40 yıl içinde 60 sinema filminde rol aldı. Televizyon filmleri ve küçük rollerle birlikte bu sayı 112'yi bulmaktadır.

Oyunculuğunun dışında renkli hayatı, alkol ve kadınlara olan aşırı düşkünlüğü ve bar kavgaları ile de gündemden düşmeyen aktör, ünlü film yönetmeni Sir Carol Reed'in de yeğeniydi[2] ve amcasının yönettiği bol Oscar'lı Oliver! filminde Bill Sikes rolünde göz doldurdu. Reed All About Me adlı eğlenceli otobiyografisinde gayriresmî olarak Rus Çarı Deli Petro'nun (I. Petro) soyundan geldiğini yazmıştır.[3] Aktör Edward Fox'la da sonradan akraba olmuşlardı.[4]

1970'li yıllarda yüksek vergilere rağmen inatla İngiltere'de kalmakta ısrar eden sayılı sinema sanatçısından biriydi. Bu nedenle kendisine bir de takma ad vermişti "Mr. England" (Bay İngiltere)[4]

Proximo rolünü oynadığı Ridley Scott filmi Gladyatör'ün çekimleri sırasında geçirdiği bir kalp krizi sonucunda 2 Mayıs 1999'da Malta'da öldü, 61 yaşındaydı. "Gladyatör"deki Proximo rolüyle BAFTA ödülüne aday gösterilmiştir. Ölümünden sonra Gladyatör'deki eksik kalan sahnelerinin tamamlanabilmesi için şirket onun yüzünü bilgisayar programlarıyla yeniden oluşturmak zorunda kaldı ve bu da şirkete fazladan 3 milyon dolara mal oldu.[4]

Yaşam öyküsü[değiştir | kaynağı değiştir]

Robert Oliver Reed 13 Şubat 1937'de İngiltere'de, başkent Londra'nın banliyölerinden Wimbledon'da dünyaya geldi. Babası spor editörü Peter Reed dedesi de aktör-menajer Sir Herbert Beerbohm Tree'ydi. Oliver Reed aynı zamanda yönetmen Sir Carol Reed'in de yeğeniydi. Reed All About Me adlı otobiyografisinde gayriresmî olarak Rus Çarı Deli Petro'nun (I. Petro) soyundan geldiğini yazmıştır.[3] Aktör Edward Fox'la da sonradan akraba olmuşlardı.[4]

Sinirli bir yapıya sahip olan Reed liseyi bitiremedi. İrili ufaklı birçok işe girip çıktı. Bunların arasında gece kulübü fedailiği, hastanede sedye taşıyıcılığı ve boksörlük bile vardı. 1960'larda Hammer Film Stüdyoları'nda figüran olarak işe başladı. Çok çeşitli küçük rollerde gözüktü, hatta "The League of Gentlemen"da gey bir baleti bile oynadı. Nihayet ilk dişe dokunur rolü geldi, 1961'de "Curse of the Werewolf" (Kurtadamın Laneti) filminde 'kurtadam'ı oynadı. Hammer stüdyoları için çevirdiği bu filmler yavaş yavaş onun sinemadaki karakteristik rol modelini şekillendiriyordu. Korku filmleri, tarihî filmler ve gerilim filmlerinin kötü adamlarını olduğu kadar etnik karakterleri de başarıyla ve büyük bir inandırıcılıkla canlandırabiliyordu.

1962'de arka arkaya çevirdiği "These Are the Damned" ve "Pirates of Blood River" filmlerinden sonra yönetmen Michael Winner'la bir dizi filme imza attılar. Ve nihayet 1968 yılında amcası Sir Carol Reed'in çektiği bol Oscar'lı Oliver! filmindeki hırsız-katil Bill Sikes rolü geldi. Dünya çapında başarı kazanan ve başrollerinden birini oynadığı bu müzikal onu şöhretli bir aktör yapmıştı.

Kariyerindeki bir diğer önemli dönüm noktası 1969 yılında Ken Russell'ın yönettiği Women in Love filmindeki Gerald Crich rolü oldu. Bir D.H. Lawrence uyarlaması olan filmde başrolleri Alan Bates ve Glenda Jackson'la paylaşıyordu. Evlilik ve seks üzerine önemli tezleri olan bu film büyük övgüler almıştı, aynı zamanda ilk kez bir İngiliz filminde bir erkeğin çırılçıplak gösterilmiş olması gibi bir şöhreti de vardı. Filmde Oliver Reed ve Alan Bates çıplak olarak güreşiyorlardı. Anlatıldığına göre Russell sansürden çekinerek bu sahneyi filmden çıkartmak istemiş ancak Reed yönetmenin mutfağında onunla da güreşip sırtını yere getirmek suretiyle sahnenin filmde kalmasına ikna etmiş. Reed Los Angeles Times'a verdiği bir röportajda ancak bir şişe votkayı devirdikten sonra bu sahneyi çekebildiğini söylemiştir.[2]

Reed'in Russell'la iş birliği aralarında The Devils (1971) ve Tommy'nin de (1975) bulunduğu 5 filmle daha devam edecektir. Daha sonra Alexandre Dumas'nın ünlü eseri Üç Silahşörler'in sinema uyarlamaları olan Richard Lester filmleri The Three Musketeers (1973) ve The Four Musketeers'ta (1975) Atos'u canlandırdı. 1989'daki devam filmi The Return of the Musketeers'ta da oynadı. Üç Silahşörler'in ilkinde çekimler sırasında boynuna saplanan kılıçla ağır yaralandı, neredeyse ölüyordu.

1987'de Nicolas Roeg'in Castaway'inde, 1989'da Terry Gilliam'ın The Adventures of Baron Munchausen'inde oynadı, 1980'de Dr. Heckyl and Mr. Hype'ı çevirdi, 1981'de Çöl Aslanı Ömer Muhtar filminde İtalyan General Graziani'yi canlandırdı. Ve nihayet 2000 yılında yine bol Oscar'lı Gladiator filminde köle taciri Proximo'yu oynadı. Filmin çekimleri devam ederken Malta'da 2 Mayıs 1999'da kalp krizi geçirerek öldü. 61 yaşındaydı.

Rol aldığı filmler[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. Orpheus & Eurydice (2000) Anlatıcı
  2. Gladyatör (2000) Proximo
  3. Jeremiah (1998) (TV) General Safan
  4. Parting Shots (1998) Jamie Campbell-Stewart
  5. The Incredible Adventures of Marco Polo (1998) Kaptan Cornelius Donovan
  6. The Bruce (1996) Bishop Wisharton
  7. Die Tunnelgangster von Berlin (1996) (TV) Profesör Norbert Marcus
  8. Funny Bones (1995) Dolly Hopkins
  9. Superbrain (1995)
  10. Russian Roulette - Moscow 95 (1995)
  11. "Return to Lonesome Dove" (1993) TV mini dizi Gregor Dunnigan
  12. Severed Ties (1992) Doctor Hans Vaughan
  13. Prisoner of Honor (1991) (TV) General de Boisdeffre
  14. The Pit and the Pendulum (1991) (V) Cardinal
  15. Hired to Kill (1990) Michael Bartos
  16. A Ghost in Monte Carlo (1990) (TV) The Rajah
  17. Define Adası (1990) (TV) Kaptan Billy Bones
  18. Panama Zucchero (1990)
  19. Master of Dragonard Hill (1989) Kaptan Shanks
  20. The Return of the Musketeers (1989) Athos
  21. The Lady and the Highwayman (1989) (TV) Sir Phillip Gage
  22. The Revenger (1989) Jack Fisher
  23. The Adventures of Baron Munchausen (1988) Vulcan
  24. Gor (1988) Sarm
  25. Blind Justice (1988) Balinger
  26. Captive Rage (1988) General Belmondo
  27. The House of Usher (1988) Roderick Usher
  28. The Misfit Brigade (1987) General
  29. Rage to Kill (1987) General Turner
  30. Dragonard (1987) Kaptan Shanks
  31. Skeleton Coast (1987) Yüzbaşı Simpson
  32. Captive (1986) Gregory Le Vay
  33. Castaway (1986) Gerald Kingsland
  34. "Christopher Columbus" (1985) TV mini dizi Martin Pinzon
  35. Black Arrow (1985) (TV) Sir Daniel
  36. Two of a Kind (1983) Beasley
  37. "Masquerade" Wolfen (1 bölüm, 1983)
  38. Spasms (1983) Jason Kincaid
  39. Mas' Ala Al-Kubra, al- (1983) Albay Leachman
  40. Fanny Hill (1983) MrEdward Widdlecome
  41. The Sting II (1983) Doyle Lonnegan
  42. Venom (1981) Dave Averconnelly
  43. Condorman (1981) Krokov
  44. Lion of the Desert (1981) General Rodolfo Graziani
  45. Dr. Heckyl and Mr. Hype (1980) Dr. Henry Heckyl/Mr. Hype
  46. The Brood (1979) Dr. Hal Raglan
  47. A Touch of the Sun (1979) Kaptan Daniel Nelson
  48. The Big Sleep (1978) Eddie Mars
  49. Tomorrow Never Comes (1978) Jim Wilson
  50. The Class of Miss MacMichael (1978) Terence Sutton
  51. The Ransom (1977) Nick McCormick
  52. Crossed Swords (1977) Miles Hendon
  53. Burnt Offerings (1976) Ben Rolf
  54. The Great Scout & Cathouse Thursday (1976) Joe Knox
  55. The Sell Out (1976) Gabriel Lee
  56. Lisztomania (1975) (yazılarda belirtilmemiş) Prenses Carolyn'ın hizmetkarı
  57. Royal Flash (1975) Otto von Bismarck
  58. Tommy (1975) Frank Hobbs
  59. The Four Musketeers (1974) Athos
  60. Mahler (1974) Tren Kondüktörü
  61. Ein Unbekannter rechnet ab (1974) Hugh Lombard
  62. The Three Musketeers (1973) Athos
  63. Revolver (1973) Vito Cipriani
  64. Days of Fury (1973) Palizyn
  65. Mordi e fuggi (1973) Fabrizo
  66. Blue Blood (1973) Tom
  67. Sitting Target (1972) Harry Lomart
  68. ZPG (1972) Russ McNeil
  69. The Triple Echo (1972) Çavuş
  70. The Hunting Party (1971) Frank Calder
  71. The Devils (1971) Urbain Grandier
  72. Take a Girl Like You (1970) Patrick Standish
  73. The Lady in the Car with Glasses and a Gun (1970) Michael Caldwell
  74. Women in Love (1969) Gerald Crich
  75. Hannibal Brooks (1969) Stephen 'Hannibal' Brooks
  76. The Assassination Bureau (1969) Ivan Dragomiloff
  77. Oliver! (1968) Bill Sikes
  78. I'll Never Forget What's'isname (1967) Andrew Quint
  79. The Shuttered Room (1967) Ethan
  80. The Jokers (1967) David Tremayne
  81. "Court Martial" (1 bölüm, 1966)
  82. The Trap (1966) Jean La Bête
  83. "It's Dark Outside" (1964) TV dizisi Sebastian
  84. "R3" DrRichard Franklin (1 bölüm, 1965)
  85. The Brigand of Kandahar (1965) Ali Han
  86. Monitor: The Debussy Film (1965) (TV) Claude Debussy
  87. The Party's Over (1965) Moise
  88. The System (1964) Tinker
  89. "The Third Man" Pepi (2 bölüm, 1959-1964)
  90. "The Saint" Aristides (2 bölüm, 1963-1964)
  91. The Damned (1963) Kral
  92. Paranoiac (1963) Simon Ashby
  93. The Scarlet Blade (1963) Yüzbaşı Tom Sylvester
  94. "ITV Play of the Week" Dan (2 bölüm, 1962)
  95. Kaptan Clegg (1962) Harry Cobtree
  96. Pirates of Blood River (1962) Brocaire, korsan
  97. Gündüz İnsan, Gece Kurt (The Curse of the Werewolf, 1961) Leon Corledo
  98. The Rebel (1961) Kafedeki ressam
  99. No Love for Johnnie (1961) (yazılarda belirtilmemiş) Kafasında kova olan adam
  100. His and Hers (1961) Poet
  101. Sword of Sherwood Forest (1960) Lord Melton
  102. The Bulldog Breed (1960) (yazılarda belirtilmemiş) Sinemadaki kavgadaki çocuk
  103. The Two Faces of DrJekyll (1960) Gece kulübü fedaisi
  104. The League of Gentlemen (1960) (yazılarda belirtilmemiş) Korodaki çocuk
  105. The Angry Silence (1960) Mick
  106. Life Is a Circus (1960) (yazılarda belirtilmemiş) Seyirci
  107. Beat Girl (1959) Kare gömlekli
  108. Upstairs and Downstairs (1959) (yazılarda belirtilmemiş)
  109. "Invisible Man" Kafe Patronu (1 bölüm, 1959)
  110. The Kaptan's Table (1959) (yazılarda belirtilmemiş)
  111. Hello London (1958) Basın fotoğrafçısı
  112. The Square Peg (1958) (yazılarda belirtilmemiş)

Kitapları[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 1979 - "Reed All About Me" - Otobiyografi. W. H. Allen & Co., ISBN 0-491-02039-2
  • 1999 - "Oliver Reed: Ten Top Movies". Yazan: Andy Black The Glitterbooks Of London ISBN 1 902588 06 1
  • 2000 - "Evil Spirits: The Life of Oliver Reed". Yazan:Cliff Goodwin. Virgin Books, ISBN 1-85227-884-6

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Goodwin, Cliff (30 Haziran 2011). Evil Spirits: The Life of Oliver Reed (İngilizce). Ebury Publishing. ISBN 978-0-7535-4618-5. 
  2. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 26 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2009. 
  3. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 5 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2009. 
  4. ^ a b c d "Arşivlenmiş kopya". 26 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2009. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Oliver_Reed&oldid=33008676" sayfasından alınmıştır